Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs Cultuur en Wetenschap stuurde vrijdag een voorstel voor de nieuwe studiebeurs en compensatie voor leenstelselstudenten naar de Tweede Kamer. In de brief onderkent hij dat de angst onder studenten voor het aangaan van een studieschuld wel degelijk invloed heeft gehad op het studentenwelzijn en op de keuzes die studenten hebben gemaakt.
Het voorstel is daarom om studenten vanaf september 2023 een basisbeurs te geven, van 255 euro per maand voor uitwonende studenten en 91 euro voor thuiswonenden. Ook compenseert het kabinet de studenten die geen studiebeurs hebben gehad met 359 euro per jaar, met een maximum van 1.436 euro voor vier studiejaren. Daarnaast kunnen ze ook studievouchers die bedoeld zouden zijn voor bijscholing inruilen. De vouchers komen neer op een bedrag van 1.770 euro en het totaal aan compensatie kan daarmee oplopen tot 3.206 euro.
‘Niet genoeg’
“Dat bedrag is nog niet genoeg”, zegt voorzitter Paulo Bos van de Rotterdamse actiegroep Studentenprotest. “Het is wrang dat het bedrag van de uitwonende basisbeurs met 286 euro vroeger hoger lag dan de 255 euro die nu wordt voorgesteld. Het is niet eerlijk omdat huur, collegegeld en boodschappen veel duurder geworden zijn in die zeven jaar tussen het moment dat de basisbeurs is afgeschaft en nu. Het zou dus meer dan redelijk zijn om die basisbeurs te verhogen naar een bedrag dat rekening houdt met hogere kosten en de opgelopen inflatie.”
Op het genoemde compensatiebedrag, het centrale actiepunt van de protestbeweging, is Bos kritisch. ”Dat bedrag van 3.206 euro dekt bij lange na niet wat studenten in de afgelopen jaren zijn misgelopen. Wij hebben in ons eerdere beleidsadvies ingezet op 15.000 euro als compensatiebedrag. Dat bedrag hebben we berekend aan de hand van het bedrag van de uitwonende studiebeurs in 2015. Maar zelfs als je de compensatie zou berekenen aan de hand van de nu voorgestelde 255 euro basisbeurs, dan kom je alsnog uit op 10.000 euro. Dus er is nog een groot gat te vullen.”
Minister erkent pech
Volgens de minister hebben de studenten het niet makkelijk. Zo schrijft de minister dat de huidige generatie studenten en afstudeerders een generatie is ‘waar verschillende zorgen samenkomen’. Ze hebben onevenredig veel problemen ondervonden van de coronacrisis, prestatiedruk en het huren en kopen van een huis. Ook meent hij dat ‘een forse studieschuld kan bijdragen aan extra achterstand’ onder jongeren.
Volgens Bos erkent de minister hiermee dat de huidige generatie ‘een pechgeneratie’ is en daarom dus meer compensatie verdient. Toch moet het kabinet volgens hem nog meer doen, als het de studenten echt serieus neemt. De actiegroep wil graag onderstrepen wat er nog beter kan en schrijft daarom aan een nieuw beleidsplan. Belangrijke punten daarin zijn naast extra geld ook een betere wetgeving waarmee de last van de studieschuld minder zwaar meeweegt bij het kopen van een huis.
