Friso verruilt Kralingse stoeptegels en ‘studentenoverlast’ voor de landelijke politiek

Het is half tien als Friso bij het oorlogsmonument aan de Oostzeedijk Beneden aankomt, op de kruising met de Hoflaan, naast de Sint-Lambertuskerk in Kralingen. Het monument is klein, haast onopvallend: een wit kruis met de tekst ‘Voor hen die vielen’, met op het voetstuk de Nederlandse leeuw.

Een paar fietsers razen voorbij. Friso herinnert zich hoe hij jarenlang ook langs het monument fietste, zonder te weten wat het precies was. “Pas toen ik wijkraadslid werd, kwam ik erachter dat hier twintig mensen zijn geëxecuteerd door de Duitsers”, vertelt hij. Hij wijst naar de steen naast het kruis waarop de namen van de twintig Rotterdammers zijn gebeiteld.

Afgelopen mei stond hij hier als gastheer van de lokale 4 mei-herdenking. De ceremonie werd georganiseerd door bewoners en studentenvereniging RSC/RVSV, en trok ruim zeshonderd deelnemers. Dat vond Friso een van de mooiste momenten in de wijk. “Kralingen is best een gekke wijk. Veel mensen denken dat hier alleen welgestelde bewoners wonen, maar je hebt hier alle soorten mensen: van sociale huurders tot studenten. Dat ze samenkomen om de Dodenherdenking te organiseren en te herdenken, vind ik bijzonder”, zegt hij.

Hij wandelt richting de Lusthofstraat. De zon schijnt zacht en de geur van vers gebak uit een bakkerij waait met de wind mee. De terrasjes gaan open en buurtbewoners halen hun boodschappen bij de supermarkt om de hoek. Zo ziet de straat er gezellig uit, vertelt Friso, maar het idee om zich verkiesbaar te stellen voor de wijkraad ontstond juist door de problemen in deze straat.

In de zijstraten van de Lusthofstraat bevinden zich veel studentenhuizen en tijdens de coronapandemie, vier jaar geleden, heerste er een enorme spanning tussen studenten en buurtbewoners. “Studenten waren thuis, de verenigingen waren gesloten. Je kon eigenlijk niet naar buiten, dus werden er binnen huisfeestjes georganiseerd. Letterlijk aan de andere kant van de muur zaten bewoners die hun kinderen al maanden thuis hadden en ook alles draaiende moesten houden. Die spanning bouwde zich op, maand na maand. Op een gegeven moment bereikte de druk het kookpunt”, vertelt Friso.

Het was een groot onderwerp in de wijk. “Ik dacht: misschien kan ik als student het perspectief van studenten inbrengen. Ik wist precies waar ze doorheen gingen, want ik woonde zelf ook in zo’n kamer”, vertelt hij.

Toen hij eenmaal was gekozen, hield hij zich steevast bezig met de problematiek. “Een van de dingen waar ik fel op heb gereageerd, was het woord ‘studentenoverlast’”, zegt hij. “Als we een oplossing willen, moeten we ook het taalgebruik veranderen. Zolang je het studentenoverlast noemt, lijkt het alsof studenten het probleem zijn. Noem het woonoverlast, en je verandert de mindset van iedereen die wil meedenken. Studenten zijn heus bereid bij te dragen, zolang ze niet als oorzaak worden bestempeld.”

Wat hij mooi vindt aan de wijkraad, is dat het werk concreet is. “Het gaat soms over stoeptegels en plantenbakken, maar dat gaat ook over hoe je wijk voelt en eruitziet. Je faciliteert het gesprek tussen bewoners, studenten en de gemeente. Of het nu gaat om sporttoestellen in het Kralingse Bos of om woonoverlast: het zijn allemaal onderwerpen waarin je echt een verschil kan maken.”

Veel gesprekken voerde hij om de woonoverlast aan te pakken. “Met studentenverenigingen Laurentius en RSC/RVSV hebben we tot nu toe nauw contact. Eens in de zoveel tijd is er een groot studentenoverleg, waar politie, handhaving, bewoners en verenigingen samenkomen om van alles te bespreken, van de logistiek rond de Eurekaweek tot overlastmeldingen.”

Hoe gaat het nu in de wijk? “Er zijn nog altijd huizen waar het botst tussen buurtbewoners en studenten”, zegt hij. “Maar over het algemeen gaat het echt veel beter. Dat zie je ook in de cijfers: het aantal overlastmeldingen is teruggelopen.” In januari 2022 waren er 148 studentenhuizen die overlast veroorzaakten, maar dit jaar was het aantal gedaald naar 43.

De wandeling eindigt op het terras van Il Capo, een Italiaanse trattoria aan de Lusthofstraat. Het restaurant is net open, de stoelen staan klaar, binnen sist de espressomachine. Friso legt zijn jas over de stoel en bestelt een cappuccino. Hij zwaait naar een kennis binnen: iemand die hij kent van de wijkraad.

Naast zijn werk als wijkraadslid en zijn studie Econometrie is Friso reservist bij Defensie. Hij werkte mee aan verschillende projecten, van de aanschaf van veldziekenhuizen tot arctische oefeningen met mariniers. Momenteel is hij betrokken bij een nieuw programma waarin burgers in tien weken worden opgeleid tot reservist.

Logisch dat hij weinig vrije tijd heeft met zo’n volle agenda. “Dat valt inderdaad wel tegen”, lacht hij. “Maar als ik tijd over heb, ga ik reizen of houd ik me bezig met analoge fotografie en lezen. En ik ga ook graag uit, hoor. Wat dat betreft ben ik net zo studentikoos als de rest.”

Na de wijkraad richt Friso zich nu op de landelijke politiek. Sinds september is hij voorzitter van de JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD. Waarom juist die partij? “Ik ben een echte liberaal. Ik geloof dat de overheid niet alle problemen kan oplossen. Vrijheid betekent dat je je mag ontplooien en een vrij leven kan leiden, maar ook dat je verantwoordelijkheid neemt voor wat je doet en soms opstaat voor wie dat niet zelf kan.”

Toch is hij ook kritisch op zijn moederpartij. “Sommige maatregelen zijn te snel genomen”, zegt hij. “De langstudeerboete was daar het duidelijkste voorbeeld van. Wij hebben als JOVD een motie ingediend op het partijcongres om die af te schaffen. We hebben er hard voor gelobbyd, en anderhalve week later ging de boete van tafel binnen de partij. Dat was een mooi succes.”

Ook over de populistische neigingen van de VVD heeft Friso een mening. “De partij probeert soms te hard om rechtse kiezers voor zich te winnen in plaats van haar eigen verhaal te vertellen”, meent hij. “Ik vind dat we moeten terugkeren naar de vraag: waarom besta je als partij? We moeten terug naar onze liberale kern: vrijheid, verdraagzaamheid en verantwoordelijkheid.”

Hij heeft veel plannen voor de organisatie onder zijn voorzitterschap, zegt hij. “Onze echte rol is om te werken aan het Nederland van over 25 jaar. Alles wat we doen – trainingen, programma’s, debatten – is gericht op de lange termijn. We willen jongeren opleiden die hun leven lang bijdragen aan een vrij en weerbaar Nederland.”

Of hij zichzelf over 25 jaar in Den Haag ziet als de opvolger van Mark Rutte? Friso glimlacht. “Ik weet het niet. Ik heb een scherper beeld van het Nederland van de toekomst dan van mezelf over 25 jaar. Ik vind te veel dingen interessant. Dat zie ik later wel.”