‘Een bibliotheek met een beperkt toegangsbeleid zou best wel ironisch zijn’

De Universiteitsbibliotheek kent, net als de rest van campus Woudestein, geen expliciete toegangsbeperkingen en is voor iedereen toegankelijk. Maar na meerdere gevallen van vandalisme tijdens het afgelopen collegejaar (waarvan de meest opvallende zich afgelopen december voordeed, toen iemand opzettelijk de kerstboom omver duwde) is er onder EUR-studenten en ‑medewerkers veel discussie over hoe lang dit nog zo kan blijven.

“Deze discussie impliceert dat het vandalisme wordt gepleegd door mensen van buiten de EUR”, zegt bibliotheekdirecteur Lucinda Jones, die dit niet relevant vindt. “Wij willen graag dat iedereen zich respectvol gedraagt in de bibliotheek.” Ze voegt eraan toe dat de vraag of de daders wel of geen EUR-studenten zijn, geen invloed heeft op de beslissing om de bibliotheek voor het publiek toegankelijk te houden.  “Het is onmogelijk om de daders te achterhalen, maar al kon dat wel, dan zou dat ons nog niet doen besluiten om het toegangsbeleid te veranderen.”

De Universiteitsbibliotheek is samen met de bibliotheken van de TU Delft, de TU/e en de Radboud Universiteit de enige in Nederland die nog volledig open zijn voor het publiek. Jones legt uit waarom de EUR hiervoor gekozen heeft. “Ik vind dat de bibliotheek een open cultuur moet hebben, waar iedereen welkom is, zonder poortjes of dat je een toegangspas moet laten zien. Iedereen moet zich er thuis voelen, of je nu EUR-student, faculteitslid of student van andere onderwijsinstelling in Rotterdam bent.”

Ze benadrukt dat de openheid van de bibliotheek ook belangrijk is voor waar de EUR als geheel voor staat. “De EUR wil een positieve maatschappelijke impact hebben, en wij als bibliotheek vinden dat we door iedereen leesmateriaal en goede studieruimtes aan te bieden, een positieve maatschappelijke impact hebben op de grotere gemeenschap rondom campus Woudestein.” Jones vindt het daarom dan ook nog steeds gerechtvaardigd om de bibliotheek voor het publiek toegankelijk te houden.

Hoe denkt de bibliotheek het groeiende aantal gevallen van vandalisme te bestrijden, als ze niet van plan is het toegangsbeleid in de nabije toekomst te veranderen? Een mogelijke oplossing is het inzetten van meer stewards in de bibliotheek. “Er zijn plannen om de werktijden van de stewards uit te breiden. Dit zou incidenten in de bibliotheek kunnen voorkomen”, zegt Jones. Vanaf mei zullen er van 12.00 tot 21.00 uur stewards aanwezig zijn in de bibliotheek, waar dat nu nog van 10.00 tot 15.00 uur is. “We denken dat het vandalisme vooral ’s avonds plaatsvindt, dus hopelijk heeft de aanwezigheid van stewards in de avond hierop een ontmoedigende werking.”

Sommige universiteitsbibliotheken in Nederland, zoals die van de UvA en de Universiteit Utrecht, hanteren een beleid waarbij externe bezoekers alleen naar binnen mogen als ze een bibliotheekpas aanschaffen. Tijdens tentamenperiodes zijn de studieruimtes van de bibliotheek dan uitsluitend te reserveren door studenten en medewerkers van de universiteit.

Jones legt uit dat de EUR-bibliotheek in principe een vorm van toegangsbeperking kent die op een vergelijkbare manier werkt: het plaatsreserveringssysteem. “Het reserveringssysteem kun je zien als een toegangsbeperking voor een mensen buiten de EUR-gemeenschap, aangezien je geen studieruimte kunt reserveren zonder te beschikken over een ERNA-account, en alleen EUR-studenten en ‑medewerkers hebben die. Het is echter meer een indirect toegangsbeleid, want in principe kan iedereen op een studieplek gaan zitten als er één vrij is.”

Wat betreft de manier waarop het toegangsbeleid van de bibliotheek aansluit op de waarden van EUR, is Jones van mening dat een ‘gesloten’ bibliotheek de essentie van Woudestein als geheel ingrijpend zou veranderen. “De EUR is sterk gericht op inclusiviteit, tolerantie en ruimdenkendheid, dus een bibliotheek met een beperkt toegangsbeleid zou best wel ironisch zijn.”