Sheldon Cooper en Sherlock Holmes zijn helemaal geen goede voorbeelden van mensen met autisme, leren EUC-studenten

“Vaccinaties veroorzaken geen autisme”, benadrukt docent Aleksandra Badura. Ze is aan het uitleggen welke genetische mutaties voorkomen bij mensen met autismespectrumstoornissen. Het is een paraplubegrip voor neurologische ontwikkelingsstoornissen op het gebied van sociale communicatie en interactie.

Het gerucht dat vaccinaties autisme veroorzaken begon in 1998 toen de Britse antivaccinatieactivist en arts Andrew Lakefield in een studie beweerde dat er een causaal verband was tussen het BMR-vaccin (tegen bof, mazzelen en rodehond) en autisme. “Maar het bleken allemaal leugens te zijn! De data zijn vervalst, het hele onderzoek was verzonnen”, vertelt Badura. Vervolgstudies hebben aangetoond dat er helemaal geen verband is tussen vaccinaties en autisme. “Helaas is het gerucht zo hardnekkig dat sommige mensen hun kinderen niet willen laten vaccineren.”

Vier studenten zitten verspreid in de zaal, ze richten hun aandacht op de PowerPointpresentatie van docent Badura. Achter in de zaal volgt docent Anderson Mora Cortes het college, met hem hebben de studenten later in de week een tutorial.

“Als we het hebben over autisme in tv-series of films, welk personage komt dan bij je op?”, vraagt docent Badura. Studenten noemen een aantal namen: Sheldon van The Big Bang Theory, Shaun Murphy van The Good Doctor, Sam van Atypical, en de beroemde detective Sherlock Holmes.

Op de volgende dia van de docent staan precies de foto’s van de genoemde personages. Badura: “En wat hebben ze met elkaar gemeen?” Een student met krullend haar: “Dat ze heel intelligent en hyper gefocust zijn.” Een student naast hem: “En antisociaal.”

De representatie van mensen met autisme in de populaire cultuur is niet realistisch, vindt docent Badura. “Mensen met autisme worden afgebeeld als superslimme, antisociale, hoog functionerende mensen die weinig of geen zorg nodig hebben, terwijl het in de werkelijkheid heel anders kan zijn”, vertelt Badura.

Ze laat vervolgens een YouTubevideo zien waarin een volwassene met een zware vorm van autisme gedragstherapie volgt. Hij moet eenvoudige oefeningen doen, zoals leren drinken en lopen. Hij kan niet praten en heeft motorische problemen waardoor hij afhankelijk is van de zorg van zijn familie. “Zo heftig kan het zijn.” Het klopt dus niet dat alle mensen met autisme buitengewoon intelligent zijn. “Slechts ongeveer 0,06 procent heeft het zogenaamde savant syndroom. Deze mensen hebben buitengewone vaardigheden, zoals een uitstekend geheugen, wiskundige vaardigheden of een perfect gehoor”, vertelt de docent.

Em luistert aandachtig naar het verhaal van Badura. De Life Sciences-student is zeer geïnteresseerd in hoe neurologische ontwikkelingsstoornissen zich ontwikkelen, zegt ze. “En ik ken ook mensen met autisme, dus ik vind het zo tof dat ik dit leer, dan weet ik een beetje hoe ik ermee moet omgaan.” Ze vindt het ook bijzonder dat dit vak niet alleen de biologische aspecten bespreekt. “Het gaat ook om de sociale aspecten: wat is de impact van zo’n stoornis op het sociale leven, welk stigma kleeft eraan en wat kunnen we eraan doen om van het stigma af te komen? Het is een boeiend vak.”

Het is heel belangrijk dat kinderen met autisme zo vroeg mogelijk gediagnosticeerd zijn en therapie krijgen, zegt Badura. “Waarom denk je?”, vraagt ze aan de studenten.

“Omdat de therapie dan beter werkt?”, gokt een student.

“Precies, onderzoek toont aan dat hoe eerder een interventie ingevoerd wordt, hoe beter het resultaat is”, vertelt Badura. “De eerste twee levensjaar is cruciaal, dat is wanneer je het meest eruit kan halen.”

Student Theresa krijgt veel nieuwe informatie in dit college, vertelt ze. “Ik wist bijvoorbeeld niet dat er cruciale jaren zijn waarin bepaalde neurologische ontwikkelingen plaatsvinden, zoals zicht- en taalontwikkeling bij baby’s en peuters”, vervolgt ze. “Dit college gebruikt veel casussen en actuele studies. We vergelijken oude en nieuwe studies waardoor we een beter inzicht krijgen van hoe stoornissen door de jaren heen worden bestudeerd.”

Student Gabriel vindt de kleine groep studenten fijn. “Je kent iedereen en dat maakt het fijner om samen te werken.” De docenten zijn ook tof, voegt student Challah eraan toe. Docent Badura legt het college helder uit en met docent Mora kunnen ze altijd goed discussiëren, vindt hij. “Het is fijn om experts te hebben als docenten. Ze hebben veel kennis en ze zijn gepassioneerd over het onderwerp. Ze geven ons de ruimte om onze mening te uiten en vragen te stellen, maar ze begeleiden ons ook heel goed tijdens de discussies.”