De plannen voor het probleemgestuurd onderwijs (pgo) zijn nog pril en dus ligt het nog niet precies vast hoe alles verandert, waarschuwt Steijn. “We zijn mogelijkheden aan het verkennen.” De ESSB, waar ook het Erasmus University College onder valt, wil ten eerste de groepen groter maken. “Momenteel bestaat een groep in principe uit twaalf studenten. We verwachten dat dit in de toekomst voor de practica niet veel groter zal worden, maar voor de werkgroepen bij de reguliere colleges zal het aanzienlijk toenemen. Exacte getallen kan ik nog niet noemen.”
Ook komen studenten meer ‘in de lead’. Daarmee bedoelt Steijn bijvoorbeeld dat in plaats van de tutor die momenteel alles nakijkt en corrigeert, de studenten elkáár feedback moeten geven. “Dat kan natuurlijk niet altijd, maar soms is het een goede mogelijkheid. We vinden dat ons huidige onderwijs studenten te weinig prikkelt tot zelfstandigheid.”
Ook moeten de werkvormen gevarieerder, vindt Steijn. “Klassiek probleemgestuurd onderwijs is gebaseerd op de zogenaamde zevensprong (zeven stappen om een bepaalde casus aan te pakken, red.) die nu bij veel vakken altijd op dezelfde manier wordt doorlopen. Dat was al aan het veranderen, maar we willen nog meer variatie en andere vormen om studenten te activeren. We denken bijvoorbeeld ook aan een vorm waarin we in een grote groep beginnen, maar vervolgens in kleinere groepjes – kleiner dan twaalf – uiteen gaan. Eigenlijk net als de break-out rooms.”
Financiële problemen aanpakken
De ESSB wil met de aanpassingen verschillende problemen aanpakken. Ten eerste: financiële problemen. De universiteit krijgt steeds minder geld per student. “Het onderwijs zoals we dat nu kennen is door de kleinschaligheid en tutorafhankelijkheid gevoelig voor fluctuaties in studentenaantallen en teruglopende financiering. We zijn op een punt gekomen dat het huidige systeem niet langer houdbaar is.”
Dat het huidige systeem aan herziening toe is, heeft ook te maken met de werkdruk die het tutoren en docenten oplevert. “Het terugdringen van de hoge werkdruk van de staf uit zorg voor ons personeel en ook als zorg voor de kwaliteit van onderwijs is ook een belangrijk argument voor de aanpassingen in ons onderwijs”, schrijft Steijn.
De derde reden is de wens om onderwijs te verbeteren, volgens Steijn. “We merken dat de uitgangspunten van het probleemgestuurd onderwijs opnieuw onder de loep moet worden genomen om studenten te motiveren om actief te studeren. Ook willen wij de toenemende afstand tussen staf en studenten en de geringe mogelijkheid voor flexibiliteit in het onderwijsprogramma aanpakken.”
Niet tornen aan basisprincipes pgo
Hoe de toename in groepsgroottes, meer studenten ‘in de lead’ en meer variatie in werkvormen precies kan bijdragen aan een lagere werkdruk, beter onderwijs en financiële voordelen, kan Steijn nog niet zeggen. “Wat we gaan doen is nog niet honderd procent uitgekristalliseerd.” Hij benadrukt dat ze ‘uitdrukkelijk nog steeds kijken naar de achterliggende basisiprincipes van pgo’. Die houden in dat het onderwijs activerend is, vertrekkend vanuit een probleem, contextueel en in kleine groepen samenwerkend.
Zijn collega Harriët Schelhaas van de Erasmus School of Law kan op dit moment nog niet veel over de plannen van de ESL zeggen, behalve dan dat de faculteit inderdaad nadenkt over het doorontwikkelen van probleemgestuurd onderwijs, vooral in het tweede en derde bachelorjaar.
De ESSB betrekt studenten en medewerkers bij de ontwikkeling van het probleemgestuurd onderwijs, via onder meer opleidingscommissies. De planning is dat de veranderingen bij de ESSB vanaf september 2022 ingaan.