Zo voorkom je dat je wordt opgelicht door de kamermaffia

Hoe algemener de advertentie, hoe groter de kans dat de aanbieder de lokale situatie niet kent. Is de universiteit dichtbij? Zijn er winkels in de buurt? Is het openbaar vervoer makkelijk te bereiken? Ja, duh. Dat geldt voor iedere studentenstad ter wereld. Dus laat je daar niet door afleiden. In Nederland bevat een advertentie op zijn minst meteen het adres, de oppervlakte van de kamer en foto’s.

Googel ook hele zinnen uit de advertentie, om te checken of iemand niet precies dezelfde advertentie ergens anders heeft gebruikt. Heel soms gaat het dan om een luie makelaar, maar meestal om een bedrieger.

Veel oplichters zoeken hun slachtoffers via Facebook. Het voordeel is dat je redelijk goed kunt achterhalen met wie je te maken hebt. Biedt iemand woonruimte in Rotterdam aan, maar heeft hij of zij geen Facebookvrienden in Rotterdam? Twijfelachtig.

Check op welke pagina’s en in welke groepen iemand actief is. De meeste oplichters opereren wereldwijd. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat iemand die oprecht een huis in Rotterdam wil verhuren ook lid is van groepen voor studentenhuisvesting in pakweg Toronto, Parijs en Dublin.

Nog een tip: controleer het Facebook-id van degene met wie je communiceert. Dat kun je vinden in de url. Komt de naam die in de url staat niet overeen met de naam op het profiel, of staat er gewoon een reeks cijfers? Dan heb je waarschijnlijk te maken met iemand die zich voordoet als iemand anders.

En dan heb je nog de foto’s. Om betrouwbaarder over te komen gebruiken oplichters vaak foto’s van een vrouw, of een vrouw met een kind. Je kunt altijd reverse image search gebruiken om alle foto’s die je op een profiel vindt te checken. Het werkt niet heel goed, maar af en toe kom je een foto tegen die van iemand anders is.

Reverse image search kun je ook gebruiken om de foto’s van het appartement te controleren. Komen ze voor in een advertentie voor een ander adres, of in een andere stad? Snel wegwezen.

Google is je beste vriend als je een adres wil checken. Komt het voor in oudere advertenties, of staat het bijvoorbeeld ook op hotelwebsites? Wees op je hoede, want waarschijnlijk is je oplichter op die manier aan het adres gekomen. Met Google Maps en Google Streetview kun je achterhalen of een adres bestaat. Streetview is soms zelfs zo gedetailleerd dat je de huisnummers kunt lezen.

Een goede truc is ook om de foto’s die je van het appartement hebt te vergelijken met wat je kunt zien via Streetview. Kijk bijvoorbeeld naar de ramen: komt het aantal en de vorm overeen met wat er op de foto’s staat? Zie je bomen uit het raam op de foto, maar lijkt de straat op Streetview geen begroeiing te hebben?

Vraag ook altijd wie de eigenaar van de woning is. Je kunt via het kadaster snel en goedkoop eigendomsinformatie over een huis opvragen. Voor 2,40 euro weet je dan zeker of iemand echt de eigenaar is.

Dat een adres bestaat, betekent overigens nog niet dat je niet wordt opgelicht. Vraag daarom áltijd om een bezichtiging. Een van de meest gebruikte tactieken van scammers is het afhouden van een bezichtiging. Ze zeggen bijvoorbeeld in het buitenland te zitten of reageren simpelweg niet, of ze vragen om eerst een aanbetaling te doen. Dus zelfs als je niet in staat bent om de woonruimte te bezichtigen, vraag er toch om. Begint iemand met uitstellen, of komen er smoesjes? Dan is het zeker een oplichter.

Realiseer je wel dat een afspraak voor een bezichtiging géén garantie is tegen oplichting. Sommige oplichters maken een bezichtigingsafspraak en komen niet opdagen. En er zijn voorbeelden bekend van oplichters die een weekje een huis huren, talloze bezichtigingen plannen, huurcontracten tekenen, de borg en eerste maand huur innen en hem vervolgens peren.

Het beste advies: betaal nooit van tevoren. Maar we begrijpen ook wel dat je heel soms niet anders kunt als je vanuit het buitenland zoekt naar woonruimte. Daarom zijn hier een paar manieren waarop je in ieder geval nooit moet betalen.

