‘Laten we sommige Covid-elementen behouden in het onderwijs na Covid!’

Net als de rest van de samenleving dwong Covid-19 universiteiten tot aanpassing en het vinden van alternatieven om hun activiteiten online voort te zetten. Hoewel er zeker beperkingen zitten aan deze nieuwe manier van leven, blijkt het comfort van online onderwijs juist heel voordelig te zijn in sommige aspecten. Daarom moeten bepaalde elementen van ons huidige onderwijs aanwezig blijven in het post-Covid onderwijs van de EUR.

Vóór het Covid-tijdperk liet de universiteit technische en privacykwesties zwaarder wegen dan de mogelijke voordelen van bepaalde innovaties. Zo waren collegezalen bijvoorbeeld onvoldoende uitgerust om online colleges uit te zenden. Bovendien bestond er de angst dat videomateriaal onder derden verspreid zou worden. Covid dwong tot een snelle introductie van deze innovaties en het bleek dat deze technische details eigenlijk relatief eenvoudig op een adequate manier konden worden aangepakt.

Het is belangrijk wel te noemen dat de universiteit deze voor- en nadelen soms verkeerd weegt. De universiteit kan ook te ver doorslaan in innoveren, zoals we zien in het proctoringvraagstuk. Echter, in andere gevallen waren problemen makkelijk opgelost: plotseling waren er genoeg kamers beschikbaar die geschikt waren voor online colleges. Ook is voor de meeste werkcolleges een duidelijke gedragscode opgesteld, waarin staat dat opnames alleen gebruikt mogen worden door ingeschreven studenten.

Nog belangrijker is dat sommige van deze innovaties gunstig bleken te zijn voor zowel het personeel als studenten. In tegenstelling tot vroeger worden alle colleges aan de EUR momenteel opgenomen.

Allereerst biedt dit ongekende flexibiliteit voor studenten. Ze kunnen een college bijwonen wanneer dat het beste uitkomt. Hierdoor hoeven ze geen sporttraining of belangrijke bijeenkomst te missen om colleges bij te wonen.

Ten tweede kunnen studenten met opgenomen colleges in hun eigen tempo studeren. Wanneer een student iets niet onmiddellijk begrijpt, hoeft deze student zich niet bezwaard te voelen om een docent te vragen iets nogmaals uit te leggen. Je kunt de video gewoon tien seconden terugspoelen.

Ten derde, als een college eenmaal is opgenomen, kan het voor de volgende jaren worden hergebruikt. Vragen die tijdens het college opkomen, kunnen op verschillende vooraf bepaalde momenten worden gesteld. De tijdwinst die deze innovatieve manier van lesgeven oplevert, kan worden gebruikt om de werkdruk te verlagen of meer persoonlijke tijd aan studenten te besteden.

Een ander voorbeeld van een door Covid geforceerde innovatie die nuttig blijkt, is de introductie van online werkgroepen. Studenten en docenten kunnen van overal ter wereld deelnemen aan deze werkgroepen. In plaats van gebonden te zijn aan de (mooie) stad Rotterdam, kun je inbellen vanuit een huis aan het strand in Zuid-Afrika. Het feit dat werkgroepen online zijn, kan een revolutie teweegbrengen in de manier waarop we onze studielocatie beschouwen. De enige eis waaraan voldaan moet worden: een stabiele internetverbinding.

Daarnaast heeft de universiteit dankzij Covid het bestaan van videobellen ontdekt. Tegenwoordig vindt alle communicatie plaats via online kanalen. Aangezien mensen sociale wezens zijn, lijkt dit op de lange termijn geen duurzame manier om een organisatie te runnen. Interne communicatie moet daarom bij voorkeur fysiek zijn.

Communicatie met mensen op relatief grote afstand moet echter online blijven. Naast de uitgespaarde reistijd, is het gunstig dat er wordt bespaard op reiskosten. Dit geld kan dan gebruikt worden voor uitgaven die relevanter zijn voor ons onderwijs. Gezien het feit dat onze driekoppige Raad van Bestuur in 2019 meer dan 100 duizend euro heeft uitgegeven aan reiskosten, lijkt me dit zeker geen irrelevant bedrag. Zo heeft in 2020 alleen al de Rotterdam School of Management 1,4 miljoen euro bespaard op reiskosten. En, laten we niet vergeten dat niet reizen de ecologische voetafdruk van onze universiteit verkleint!

Behalve de innovaties binnen al bestaande structuren van de universiteit, levert Covid ook nieuwe inzichten op op relatief onontgonnen terrein. Wat dit tijdperk vooral heeft aangetoond dat we onze studieactiviteiten online kunnen verplaatsen. Wat zou de EUR als universiteit ervan weerhouden om volledig online studieprogramma’s aan te bieden, naast de reeds bestaande offline programma’s?

De EUR zou bijvoorbeeld moeten kijken naar een kwalitatief hoogwaardige e-master die vanuit de hele wereld te volgen is. Hiermee zou een diploma van de EUR bereikbaar worden voor een grotere groep studenten, die het zich momenteel niet kunnen veroorloven om in Rotterdam te studeren. Bovendien zou het aanbieden van volledig online programma’s een kans kunnen zijn om de EUR te vestigen als universiteit van wereldklasse. In sommige ranglijsten doen we het al relatief goed. Maar als koploper op het gebied van e-programma’s zouden we onze positie zeker nog kunnen verbeteren.

In het kort samengevat kunnen we stellen dat onze samenleving zich momenteel bevindt in wat mogelijk de moeilijkste tijd van ons leven zou kunnen zijn. Hopelijk kunnen we deze periode snel achter ons laten en kunnen we onze normale manier van leven voortzetten.

Daarbij mogen we echter niet vergeten om eveneens de voordelen te omarmen van innovaties die tijdens deze periode op grotere schaal zijn geïntroduceerd. Bepaalde elementen uit het Covidtijdperk kunnen, hoewel zeker niet allemaal, aanwezig blijven in de manier waarop we doceren en studeren. Een mengvorm van lesgeven zal de kwaliteit van het onderwijs, voor ons als Erasmiaanse gemeenschap, alleen maar verbeteren. In dit vreselijke Covidjaar zijn enkele goede dingen komen bovendrijven. Laten we ervoor zorgen dat we daarvan kunnen blijven genieten als het virus eindelijk verdwenen is!