De universiteiten maakten de cijfers maandag bekend. Ze grijpen de gelegenheid aan voor een oproep aan de politiek: ze willen meer mogelijkheden om de instroom van internationale studenten te beheersen.
Rector magnificus Annelien Bredenoord zegt in EM dat ze dit als een mogelijk financieel probleem ziet. Ze merkt dat de EUR ‘flink aan het uitpuilen’ is, maar dat ze niet zeker wist of je ‘er een maximum aantal aan kunt koppelen’. Hoeveel geld voor het faciliteren van internationale studenten de universiteit op termijn tekortkomt is niet duidelijk op dit moment.
De universiteiten klagen al jaren dat de werkdruk de spuigaten uitloopt, onder meer doordat ze steeds meer studenten trekken. Die aanhoudende groei komt deels doordat zoveel opleidingen Engelstalig zijn en steeds meer buitenlandse studenten Nederland weten te vinden. Dat blijft niet zonder gevolgen: het is druk in de collegezaal en voor sommige lotingstudies vallen Nederlandse studenten af ten faveure van internationals.
Deze week debatteert de Tweede Kamer over internationalisering in het hoger onderwijs. De universiteiten willen de goede kanten van internationalisering behouden, zeggen ze in een persbericht, terwijl ze bij sommige opleidingen het aantal internationale studenten binnen de perken willen houden.
Wens
Hun wens: ze willen een numerus fixus kunnen instellen voor een Engelstalig traject binnen een populaire opleiding. Dan zit er vanzelf een maximum aan het aantal internationale studenten, terwijl Nederlandse studenten ongehinderd aan de Nederlandstalige variant kunnen beginnen. Er ligt een wetsvoorstel in de Eerste Kamer dat dit mogelijk zou maken, maar door de val van het vorige kabinet is dat in de ijskast beland.
Universiteiten willen ook dat opleidingen een maximum mogen vaststellen voor het aantal studenten van buiten Europa. Dan behandelen ze bijvoorbeeld Duitsers, Belgen en Zwitsers anders dan Chinezen, Indiërs en Brazilianen.
In een interview met de NOS noemt voorzitter Pieter Duisenberg van de landelijke belangenorganisatie Universiteiten van Nederland het vreemd dat er nog geen maximum bestaat. “Universiteiten in andere landen kunnen maxima stellen. Wij kunnen dat niet. Wij moeten iedere student die zich aanmeldt ook aannemen.”
Verder willen de universiteiten een ‘noodfixus’ kunnen instellen als een opleiding onverwacht hard groeit. Dat is nu wettelijk niet toegestaan. Het moet vooraf duidelijk zijn als een opleiding studenten een beperkt aantal studenten toelaat.
Eerstejaars
In 2020 kwam er overigens een golf van eerstejaars naar de universiteiten. Dat kwam door de coronacrisis: de centrale examens gingen niet door, meer scholieren slaagden en een tussenjaar had weinig zin. Dit jaar (2021) kwamen er iets minder eerstejaars naar de universiteiten, maar het zijn er nog altijd meer dan in 2019, het jaar voordat de coronacrisis uitbrak. Drie universiteiten zijn een uitzondering: zij zagen het aantal eerstejaars bachelorstudenten toch nog toenemen. Dat zijn de Universiteit van Amsterdam, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Universiteit Twente. De sterkste daling van de instroom is zichtbaar in Utrecht, Nijmegen, Eindhoven en Wageningen.
