Vooraf aan het debat werd de stemming van de zaal gepeild. Op een schaal van één tot vijf kon het publiek op zijn telefoon aangeven in hoeverre ze het zeer oneens (1) of zeer eens (5) waren met de stellingen. Over de voordelen van de flexibilisering van de arbeidsmarkt waren studenten het vooral eens, die stelling scoorde een 3,3. ‘Jongeren worden de dupe van het huidige pensioenbeleid’ werd met een gemiddelde 3 beoordeeld. De stelling ‘de werkvloer moet een afspiegeling zijn van de samenleving’ was het minst populair, en bleef steken op een 2,7.
Flexibilisering van de arbeidsmarkt
Stephan van Baarle (Denk, en oud-sociologiestudent aan de EUR) opent de aanval op de flexibilisering die volgens hem de pan uit rijst. “Jullie generatie wordt binnenkort het klapstoeltje van de economie, alleen gebruikt bij nood en zo weer opgeborgen.” Duygu Yildirim (PvdA): “Toch kan je niet ontkennen dat flexibilisering een probleem is waarin bestaanszekerheid de kern is.” Ze wijst erop dat 40 procent van de werkenden in Rotterdam onder de armoedegrens leeft. Een groot deel van die werkenden heeft een flexibel contract.
Waar alle sprekers het eens zijn over de risico’s van flexibilisering, zien Tim Versnel (VVD) en Ehsan Jami (Leefbaar Rotterdam) ook voordelen voor jongeren, namelijk dat bedrijven hen vaker een kans geven als ze hen tijdelijke contracten kunnen aanbieden. Beiden gooien het ook over de ideologische boeg. “Ik sta voor een kleine overheid, niet een die je als een papa verzorgt als je het moeilijk hebt”, aldus Jami. Eerder stelde Versnel al: “Denk is wat economische standpunten betreft bijna Marxistisch.”
Op de vraag van moderator Christiaan Meinsma of de student geen eigen verantwoordelijkheid heeft om een studie te kiezen die kans heeft op een baan, antwoordt Yildirim: “Dan verliezen we de creatieve geesten die we als maatschappij ook nodig hebben.” Jami ziet dit anders. “Ik ben pertinent tegen pretstudies. Vrijetijdswetenschappen? Keihard afschaffen.”
Jongeren de dupe van pensioenbeleid
De tweede stelling, dat jongeren de dupe worden van het huidige pensioenbeleid, bracht meer eensgezindheid: alleen Yildirim was het oneens, naar eigen zeggen omdat solidariteit de basis moet zijn van elk pensioenstelsel. Praten over ‘de dupe zijn van’ zou die solidariteit aantasten. Een student, actief voor de jongerenafdeling van D66, vroeg haar of jongeren dan geen plek aan de vergadertafels kunnen krijgen om mee te beslissen over bijvoorbeeld het nieuwe pensioenakkoord. Het PvdA-raadslid knikte instemmend.
De overige lokale politici waren het vooral oneens over de aanpak van het onhoudbare pensioenbeleid. Jami stelde voor om de ‘dui-zend mil-jard’ voor de energietransitie, onderhandeld door ‘klimaatgoeroes als Versnel’, in de pensioenen van jongeren te steken. Denk-raadslid Van Baarle wil het Nederlandse belastingparadijs aanpakken door vermogens en multinationals eerlijk te belasten. Versnel benadrukt dat er niks overblijft van de economie als één van deze plannen zou worden doorgezet. “Dit pad gaat goed. Nederland steady as she goes.”Zijn Leefbaar-collega: “Voor VVD’ers in de grachtengordel, ja.”
Een onderbelichte oorzaak voor de verdwijnende pensioenszekerheid was volgens Versnel dat wij Nederlanders te weinig nakomelingen krijgen en dus ons eigen draagvlak doen krimpen. “Misschien dan iets minder krampachtig omgaan met migratie?”, oppert van Baarle (Denk).
Na afloop van het debat werden nog één keer de meningen gepeild om te zien of studenten hun overtuigingen hadden veranderd. Alleen de stelling ‘jongeren worden de dupe van het huidige pensioenbeleid’ werd anders beoordeeld: na afloop waren nog meer studenten het eens (3,9). “Een fijne toekomst!”, aldus moderator Meinsma.
