‘Het voelt alsof ik degene ben die wordt gestraft voor de aanranding en niet de dader’

De studente leerde de vermeende dader kennen aan het begin van haar studie. “Het was op een feest in augustus 2020. Wij waren nieuwe studenten en wonen allebei in het Hattagebouw”, vertelt ze. “Omdat we zo dichtbij elkaar woonden, werden we heel snel heel close. We deden vaak dingen samen, hij was een van mijn eerste vrienden in Rotterdam.”

Op woensdagavond 3 februari 2021 kreeg de studente, terwijl ze thuis aan het leren was voor een tentamen, een telefoontje van de student. Hij was op een feest, maar zou na het telefoongesprek weggaan. Hij vroeg of hij bij haar langs mocht komen. “Hij klonk dronken, maar op zich was het geen probleem. We waren vaak bij elkaar, dan kletsten we urenlang en hadden we gewoon lol samen”, blikt de studente terug. De studente voegt eraan toe dat ze in het verleden een aantal keer met elkaar naar bed zijn geweest. In het verslag van het COG waar EM een inzage in heeft gekregen, wordt hun relatie omschreven als ‘vriendschap met een seksuele kant’.

Ook die avond verliep in eerste instantie normaal: ze kletsten en hingen rond in haar kamer, totdat de student haar begon te zoenen. Ook al hadden ze in het verleden seksueel contact, de studente vond zijn actie raar. “Want ik had letterlijk net verteld dat ik niks anders wilde dan vriendschap”, vertelt ze.

De studente probeerde hem te stoppen, maar tevergeefs. Hij ging door en hield haar vast op het bed. Op een gegeven moment hield de student haar handen vast achter haar rug met één hand, terwijl hij met zijn andere hand haar top probeerde uit te trekken. “Hij is een sterke jongen, dus ik moest alle kracht zetten om hem weg te duwen. Ik riep herhaaldelijk dat ik dit niet wilde en dat hij weg moest gaan”, vertelt de studente. “Het was surrealistisch. Toen het gebeurde, voelde het alsof ik er niet bij was, mijn hersenen konden niet verwerken wat er aan de hand was. Ik was in shock dat hij dit mij kon aandoen. Onze vriendschap, mijn vertrouwen, alles spatte uiteen.”

Na een lange worsteling is de studente er eindelijk in geslaagd om hem van zich af te duwen en weg te sturen. Ze rende vervolgens naar de kamer ernaast en vertelde aan een medebewoonster wat er gebeurd was. “Ze was helemaal overstuur”, vertelt die medebewoonster aan EM. “Ze vertelde dat ze seksueel was aangevallen door haar beste vriend. Die jongen ken ik ook, hij kwam vaak langs en ze waren inderdaad heel goed bevriend met elkaar.”

De eerste dagen probeerde de studente het voorval nog te verwerken en alles op een rij te zetten. Ze vertelde over de aanranding aan een psycholoog, haar moeder en goede vrienden. “Mijn moeder zei dat ik het misschien bij de universiteit zou moeten rapporteren”, vertelt ze. “Eerst twijfelde ik. Ik werd niet verkracht, is het incident dan groot genoeg om te rapporteren? Is het de moeite waard om aan vreemden te vertellen wat er gebeurde?”

Uiteindelijk besloot ze contact op te nemen met een vertrouwenspersoon. “Hoe langer ik erover nadacht, hoe groter de behoefte werd om het te melden. Ik weet dat ik niet de enige ben die seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft meegemaakt en dat het belangrijk is om het te melden. Ik dacht, hoe meer meldingen, hoe noodzakelijker het is voor de universiteit om het probleem aan te pakken”, vertelt de student over haar redenen. “En misschien zou een melding mij helpen met mijn eigen verwerking.”

