Van de studenten die afgelopen maand een enquête van EM invulden, geven twee op de drie aan weleens seksueel grensoverschrijdende ervaringen te hebben gehad sinds ze aan de Erasmus Universiteit studeren. Bij bijna de helft van die studenten was dat gedrag afkomstig van iemand die aan de universiteit verbonden is, meestal als student, maar soms ook als docent.
In een serie artikelen belicht EM de komende weken seksueel grensoverschrijdend gedrag onder studenten.
Deel 2: ‘Het voelt alsof ik degene ben die wordt gestraft voor de aanranding, en niet de dader’
Deel 3: De universiteit heeft nauwelijks zicht op seksueel grensoverschrijdend gedrag onder studenten
Deel 4: Wat studenten verstaan onder seksueel grensoverschrijdend gedrag
Studenten hebben allerlei verschillende seksueel grensoverschrijdende ervaringen. Het gaat over penetratie of orale seks tegen hun wil (9 procent van de respondenten), ongewenst aangeraakt of gezoend worden (44 procent), verbaal seksueel grensoverschrijdend gedrag zoals nageroepen worden op straat en seksueel getinte grappen of opmerkingen (55 procent) of digitale vormen zoals seksueel getinte grappen en opmerkingen via sociale media en dickpics (22 procent).
Het Centrum voor Seksueel Geweld biedt hulp aan iedereen die een ongewenste seksuele ervaring heeft meegemaakt. Je kunt gratis en anoniem chatten of bellen met 0800-0188.
De universiteit heeft vertrouwenspersonen voor medewerkers en studenten waar je ongewenst gedrag kunt melden. Zij luisteren naar je verhaal en kunnen je helpen en doorverwijzen. Daarnaast is er een klachtenregeling ongewenst gedrag.
Weinig meldingen
Zelden melden ze dit bij de universiteit. Tussen 2016 en 2020 werden er tien officiële klachten ingediend bij de Commissie Ongewenst Gedrag, de commissie die klachten van studenten en medewerkers over ongewenst gedrag onderzoekt. Slechts een van die klachten werd gegrond verklaard. Bij de vertrouwenspersonen nam het aantal meldingen toe van zeven meldingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag in 2016 naar twintig in 2020.
Uit de enquête van EM blijkt dat dat slechts het topje van de ijsberg is. Maar een klein deel van de studenten die seksueel grensoverschrijdend gedrag meemaakt, meldt dat bij een vertrouwenspersoon, studieadviseur, docent of andere medewerker van de universiteit. Van de studenten die aangeven dat ze seksuele penetratie of orale seks tegen hun wil hebben meegemaakt heeft 80 procent dat niet gemeld, bij andere vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag meldt meer dan 90 procent het niet.
Weinig studenten zijn op de hoogte waar ze binnen de universiteit naartoe kunnen met hun meldingen van seksueel grensoverschrijdende ervaringen. Een op de drie studenten die de vragenlijst invulden weet een vertrouwenspersoon te vinden. Slechts 12 procent weet waar je seksueel grensoverschrijdend gedrag kan melden en maar 7 procent weet waar je een officiële klacht kunt indienen.
Minder vertrouwen
Studenten met seksueel grensoverschrijdende ervaringen hebben minder vertrouwen in een zorgvuldige afhandeling van een melding bij de universiteit dan studenten die dat nooit hebben meegemaakt.
Bijna de helft van de studenten die aangeven seksueel grensoverschrijdend gedrag mee te maken, ervaart daar achteraf problemen door. Vooral studenten die ongewenste penetratie of orale seks meemaakten, houden daar achteraf vaak last van. Vier op de vijf hield er psychische problemen aan over, meer dan de helft seksuele problemen. Een op de drie zegt ook dat de studieresultaten achteruitgingen.
Rector magnificus Annelien Bredenoord stuurt via een woordvoerder onderstaande reactie:
“Iedere student of medewerker die zich niet veilig voelt is er één te veel. De Erasmus Universiteit vindt het van groot belang dat studenten kunnen functioneren in een prettige, veilige en stimulerende werk- en studiesfeer.
“Onlangs hebben we het manifest van Amnesty om seksueel geweld onder studenten tegen te gaan ondertekend en we hebben ook ons eigen concrete actieplan. Verder organiseren we workshops en trainingen en we lanceren een bewustwordingscampagne. In de afgelopen jaren hebben we meerdere malen aandacht besteed via bijeenkomsten aan sociale veiligheidsthema’s zoals harassment, en zullen we dit blijven doen.
“Hoewel er nog een groot ongemak en verlegenheid is, is het belangrijk dat we wél over dit onderwerp met elkaar in gesprek blijven, want het gaat ons allen aan. Het is belangrijk dat studenten de ruimte hebben om zich te ontplooien in een veilige omgeving en zich veilig voelen om melding te doen. Intimidatie, agressie, pesten of discriminatie, is voor onze universiteit onaanvaardbaar. We werken zowel aan preventie als een veilige omgeving om melding te kunnen doen.
“Momenteel werken we hard aan het inrichten van een centraal meldpunt. Zo krijgen wij als instelling beter inzicht in wat beter moet en kan. Daarnaast beschikt de EUR over een netwerk van vertrouwenspersonen voor personeel en studenten. We willen onze studenten en medewerkers ondersteunen wanneer zij een melding willen doen over grensoverschrijdend gedrag. Dit kan via onze vertrouwenspersonen en in alle privacy en veiligheid die daarbij hoort. De vertrouwenspersonen zijn het aanspreekpunt voor ieder die in zijn of haar studie of werksituatie te maken heeft of heeft gehad met ongewenst gedrag of ongelijke behandeling.”
293 studenten vulden tussen 24 maart en 10 april de enquête van Erasmus Magazine in. Daarin kregen ze vragen over hun ervaringen met seksuele grensoverschrijding en meldingen daarvan, hun eigen gedrag en ideeën over wat seksueel grensoverschrijdend is. Vrouwelijke studenten zijn oververtegenwoordigd in het onderzoek. 66 procent van de respondenten is vrouw, tegenover 55 procent van alle EUR-studenten. Hetzelfde geldt waarschijnlijk voor LHBTI+-studenten, hoewel dat moeilijk te zeggen is aangezien niet bekend is welk deel van de studenten tot de LHBTI+-gemeenschap behoort.
Door die oververtegenwoordiging is het mogelijk dat seksueel grensoverschrijdende ervaringen iets vaker gerapporteerd zijn, want uit andere onderzoeken blijkt dat vrouwen en LHBTI+-personen vaker grensoverschrijdende ervaringen rapporteren. Tegelijkertijd zien we geen grote verschillen met de uitkomsten op vergelijkbare vragen in eerder onderzoek onder studenten.
Wil je meer weten over de aanpak van het onderzoek? Lees dan deze uitgebreide verantwoording.
Niet alleen studenten, ook mensen die aan de universiteit werken hebben hier mee te maken.
Reageren niet meer mogelijk.