Student wint chocolademuntjes bij quiz tijdens college Innovatiemanagement

De Oxfordzaal in het Van der Goot-gebouw biedt ruimte aan alle achthonderd ingeschreven studenten, maar vandaag zijn er maar drie. Docent Khattab verwachtte al dat er waarschijnlijk veel minder studenten zouden komen, omdat dit het laatste college is. Op het grote scherm achter de docent staat in blokletters ‘De grote Innovatiemanagement-quiz’. Met de quiz neemt Khattab de gehele lesstof door. “Hiermee kunnen jullie een prijs winnen… uhm, ik bedoel, jullie kennis toetsen”, zegt ze grappend tegen de studenten.

Nadat alle studenten (plus EM-verslaggever en -illustrator) ingelogd zijn op Mentimeter verschijnt de eerste meerkeuzevraag: ‘Hoe weet je of een innovatie disruptief is?’

Het antwoord: een innovatie is disruptief ‘als het een potentie heeft om traditionele prestatie-attributen te verbeteren’. “Traditionele producenten overschatten vaak wat de markt nodig heeft”, licht de docent toe. “Een budget-luchtvaartbedrijf is een voorbeeld van een disruptieve innovatie. Ze hebben alle luxe geschrapt die traditionele vliegtuigmaatschappijen aanboden en ging voor de bare minimum. Blijkbaar is dat wat de markt nodig had. De meeste mensen geven niet om luxe services, zolang ze maar betaalbaar kunnen vliegen.”

De stand van zaken na vraag drie: EM-illustrator Pauline staat op nummer één, student Max op nummer twee, gevolgd door studenten Artyom en Lars (en de EM-verslaggever op de laatste plaats, maar dat terzijde).

De volgende vraag roept nostalgie op bij mensen die in de jaren 2000 zijn opgegroeid: het gaat om het spel Snake op Nokia-telefoons uit die tijd. In het spel moet je een spoor van pixels (de slang) besturen om voedsel te verzamelen. De slang groeit en groeit totdat hij tegen zichzelf botst en je weer opnieuw moet beginnen. De vraag: Was het snakespel een hedonistische of functionele innovatie?

Het antwoord blijkt hedonistische innovatie. Bij hedonistische innovatie gaat het om het gevoel, de identiteit en emotie. Het spel zorgde voor glimlach, geluk en hersensstimulatie: mensen speelden het als tijdverdrijf. “Wat veel mensen niet weten is dat het spel eigenlijk ontworpen was om de nieuw ontwikkelde infraroodverbinding te promoten. De bedoeling was dat twee telefoons met elkaar konden verbinden om samen het spel te spelen. Dat is helaas niet aangeslagen”, vertelt de docent.

De competitie tussen de deelnemers neemt in hevigheid toe: studenten Artyom en Max hebben illustrator Pauline ingehaald. Uiteindelijk gaat student Max met de overwinning aan de haal – met Pauline op de tweede plaats en student Artyom op de derde. De winnaars mogen op het podium hun prijzen in ontvangst nemen. Max deelt trots zijn prijs, een zakje chocolademuntjes, met zijn medestudenten. “Ik vind het echt een leuk vak, ik heb er echt mijn best voor gedaan”, zegt hij terwijl hij de chocolade in zijn mond stopt.

Ook student Artyom is enthousiast over het vak. “Dit college is een goede combinatie tussen theorie en praktijk. Het vak kan meteen toegepast worden in de echte wereld”, vertelt hij. Wel vindt hij het jammer dat er veel zelfstudie is. “Maar doordat je zelf moet lezen en voorbereiden leer je natuurlijk veel meer.” Dat beaamt student Lars, maar hij moet toegeven dat hij vandaag voor het eerste in de collegezaal zit. Meestal kiest hij ervoor om de opname thuis te bekijken. “Het laatste tentamen heb ik helaas verknald”, bekent Lars. Als hij wil slagen, dan moet hij de laatste opdracht goed doen. “Daarom dacht ik dat het misschien handig is om het college bij te wonen, ik ben toch al op de campus aan het studeren.”

Alle drie studenten hebben alleen maar lof voor docent Jasmien Khattab. “Zij geeft leuke colleges. Je ziet dat ze betrokken is en zelf enthousiast wordt van innovatie. Als een docent enthousiast is voor een vak, dan word je als student ook enthousiast”, zegt Max. Haar colleges zijn altijd interactief, vertelt Artyom. “En ze staat altijd open voor feedback van studenten. Dat vind ik fijn.”

Na de uitleg over de laatste opdracht vertoont Khattab een laatste filmpje: een fragment van de film Forrest Gump waarin je de toen al lang overleden president Ronald Reagan ziet verschijnen. Met dit filmpje wil Khattab het hebben over de keerzijdes van innovatie, zoals deepfake.

Mensen maken vaak misbruik van innovaties, maar het zijn de intenties – en niet de innovaties – die onethisch zijn, benadrukt Khattab. “Kernenergie is ook ontwikkeld vanuit wetenschappelijke nieuwsgierigheid, en niet om een bom van te maken en mensen uit te roeien”, geeft ze een voorbeeld. Met een boodschap sluit ze het laatste college af: “Als je aan de slag gaat met innovatie, wees dan bewust van de mogelijke gevolgen die dat kan hebben. Zorg ervoor dat je manieren vindt om de negatieve gevolgen ongedaan te maken.”