De vertrouwenspersoon adviseerde de studente om eerst contact op te nemen met de GGD. In de GGD aan de Schiedamsedijk kwam ze terecht bij medewerkers van het Centrum Seksueel Geweld (CSG). “Ik heb mijn verhaal bij hen gedaan, maar ze konden mij niet helpen. Ze stuurden mij naar de politie – ze hebben er contact mee opgenomen – zodat de politie mijn verhaal kan toevoegen aan hun dossier over grensoverschrijdend gedrag op de universiteit”, vertelt ze.

Ook kreeg de studente 385 euro van het CSG. Volgens een woordvoerder van de GGD Rotterdam kwam het bedrag van het potje van het Schadefonds. “Ik wist niet wat ik ermee moest”, reageert de studente. “Ze zeiden dat ik het geld kan gebruiken voor alles wat ik wil, maar het voelde een beetje raar dat ik geld kreeg omdat ik aangerand werd.”

De politie heeft haar verhaal genoteerd en adviseerde haar om het voorval te rapporteren aan de universiteit. Volgens een woordvoerder van de politie Rotterdam geeft het zedenteam slachtoffers altijd de ruimte om hun verhaal te doen. Ze kijken dan naar de stafrechtelijke aspecten van het verhaal en doen onderzoek om de waarheid boven tafel te krijgen. “Helaas is waarheidsvinding soms lastig, omdat een zedendelict vaak in de privésfeer gebeurt waar weinig getuigen bij zijn”, vervolgt de woordvoerder. “In dat geval verwijzen we slachtoffers naar hun instelling, in dit geval de universiteit.”

Op 17 februari 2021 stuurde de studente een schriftelijke melding naar de COG. De eerste hoorzitting vond plaats op 23 maart 2021. Omdat de studente en de student nooit in dezelfde hoorzitting zaten, moesten ze achteraf op elkaars verhaal reageren op basis van het verslag van de COG.

De student ontkende alle beschuldigingen, blijkt uit een van de verslagen. Hij benadrukte dat hij geen feestje had en niet dronken was op de bewuste avond. Ook zei hij dat het seksuele contact consensueel was. “Hij vertelde dat ik zijn kus beantwoordde en dat ik hem daarna als eerste aanraakte, wat helemaal niet waar was!”, zegt de studente. “Toen de studente aangaf dat zij wilde gaan slapen, is hij opgestaan en naar zijn kamer gegaan”, staat er vervolgens in het rapport. Het geweld en de aanranding waren volgens de student dus helemaal niet gebeurd.

Doordat hun verklaringen uiteenliepen, probeerde de COG aan waarheidsvinding te doen, onder andere door om getuigen te vragen. De studente vroeg de medebewoonster te getuigen, terwijl de student zijn huisgenoot meenam. Volgens de huisgenoot was de student niet dronken. Dat zei hij te weten omdat ze op die avond een serieus gesprek hadden over hun studie. “Toen ik de verklaring van zijn huisgenoot las, werd ik zo boos”, vertelt de studente. “Want ik wist dat ze nauwelijks contact hadden met elkaar, dus het was onmogelijk dat ze over zo’n belangrijk onderwerp praten, zoals hij het vertelde aan de commissie”, vervolgt ze. “Ik was zo verdrietig dat hij alles ontkende en zijn getuige heeft laten liegen voor hem.”

De studente snapt dat de commissie de waarheid moest achterhalen en dus lastige vragen moest stellen. “Ze vroegen bijvoorbeeld hoe hij mijn top uit kan trekken als allebei mijn handen achter mijn rug waren”, vertelt ze. Maar ook vragen zoals ‘Waarom duwde je hem niet harder weg?’ en ‘Waarom zei je niet nog een keer ‘nee’?’ kreeg ze te horen. De studente zucht: “Hoe moet ik zulke vragen beantwoorden? Alsof het mijn schuld is dat ik aangerand werd. Het was niet makkelijk om het te vertellen, en ze gaven me de schuld omdat ik niet harder gilde?”

