Een van de arrestanten zegt dat ze meerdere dagen last heeft gehad van haar pols. Zij zegt ook dat ze in eerste instantie werd gefouilleerd door drie mannen, ondanks dat er een vrouwelijke agent in de buurt was. Bij een ander zaten er meerdere blauwe plekken op haar benen, volgens haar omdat agenten haar geschopt hebben.
De twaalf demonstranten werden op 9 mei gearresteerd toen ze na twee vorderingen weigerden de hal te verlaten en ‘ingehaakt’ in een kring bleven zitten voor de Aula. Agenten sleepten de twaalf vervolgens via trappen naar beneden en door de gangen naar de achterkant van het gebouw, waar twee arrestatiebusjes stonden te wachten. De meeste demonstranten hielden zich tijdens hun arrestatie slap, uit passief verzet tegen hun arrestatie.
Via de kelder
EUR-student ‘Pjotr’ vertelt dat hij als eerste uit de kring gehaald werd. Daarbij verdraaiden agenten zijn pols, zegt hij. “Vervolgens werden we niet door de voordeur, maar via de kelder afgevoerd. Dat vond ik erg vreemd.” Hij was bang dat de agenten hem uit het zicht van de omstanders zouden wegvoeren, zodat die niet meer in de gaten konden houden wat er precies gebeurde.
Doordat de arrestanten via verschillende gangen in de kelder van het Erasmusgebouw werden afgevoerd, was het niet mogelijk voor een aanwezige juridisch waarnemer en journalisten om alle arrestaties te observeren. “In de kelder zeiden de agenten dat ze me heel erg pijn gingen doen als ik niet meewerkte. Een agent probeerde m’n duim te pakken. Ik probeerde de duim in mijn vuist te houden, zodat hij die niet kon pakken. Dat kun je misschien verzetten noemen, maar ik heb me absoluut niet tegen de arrestatie verzet.”
Passief verzet
Agenten mogen geen geweld gebruiken zolang een arrestant zich niet actief verzet. Een arrestant hoeft niet actief mee te werken aan zijn aanhouding. Een bekende tactiek van demonstranten is dat ze zich slap houden bij hun arrestatie, om het agenten zo lastig mogelijk te maken om ze mee te nemen.
Amnesty International wil geen oordeel vellen over individuele gevallen, maar volgens de mensenrechtenorganisatie kan politiegeweld gerechtvaardigd zijn als iemand zich actief verzet tegen een arrestatie. “Maar alleen als het geweld niet verder gaat dan wat noodzakelijk en proportioneel is”, schrijft een woordvoerder van Amnesty. “De politie is verplicht om te de-escaleren en moet bovendien eerst waarschuwen voordat ze overgaat tot geweld. Politiegeweld moet altijd een wettig doel dienen. Geweld om een bekentenis af te dwingen of om een arrestant ‘een lesje te leren’ is verboden.”
Bokkenpootje
‘Alice’, ook een EUR-student, zegt dat ze een paar dagen na de arrestatie nog steeds de computermuis niet kon gebruiken, zoveel pijn had ze in haar pols. Agenten gebruikten bij haar arrestatie het ‘bokkenpootje’, zegt ze, een polsklem die door de politie zelf als geweld wordt gezien. Daardoor komt bij het wegslepen het volle gewicht van de arrestant op de polsen te staan, waardoor de pols kan breken als zij zich verzet. “Ik hield me de hele tijd slap, en dat vonden ze volgens mij heel irritant. Ze gaven me steeds knietjes in mijn zij en op mijn heup, heel onnodig.” Vervolgens werd Alice door drie mannen gefouilleerd. “Pas halverwege vroegen ze er een vrouwelijke collega bij.” Arrestanten moeten, voor zover dat mogelijk is, door iemand van hetzelfde geslacht worden gefouilleerd. “Ze moeten ook tussen je benen fouilleren, en in plaats van met de hand de benen uit elkaar te duwen, schopten ze hard tegen mijn schenen”, vertelt Alice.
‘Elli’, een vierde EUR-student, had een vergelijkbare ervaring als Alice. Zij werd ook met het ‘bokkenpootje’ afgevoerd. “En toen de agenten me aan mijn handen door de gang sleepten, overstrekten ze mijn armen. Terwijl ik al veel pijn had in mijn pols.”
Tegen de muur gesmeten
Een andere EUR-studente die zichzelf Juno noemt, vertelt dat ze op haar neus en in haar nek werd geraakt toen agenten de groep uit elkaar probeerde te trekken, waarschijnlijk door lichaamsdelen van demonstranten die naast haar zaten. Tijdens het fouilleren in de gang, buiten het zicht van waarnemers, zou ze op haar rug zijn geslagen door een agent, beweert ze.
Een 17-jarige scholiere met de naam ‘Brynn’ werd ook gearresteerd. Zij liet zichzelf ook van de trap afslepen, wat erg pijn deed aan haar knieën, vertelt ze. “Ik wist niet dat ze me gingen fouilleren, maar drie agenten smeten me ineens tegen een muur.” Het ging allemaal zo snel dat Brynn niet wist door wie ze gefouilleerd is en of er een waarnemer kon meekijken. Later bleek uit gemaakte beelden dat het om twee mannen en een vrouw ging. Uit foto’s blijkt dat de benen van Brynn onder de blauwe plekken zaten.
