Universiteit is dit jaar 20 miljoen euro kwijt aan coronacrisis

De coronacrisis bracht online onderwijs in een enorme stroomversnelling. Faculteiten moesten hoorcolleges omzetten naar online, ze moesten streamingfaciliteiten inhuren en videoconferencing-software inkopen. Daarnaast bracht de omschakeling een flinke portie werkdruk met zich mee. Vooral onderzoek en het schrijven van beursaanvragen heeft daaronder te lijden gehad, blijkt uit een rondvraag bij faculteiten.

De grootste klappen vallen echter bij de EUR holding, waar alle aan de universiteit gelieerde bedrijven onder vallen en Real Estate & Facilities (REF). Van de Woudesteinfaculteiten is de Erasmus School of Law (ESL) het zwaarst getroffen met een rekening van 1,3 miljoen euro. Uiteraard lopen de rekeningen bij de geneeskundefaculteit ook op. Daar gaat men uit van een covidrekening van ruim 5 miljoen euro.

De REF, de dienst voor gebouwen en facilitaire zaken, verhuurde dit jaar veel minder ruimtes en ook kwam er minder parkeergeld binnen. Tegelijkertijd namen het aantal beveiligers en de schoonmaakkosten toe. Ook heeft de dienst geld uitgegeven aan bewegwijzering om de anderhalve meter te handhaven. Een andere schadepost is de leegstand bij kamerverhuurders. De universiteit staat garant voor leegstand in studentenkamers op de campus. Dat kost de REF dit jaar ongeveer 700.000 euro. In totaal is de coronaschade op de balans zo’n 4,9 miljoen euro.

De EUR Holding gaat dankzij Covid-19 voor ongeveer 3 miljoen euro het schip in. De holding, een collectie van aan de EUR verbonden bedrijven, loopt voornamelijk fondsen mis (2,2 miljoen) en verwacht ook 3,5 miljoen euro minder inkomsten uit collegegelden. Daar staat een besparing van maar liefst 2,8 miljoen euro aan reiskosten tegenover.

De Rotterdam School of Management (RSM) staat in het overzicht nog vier miljoen in de min, maar volgens de faculteit zelf is dat inmiddels al bijgesteld naar anderhalf miljoen euro in het rood, ongeveer hetzelfde bedrag als vooraf was begroot. Dat komt grotendeels omdat de faculteit een compensatieregeling voor deeltijdstudenten niet hoeft op te nemen in de winst- en verliesrekening; deze regeling is via de balans afgewikkeld. Dat scheelt ongeveer 3 miljoen euro.

Aan Covid-19 is de faculteit ongeveer 750.000 euro kwijt. Dat bedrag komt als volgt tot stand. Aan de ene kant zijn er minder inkomsten uit extern gefinancierd onderzoek en meer kosten voor facilitaire zaken, zoals licenties voor Zoom en Microsoft Teams. Aan de andere kant zijn er minder reiskosten (1,4 miljoen euro). De grootste schade is volgens directeur bedrijfsvoering Anne van de Graaf nog onzichtbaar: “Er is wel degelijk pijn. Veel onderzoek heeft stilgelegen of heeft vertraging opgelopen. Dat is iets wat we de komende tijd pas gaan merken. Ook hebben we veel meer studenten gekregen, zo’n 25 procent meer. Dat komt mogelijk ook door corona. Daar gaan we de komende jaren veel plezier van hebben, maar die kosten ook een hoop geld, iets wat je later pas terugverdient.”

De balans van de RSM is exclusief de commerciële tak van de faculteit, de RSM BV. Die verzorgt MBA-opleidingen, op maat gemaakte onderwijsprogramma’s voor organisaties en open programma’s. Met name de inkomsten voor de open en maatwerkprogramma’s vallen dit jaar lager uit, met als gevolg zo’n 3,3 miljoen euro minder inkomsten. Door een flink pakket aan kostenbesparingen, zowel op directe programmakosten en faciliteiten als door een reorganisatie, komt het saldo uiteindelijk op ongeveer 1 miljoen euro in de min.

Bij de ESL lopen de kosten op tot ongeveer 1,3 miljoen euro. Door vertragingen in onderzoek en onderzoeksaanvragen loopt de faculteit ongeveer 900.000 euro mis. Volgens Egon Houben, directeur bedrijfsvoering bij de rechtenfaculteit, is ook het onderwijs duurder geworden, onder andere ‘door het versneld ontwikkelen en organiseren van hybride onderwijs, het versneld ontwikkelen van digitale toetsen, bijbehorende ict-kosten en het treffen van thuiswerkvoorzieningen’. “Gedurende de crisis vonden de tutorgroepen in de bachelor waar mogelijk hybride plaats, ook in kleine groepen. Dat was twee keer per week, met per groep elke keer vijf studenten op de campus aanwezig en vijf via het scherm.”

Wel is volgens Houben de eerder afgegeven prognose gedurende het jaar intern bijgesteld, met zo’n 7 ton. “In maart is er een (veel hogere, red.) inschatting gemaakt met de kennis die toen voorhanden was en met inbegrip van een aantal principes die we overeind wilden houden binnen ons onderwijs, zoals probleemgestuurd leren en waar mogelijk fysiek.”

De ESSB zegt ongeveer zeven ton kwijt te zijn dankzij corona. De kosten zijn vooral gemaakt omdat er in versneld tempo online onderwijs ontwikkeld moest worden. “Daarbij gaat het bijvoorbeeld om extra begeleiding van docenten, een uitgebreide helpdeskfunctie binnen de faculteit, licenties en overige ict-kosten. Daarnaast zijn er faciliteiten voor thuiswerken bekostigd, denk daarbij aan laptops, mobiele telefoons”, schrijft een woordvoerder. Voor het komende jaar verwacht de faculteit een negatief gevolg van 1 miljoen euro. Naast de kostenposten die ook al in 2020 speelden komt daar de lagere instroom van niet-Europese studenten bij, die door hun veel hogere collegegeld normaalgesproken redelijk wat geld in het laatje brengen.

In totaal denkt de universiteit trouwens op een min uit te komen van maar liefst 46,7 miljoen euro. Dat is 19,9 miljoen meer dan het begrote tekort van 26,9 miljoen. De coronakosten buiten beschouwing gelaten heeft de EUR het dus iets beter gedaan dan verwacht. De begroting van minus 26,9 miljoen euro was vorig jaar bewust beleid: de universiteit hield al jaren steeds geld over en dat moest worden rechtgezet.