Vraagt iemand je om geld over te maken via een betalingsdienst als Western Union of MoneyGram? Niet doen, ook niet over twijfelen. Dit is overduidelijk iemand die je probeert op te lichten. Je ‘verhuurder’ of ‘huisgenoot’ zal tegenwerpen dat het een veilige manier is om bijvoorbeeld aan te tonen dat je de huur kunt betalen, maar dat is het niet. Zodra je iemand het bonnetje laat zien, kan diegene binnen tien minuten bij het geld, ook als de betaling aan een goede vriend of familielid is gericht.

Een andere methode die scammers momenteel veel gebruiken is de neppe betaallink. Je oplichter stelt voor om de betaling bijvoorbeeld via Airbnb of een vergelijkbaar platform te laten verlopen. Hij stuurt een link mee naar een betalingspagina die sprekend lijkt op de betalingspagina van Airbnb. Maar zodra iemand je van buiten zo’n platform vraagt om via dat platform te betalen, heb je vrijwel zeker met een oplichter te maken. Niet doen dus.

Een Nederlandse verhuurder zal je ook nooit vragen om te betalen op een buitenlandse rekening. Dus check de IBAN die je krijgt van je contactpersoon. Een Nederlands rekeningnummer begint met NL en bestaat uit 18 karakters. Zegt je contactpersoon dat zijn Nederlandse rekening geblokkeerd is, of dat het handiger is als je op een andere rekening betaalt? Lekker negeren.

Nog iets waar je op kunt letten bij de betaling: verhuur in Nederland verloopt vrijwel altijd via een bedrijf of corporatie. Dus ook particulieren die maar een paar panden bezitten, betaal je eigenlijk nooit op hun persoonlijke rekening.

Dat geldt eigenlijk ook voor de communicatie met degene die je woonruimte wil verhuren. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat communicatie over het huren van woonruimte alleen maar via een persoonlijk mailadres verloopt.

Signaal nummer één dat je te maken hebt met oplichters is het taalgebruik. Schrijft iemand belabberd Engels, met veel fouten en weinig interpunctie? Wees op je hoede. Het zou kunnen dat je oplichter de taal niet goed beheerst, maar waarschijnlijk maken ze het bewust doorzichtig. Op die manier filteren ze er mensen die toch al sceptisch zijn uit, zodat ze daar geen tijd aan kwijt zijn.

Let ook op de vragen die de ‘verhuurder’ je stelt. Wat wil iemand van je weten? Een echte verhuurder zal je bijvoorbeeld nooit vragen of je rookt, maar mededelen dat roken in een appartement niet is toegestaan.

Herken de strategieën die oplichters toepassen, en de foutjes die ze daar in maken. Om je vertrouwen te winnen doen ze bijvoorbeeld een beroep op een advocaat. Die helpt ze om een contract op te stellen en daar moeten ze af en toe mee overleggen. Totale onzin natuurlijk. Want in Nederland komt er bij het verhuren van woonruimte geen advocaat aan te pas.

Nog iets wat je bij een reguliere verhuurder nooit zal tegenkomen is flexibele voorwaarden. In Nederland is een kamer leeg of gemeubileerd. Je kunt erin vanaf een specifieke datum. En dat is niet onderhandelbaar. Oplichters schipperen soms met die voorwaarden. Dan mag je bijvoorbeeld zelf kiezen wanneer je het wil huren, of je een of meerdere kamers wil, of dat je het voor korte of lange termijn wil huren. Zo werkt het in het echt nooit.

Wat veel oplichters ook doen is proberen te bewijzen dat ze te vertrouwen zijn. Ze bieden bijvoorbeeld referenties aan, of sturen identiteitspapieren aan je op. Krijg je van iemand een foto van een paspoort? Dan weet je zeker dat het om oplichting gaat. Bij een werkelijke verhuurder werkt het andersom. Jij bent degene die moet bewijzen dat je een goede huurder bent, jij moet bewijzen dat je het huis kan betalen en jij moet uiteindelijk een identiteitsbewijs laten zien.

Nog een laatste tip: stuur nooit een foto van je paspoort op. Stuur je het naar de verkeerde, dan loop je het risico dat het nog jaren wordt gebruikt om anderen op te lichten. Het is vrij gebruikelijk dat je uiteindelijk een kopietje van je paspoort overlegt, maar maak dan een kopie, maak je BSN-nummer onleesbaar en schrijf erop waar je de kopie voor hebt gemaakt en overhandig het zo.