Omstreden studies Erasmus MC-onderzoeker met DNA Oeigoeren teruggetrokken

Human Genetics en de International Journal of Legal Medicine hebben de studies uit april 2019 teruggetrokken op ethische gronden. De auteurs hebben niet voldoende kunnen aantonen dat het DNA dat gebruikt is voor de studies vrijwillig door Oeigoeren is afgestaan.

De studies gaan over de mogelijkheden om op basis van iemands DNA uiterlijke kenmerken vast te stellen, bijvoorbeeld een reconstructie van iemands gezicht maken. Forensisch deskundigen over de hele wereld zijn geïnteresseerd in die technieken, omdat het een goed middel zou zijn bij de oplossing van misdaden.

Een van de co-auteurs bij beide studies is een onderzoeker die verbonden is aan het Erasmus MC. Fan Liu werkt in Rotterdam als universitair docent bij het Department of Genetic identification. De studies die de tijdschriften nu terugtrekken deed hij als wetenschapper van het Beijing Institute of Genomics, liet het Erasmus MC twee jaar geleden al weten in een reactie. Een van de andere betrokken onderzoekers kwam na de studies in dienst bij het Erasmus MC.

De studies waren omstreden nadat The New York Times eind 2019 ernstige vermoedens uitte dat voor het onderzoek het DNA van honderden Oeigoeren onder dwang werd afgenomen. Beide wetenschappelijke tijdschriften vroegen de auteurs vervolgens om aanvullende documentatie, zoals bewijs van ethische toestemming voor de studie.

Maar die documentatie bleek onvoldoende, volgens de retraction note die Human Genetics op 30 augustus publiceerde: “De door de auteurs verstrekte documenten bevatten onvoldoende informatie over de reikwijdte van de studie om ons ervan te kunnen vergewissen dat de protocollen in overeenstemming zijn met ons redactioneel beleid of met de internationale ethische normen.” De International Journal of Legal Medicine trok de andere studie dinsdag terug, met hetzelfde begeleidend schrijven.

Volgens beide retraction notes hebben de betrokken wetenschappers laten weten dat ze het niet eens zijn met de terugtrekking van de artikelen.

Het Erasmus MC benadrukt in een reactie aan Follow the Money nogmaals dat de studies plaatsvonden buiten het Erasmus MC en niet met financiering van de Rotterdamse instelling tot stand kwamen. Het Erasmus MC ziet geen aanleiding om andere studies tegen het licht te houden en is ook niet van plan om maatregelen te treffen tegen de betrokken onderzoekers.