Aanleiding voor de opmerking was de weigering van een studentenclub om mee te werken aan een – ogenschijnlijk – rechttoe rechtaan nieuwsbericht waar we toelichting op wilden. “Nee, we werken alleen mee als we het artikel vóór publicatie mogen accorderen”, was de onvermurwbare reactie aan de andere kant van de lijn.

Later die week deed zich een soortgelijk geval voor. Een andere studentenclub wilde afdwingen dat we een video alleen zouden maken als ze voor publicatie akkoord hadden gegeven, iets wat in de onafhankelijke journalistiek onmogelijk toe te zeggen is. Maar het gaf me weer te denken.

Voor de duidelijkheid, men hoeft natuurlijk niet mee te werken aan een artikel of video, dat staat iedereen uiteraard vrij. Maar in het eerste geval ging het om iemand met een bestuursfunctie bij een vereniging waar wat te gebeuren staat, daar hoort mijns inziens ook bij dat je verantwoording aflegt richting het publiek voor wie je werkt, en door wie je – indirect – wordt betaald.

Kijk, een geïnterviewde mag een artikel waarin hij geciteerd wordt voor publicatie lezen om feitelijke onjuistheden eruit te halen, ik schreef daar eerder over en het staat ook op onze site. Maar dat is wat anders dan accorderen. Ook bestuurders hebben bij EM niet het laatste woord over een interview met hen. En meestal is daar alle begrip voor. Zo niet dus bij deze studenten.

Kun je dan niet een keer een uitzondering maken voor een student die het spannend vindt om mee te werken aan een interview? Kortgezegd nee. Langgezegd is EM alleen coulant bij zeer persoonlijke verhalen waarin iemand echt zijn ziel en zaligheid deelt en daardoor kwetsbaar is, dan kun je samen met een geïnterviewde woorden nog wikken en wegen voor publicatie. Het is echt wat anders als iemand inspraak wil om controle te houden en reputatieschade voor het eigen clubje tegen te gaan.

Alleen publiceren als er toestemming is van de geïnterviewde is geen journalistiek, dat neigt naar pr en druist in tegen de vrijheid die een journalist moet hebben om zonder inmenging van wie dan ook verhalen te publiceren. En daar kunnen wij vooraf dus nooit mee instemmen.

Terug naar de opmerking van mijn collega: wat heeft EM met democratie te maken?  Even wat achtergrond: EM is het journalistiek onafhankelijke nieuwsmedium van de Erasmus Universiteit, dat staat zo in ons redactiestatuut ondertekend door de voorzitter van het College van Bestuur. Dus de universiteit kiest én betaalt ervoor dat zij kritisch wordt gevolgd door de journalisten van EM. Waarom? Omdat de universiteit in de kern een democratische organisatie is, vandaar de vele medezeggenschapsorganen en overleggen. En daar hoort dus ook onafhankelijke journalistiek bij, net als in de echte wereld buiten de universiteit. “Democratie veronderstelt geïnformeerde burgers. Media vervullen daarbij een cruciale rol”, schreef de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid recent. Parlementariërs pleiten er al jaren voor om de rol van de onafhankelijke journalistiek binnen het hoger onderwijs vast te leggen in de wet.

Wat dit alles kort samengevat betekent: Het is de taak van EM om zaken die niet goed gaan binnen de universiteit bespreekbaar te maken, campusbewoners te informeren over wat ze om zich heen zien en ruimte te geven aan opinies, allemaal ter versterking van de universiteit als democratisch instituut. Dus als leden van dit instituut uit vrees voor reputatieschade niet mee willen werken aan een journalistieke productie dan kom je tot de verzuchting: zouden deze mensen de democratie ook willen afschaffen?

Wieneke Gunneweg_2_9.2023

Lees meer

Mag ik het interview vooraf lezen?

Hoe werkt journalistiek eigenlijk, hoe gaat een interview in z’n werk, en mag ik het…

Nog geen reactie — begin de discussie!