EM heeft delen van de verklaringen van de demonstranten aan de hand van eigen waarneming, een als juridisch waarnemer aanwezig gemeenteraadslid, foto’s en videobeelden kunnen verifiëren. Bij de geweldsincidenten is dat grotendeels niet gelukt, omdat die zich buiten het gezichtsveld van aanwezige journalisten en het gemeenteraadslid afspeelden.
'Bewuste keuze’
De beschuldigingen van de arrestanten zijn voorgelegd aan de politie Rotterdam. Volgens een woordvoerder heeft de groep studenten besloten om ingehaakt te blijven zitten nadat de politie meerdere keren gevorderd heeft het gebouw te verlaten. “Dit was een bewuste keuze terwijl zij wisten dat er geweld gebruikt zou moeten worden. Geweld is meer dan geringe kracht gebruiken om een doel te bereiken. Doordat de studenten bleven zitten waren wij helaas genoodzaakt hen weg te halen. Hier werkten zij niet aan mee. Wij hebben meer dan geringe kracht gebruikt om de vordering van de EUR te kunnen uitvoeren.”
Op individuele incidenten wil de politiewoordvoerder niet ingaan: “Wij hebben vooralsnog niet gesproken met de personen die u aanhaalt. Daarmee kunnen we ook niet meegaan in het gestelde. Wanneer een betrokkene vragen of een klacht heeft over ons handelen dan kan hij of zij zich tot ons wenden.” Dat hebben de Occupy’ers niet gedaan, omdat ze hun identiteit niet wilden prijsgeven aan de politie.
EM sprak met vijf van de twaalf arrestanten, waarvan er vier aan de Erasmus Universiteit studeren. De vijfde arrestant is scholier. De demonstranten willen graag anoniem blijven en staan daarom met hun actievoerdersnaam in het artikel, hun echte namen zijn bij de redactie bekend.
‘Doordat de arrestanten via verschillende gangen in de kelder van het Erasmusgebouw werden afgevoerd, was het niet mogelijk voor een aanwezige juridisch waarnemer en journalisten om alle arrestaties te observeren.’
Dat klopt niet. De waarnemers en journalisten waren in het gebouw om te filmen tijdens de arrestaties, maar werden door beveiligers en de politie de deur gewezen. Zou netjes zijn als dit in het artikel gecorrigeerd kan worden. Dit kan redelijk simpel gecheckt worden met de personen in kwestie.
Beste Koen, ik weet niet waar je je op baseert maar de ‘persoon in kwestie’ waarbij dit simpel te checken is ben ik zelf, de auteur van dit artikel en tevens de journalist aanwezig bij de arrestaties. Misschien heb je het over een andere journalist, maar ik heb niemand anders gezien behalve een camerapersoon van Occupy en de jongens van van LeftLaser.
Zowel de waarnemer als mijzelf zijn nooit de deur gewezen, wel mochten we niet meer naar binnen toen we eenmaal het gebouw aan de achterkant verlaten hadden. Pas na ingrijpen van een agent liet de EUR-bewaker de waarnemer het gebouw weer in, maar door de vele verschillende routes die de agenten namen was het voor haar onmogelijk om alle arrestaties van dichtbij te volgen.
Edit: Ik heb nog even contact gehad met de waarnemer en zij is later wel degelijk verzocht te vertrekken door agenten, zo blijkt ook uit beelden. Dus observeren werd niet alleen bemoeilijkt door de verschillende routes die de agenten namen (waarvan sommige ook ontoegankelijk waren voor de waarnemer) maar ook doordat de politieagenten wilden dat ze wegging.
Ha Elmer,
Ik had het niet over jou maar idd een andere journalist (wel de deur gewezen) en de waarnemer.
Blijft mijn punt staan dat de beveiliging (schijnbaar niet de politie, mea culpa) bewust en onnodig er voor heeft gezorgd dat de waarnemer een deel van de arrestaties niet heeft kunnen filmen. Vreemd optreden voor universiteitsbeveiliging, wat voor baat hebben zij bij het op eigen initiatief weren van een waarnemer?
Over welke journalist van welk medium heb je het, Koen? Ik ben daar wel benieuwd naar.
Ga even checken of deze journalist met jou contact wil opnemen!
Ik denk dat in dit geval geweld geoorloofd is. Als je maar niet blijft luisteren naar de politie kunnen ze inderdaad ingrijpen.
In hoeverre doet jouw mening er toe als het demonstratierecht iets anders zegt? Zie ook de toelichting die letterlijk in dit artikel staat onder het kopje Passief verzet
Goed stukje journalistiek dit over een gedurfd onderwerp! Ik vraag me af of het CvB weet hoe deze arrestaties eraan toe gaan. Als ze zelf hun studenten met zoveel agressie moesten arresteren, zouden ze er dan ook mee doorgaan?
Reageren niet meer mogelijk.