Van den Boom werd in juni in een artikel van NRC Handelsblad beschuldigd van plagiaat in onder andere haar redes als rector van de UvA en haar proefschrift. Ze zou grote stukken gekopieerd hebben zonder bronvermelding. EM meldde toen ook dat Van den Boom in een beleidsstuk over de toekomst van de Erasmus School of History, Culture and Communication (ESHCC) stukken overgenomen had zonder annotatie.
De commissie, bestaande uit de hoogleraren Ton Hol (Universiteit Utrecht) en Marc Loth (Tilburg University), concludeert dat Van den Boom weliswaar ‘slordig’ is geweest, maar dat op basis van de destijds geldende regels voor wetenschappelijke integriteit geen sprake is van plagiaat.
Literatuurstudie
In haar proefschrift uit 1988 zijn passages overgenomen zonder bronvermelding. Volgens de commissie zijn dit passages in een literatuurstudie, waarbij duidelijk is dat Van den Boom niet probeert te pronken met andermans veren. “Hoewel in het proefschrift niet steeds (voldoende) herkenbaar is welke tekstdelen van de auteur zijn en welke zijn overgenomen uit andermans werk, is wel steeds in voldoende mate duidelijk dat de auteur het werk van anderen beschrijft en zich dit niet heeft toegeëigend als ware het haar eigen werk.”
Ook geen plagiaat in diesredes
Ook wat betreft de onderzochte diesredes aan de Uva is er volgens de commissie geen sprake van plagiaat. “De commissie heeft vastgesteld dat de betrokkene in de toespraken geen ideeën of bijzondere inzichten van anderen met enige pretentie van originaliteit heeft overgenomen zonder verwijzing naar de bron.” Daarbij laat de commissie twee toespraken buiten beschouwing, omdat die nooit schriftelijk gepubliceerd zijn. Daarin zouden wel langere passages zijn overgenomen.
Het beleidsadvies dat Van den Boom begin 2019 schreef over de toekomst van de ESHCC, waarin volgens anonieme medewerkers ook teksten zonder bronvermelding zijn overgenomen, is door de commissie niet onderzocht.
'Reputatieschade is gigantisch'
Het College van Bestuur liet in september een mailonderzoek uitvoeren onder medewerkers van ESHCC, om de bron van het gewraakte NRC-artikel te achterhalen. “Het artikel is aanleiding voor discussies, creëert een sfeer van onveiligheid en is zeer beschadigend voor de betrokken persoon. Het College van Bestuur vindt het dan ook een buitengewoon ernstige zaak”, schreef het CvB toen in de aankondiging van het onderzoek. Dinsdag liet een woordvoerder weten dat het CvB geen behoefte voelt op het UvA-rapport te reageren.
In de Volkskrant van dinsdag heeft Van der Boom zelf gereageerd. Gedurende het onderzoek had ze zwijgplicht. “Ik heb er wakker van gelegen, dit is een van de ergste beschuldigingen die je als wetenschapper voor de voeten geworpen kunt krijgen”, zegt ze tegen de krant. “De reputatieschade is gigantisch.” De regels over bronvermelding waren in de jaren tachtig nog minder scherp, zegt de voormalig decaan. Haar redes zouden niet door haar zelf geschreven zijn, maar door de communicatieafdeling van de UvA.
De NRC reageert ook op het rapport. “Dymph van den Boom heeft […] bij herhaling teksten van anderen letterlijk gekopieerd zonder correcte bronvermelding. Het is vreemd dat de commissie deze werkwijze niet kwalificeert als plagiaat. De rest van de wereld doet dat wel.”
De reactie van de NRC lijkt me juist. De UvA plagiaatscanner checkt of je teksten kopieert niet of je ideeën steelt. En “andermans veren stelen” hoeft niet perse over ideeën te gaan, ook stijl en tekstopbouw vereisen intellectuele inspanningen en gelden dus als “andermans veren”.
Het rapport wel erg oppervlakkig. Niet vermeld wordt wie ze geconsulteerd hebben (drie deskundigen), noch is er een appendix met de gewraakte teksten en de oorspronkelijk teksten. Wel geven ze nog een sneer aan de NRC journalist: “Het is de commissie opgevallen dat in de toelichting op het eerder genoemde NRC artikel de onderbouwing van de beschuldiging van plagiaat partieel is, in die zin dat slechts wordt verwezen naar de bron en het aantal regels dat daaruit zou zijn overgenomen, maar niet naar de desbetreffende pagina’s in het brondocument. Dit heeft voor de commissie een zoekpuzzel opgeleverd, waaraan zij onevenredig veel tijd heeft besteed en die zij niet volledig heeft kunnen leggen.” Dus ze moesten wat werk verrichten, so what? Ze hadden ook de journalist even kunnen vragen. Lijkt er op dat ze wat betreft de NRC spijkers op laag water zoeken.
Het meest bizar is wel de volgende zin: “De langere overgenomen passages zijn aangetroffen in een tweetal schriftelijke versies van toespraken die niet zijn gepubliceerd. De tekst van deze toespraken zijn op verzoek door betrokkene aan de auteur van het NRC-artikel toegestuurd. De commissie laat deze dan ook verder buiten beschouwing bij haar beoordeling. Deze teksten zijn immers niet schriftelijk openbaar gemaakt.” Dus plagiëren mag zolang je het maar niet online zet!
CWI UvA stelt in het slotwoord:
“had een klacht bij een College van Bestuur en/of Commissie Wetenschappelijke Integriteit kunnen worden ingediend. Deze hadden dan in een vertrouwelijke procedure onderzoek kunnen (laten) doen, waarbij het belangrijke uitgangspunt ‘onschuldig tot het tegendeel is bewezen’ leidend was geweest. Nu dit niet is gebeurd, laat de gang van zaken zich niet anders kenschetsen dan als ‘trial by media’. De commissie betreurt dit, mede gelet op de uitkomsten van haar onderzoek.” *
de gigantische reputatieschade waar Dymph over rept komt dus direkt op het bordje van haar toenmalige werkgever het CvB van de EUR die domweg weigerde om de klacht in een “vertrouwelijke procedure” te behandelen.
en dat is dus even onafh: van of de conclusie van het CWI UvA waar is of niet.
* https://medewerker.uva.nl/binaries/content/assets/uva/nl/nieuws-en-agenda/rapport-externe-commissie-wetenschappelijke-integriteit.pdf
Reageren niet meer mogelijk.