Studentenwelzijn: ‘Ik moet tachtig uur werken aan mijn studie, dat is toch bizar!’

Iris studeert Econometrics and Economics, een double degree-programma. Het is een zware studie, zegt ze. “Voordat ik begon, zag ik het curriculum. Het was iets meer dan een gewone studie, maar dat was logisch aangezien het een double degree is. Maar in mijn derde jaar werd het programma uit het niets veranderd. Ik moest opeens twintig studiepunten behalen in één blok, dat betekent dat we tachtig uur per week moeten werken aan de studie. Dat is toch bizar!” Zij ging hierover in gesprek met haar faculteit, helaas kunnen ze haar niet helpen. “Ze zeggen tegen mij: helaas, maar het is gewoon hoe de studie in elkaar zit”, vertelt ze.

Deze hoge studiedruk veroorzaakt stress bij Iris en ze is zeker niet de enige. Studentenpsycholoog Spillenaar Bilgen vertelt dat veel studenten die bij haar komen, last hebben van studiestress. “Ik zie veel studenten met stressklachten vanwege de prestatiedruk die zij voelen. Daarnaast melden veel studenten zich met langdurige en complexe problemen zoals stemmingsproblemen, depressie, angstgevoelens en eenzaamheid. Die verwijzen wij dan door voor een passende behandeling.”

Uit de laatste monitor studentenwelzijn blijkt dat het niet goed gaat met een grote groep studenten. Rond de 70 procent ervaart een bovengemiddeld niveau van stress en angst en bijna de helft voelt zich depressief en zeer eenzaam. Studiestress wordt het vaakst genoemd als oorzaak hiervan. Daarnaast noemen studenten persoonlijke problemen, dagelijkse verplichtingen en zorgen over hun financiële toekomst als oorzaak.

“Ook zien we dat het aantal studenten dat hulp zoekt de laatste twee jaar toeneemt”, vertelt Van der Zanden. “Dit resultaat toont eens te meer aan hoe belangrijk het is dat de universiteit rekening houdt met het welzijn van studenten, onder andere door het opzetten van het studentenwelzijnsprogramma. We willen graag, waar dit kan, de druk weghalen bij studenten. De universiteit kan natuurlijk niet alles wegnemen. Het leenstelsel veroorzaakt bijvoorbeeld heel veel stress onder studenten. Maar de EUR kan bijvoorbeeld het tentamenrooster zodanig organiseren dat studenten tussendoor op adem kunnen komen.”

De EUR biedt verschillende faciliteiten aan voor het welzijn van studenten, bijvoorbeeld de Living Room. “Dit is een informele, niet-commerciële plek voor studenten om te socializen en te ontspannen”, zegt Van der Zanden. Door de sluiting van het Tinbergengebouw is de Living Room verplaatst naar een tijdelijke tent op de Erasmus Plaza.  “Vanaf vandaag is de tent weer open en alle studenten zijn van harte welkom voor een potje tafelvoetbal, snooker of andere spellen of om gewoon even neer te ploffen op een bank. Het studentenbestuur is van plan daar boeiende workshops en discussies te organiseren over persoonlijke ontwikkeling en welzijn”, vertelt Van der Zanden.

Aan het begin van de coronacrisis heeft de EUR het online welzijnsplatform Are you OK out there? in het leven geroepen. Daar kon je een overzicht vinden van workshops, activiteiten en informatie over studentenpsychologen. Toch vonden studenten het niet overzichtelijk genoeg. Daarom werken Van der Zanden en haar team momenteel aan een nieuwe overzicht van de ondersteuning die de EUR biedt. Dit overzicht komt in april op het welzijnsplatform te staan.

Van der Zanden en haar teamgenoten werken ernaar toe dat studentenwelzijn en persoonlijke ontwikkeling een normaal onderdeel worden van het onderwijs. Om dit te promoten heeft het team bijvoorbeeld een animatiefilmpje ontwikkeld  waarin informatie staat  waar studenten terecht kunnen. De anderhalve minuut durende animatie eindigt met een QR-code naar het welzijnsplatform. “We vragen docenten om het filmpje aan het begin van een collegeblok te tonen, in de collegezaal. Dus studenten zien het minstens drie keer per jaar voor het college”, vertelt Van der Zanden.

Ook is er een welzijnsapp in ontwikkeling. “Het is een interactieve app voor dagelijks gebruik. Alles wat erin zit is wetenschappelijk onderbouwd en ontwikkeld samen met EUR-studenten”, licht Van der Zanden toe. “We verwachten deze app te kunnen gebruiken in de loop van  2023.” Om de ontwikkelingskosten te drukken werkt de EUR samen met een aantal universiteiten zoals de Vrije Universiteit, Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht en Universiteit Utrecht. “Zodra de app klaar is, kunnen alle studenten van die universiteiten hem ook gebruiken.”

Studenten kunnen vier dagen per week bij de studentenpsychologen terecht op het inloopspreekuur voor een kort advies. De universiteit streeft naar een periode van 20 werkdagen als maximale wachttijd voor een intakegesprek. Op dit moment is de wachttijd vijf weken. Daarnaast biedt de EUR ook online coaching aan, waar studenten binnen vijf dagen aan de beurt zijn. Volgens Van der Zanden kunnen de coaches de studentenpsychologen ontlasten. “En studenten geven aan dat ze tevreden zijn met deze coaching en dat het ze echt helpt”, zegt Van der Zanden.

Wat kunnen studenten verder doen tegen stress? Spillenaar Bilgen: “Bespreek je problemen met mensen uit je eigen omgeving zoals medestudenten, familie en vrienden. Ook kan je de dingen in kaart brengen die voor jou als stressfactoren werken. Dit kan helpen om een oplossing te zoeken en het omgaan met stress makkelijker te maken.”