Het behandelproces van de COG duurt te lang, vindt de studente. De uitspraak kwam pas op 22 juni 2021. “Het waren de meest verschrikkelijke vier maanden van mijn leven. Tijdens die periode kon ik me helemaal niet focussen op mijn studie. Ik deed van alles om de pijn te vergeten: feesten, te veel alcohol drinken, uitgaan. Ik was depressief en volgens mijn psycholoog leed ik aan een posttraumatische stressstoornis. En ook al vond ik het goed dat we elkaar niet hoefden te zien tijdens de hoorzittingen, hij woonde nog steeds in hetzelfde gebouw, dus ik zag hem regelmatig, en dat was echt een hel”, vertelt ze.

De COG beoordeelde haar klacht als ongegrond. Volgens de commissie werden ‘cruciale kernpunten in de verklaring en klacht onvoldoende ondersteund’ door de getuigen. Ook vond de COG de verklaringen van de studente inconsistent, onder andere over de aard van hun relatie. “Ik snap nog steeds niet dat dit een reden kon zijn”, zegt de studente. “Het maakt toch niet uit of we met elkaar hebben gesekst en hoe vaak we dat hebben gedaan? Het gaat er toch om dat mijn grenzen op die avond werden overschreden?”

Daarnaast heeft de studente volgens de COG wisselend verklaard over het feit dat haar top tegen haar wil is uitgetrokken. De studente verklaarde dat de student haar top heeft uitgetrokken, maar zei vervolgens dat het ‘tot haar nek’ was. Ook beoordeelde de COG haar woordkeuzes. In de eerste hoorzitting vertelde de studente over ‘mijn top’, terwijl ze het over ‘mijn t-shirt’ had in de tweede hoorzitting. “Zo frustrerend dat ze daar een probleem van hebben gemaakt. In mijn hoofd zijn een topje en een t-shirt gewoon hetzelfde”, vervolgt de studente. “Wanneer zo’n voorval gebeurt, wil je het alleen maar vergeten. Het is zo moeilijk om terug te denken aan alle details en duidelijk te vertellen wat en hoe het gebeurde.”

“Toen ik het besluit ontving, huilde ik de hele dag. Ik voel me zo eenzaam en verdrietig”, vertelt de studente. Het behandelproces van de universiteit vond ze kil en onmenselijk. “Het besluit werd verstuurd in een standaardmail. Alleen maar twee regels mededeling, meer niet. Geen telefoontje ter afsluiting, niet eens een telefoonnummer van psycholoog of hulplijn die ik kan bellen”, zegt ze.

Ook van de vertrouwenspersoon die haar eerst te woord heeft gestaan, hoort ze niks meer. Volgens de coördinator van de vertrouwenspersonen Martin Blok is dit niet gebruikelijk. “Ik weet de context van de zaak en de afspraken tussen de studente en de vertrouwenspersoon natuurlijk niet, maar normaal gesproken staan vertrouwenspersonen de aanklager bij, ook tijdens de hoorzittingen. Dit omdat het proces van de COG nogal juridisch is, dus we kunnen ons voorstellen dat de klager steun nodig heeft.”

Natuurlijk is de studente teleurgesteld over de uitspraak van de COG. “Ik snap dat het lastig was voor de COG om zonder concreet bewijs een beslissing te nemen, maar ik vind het toch bizar dat ze zijn kant hebben gekozen”, vertelt ze. “Ik wilde hem niet beroven van zijn opleiding. Ik wilde alleen dat er consequenties waren voor zijn daden – een schorsing of een verbod om lid te worden van verenigingen, ik noem maar wat – zodat het duidelijk is dat hij dit niet kan flikken bij andere mensen.”

De studente haalt diep adem. “Ik dacht dat ik alles had verwerkt, maar nu ik erover praat, merk ik dat het nog diep zit. Ik weet ook niet hoe je in godsnaam dit soort dingen moet verwerken. Nu lijkt het alsof ik degene ben die gestraft wordt voor het voorval. Hij kan vrolijk doorgaan met het leven, terwijl ik achterblijf met het trauma en de angst.”