De forse toename van het aantal hulpvragen wordt vooral veroorzaakt door consulten via het tijdens de lockdown gelanceerde OpenUp, een laagdrempelige online platform om in contact te komen met een psycholoog. Sinds de start in maart waren er 145 gesprekken via deze nieuwe vorm van hulpverlening.
Het aantal consulten bij de speciale PhD-psycholoog en bij de work-lifebalancecoaches stegen ook ten opzichte van vorig jaar. Dit blijkt uit cijfers die maandelijks worden bijgehouden door de HR-afdeling van de universiteit. Alleen de consulten bij het bedrijfsmaatschappelijk werk zijn gedaald, de reden daarvoor is niet duidelijk.
Eén op de drie is somber
Roos Schelvis, beleidsadviseur Gezond en Veilig Werken van de EUR, noemt het positief dat veel medewerkers gebruik maken van de aangeboden platforms. Dat de cijfers gestegen zijn, verrast haar niet. Uit onderzoek dat aan het begin van de eerste lockdown werd gehouden onder alle medewerkers van de EUR, bleek dat een derde meer werkdruk ervoer en somber was.
Minder ziekteverzuim dan jaar geleden
Opvallend is dat het algemene ziekteverzuim onder medewerkers sinds maart lager is dan tijdens dezelfde periode een jaar daarvoor. Zo was het ziekteverzuim begin oktober van dit jaar gemiddeld 2,8 procent EUR-breed, terwijl dat een jaar geleden gemiddeld 3,1 procent was.
Schelvis: “Je ziet aan de statistieken dat het ziekteverzuim sinds begin april consequent lager is dan een jaar geleden. Dat is zo gebleven over de afgelopen maanden.”
Opvallend is ook dat het ziekteverzuim begin 2020 in de maanden vóór corona gemiddeld iets hoger lag dan in dezelfde periode in 2019.
Schelvis geeft als mogelijke verklaring dat mensen geen woon-werkverkeer hebben en daar minder belasting van ervaren. “Tijdens het thuiswerken kun je ook makkelijker tussendoor even een dutje doen als je je niet lekker voelt.”
Maar tegelijkertijd denkt Schelvis ook dat dit lage verzuimcijfer een reden is om alert te zijn. Want psychisch staan mensen meer onder druk en ook fysiek is thuiswerken niet per se gezond: “Medewerkers zitten meer en bewegen minder nu ze thuiswerken.”
Aanhoudende druk is een risico
En als het gaat om mentale gezondheid, zegt Schelvis: “Perspectief is voor medewerkers belangrijk en nu het steeds schimmiger wordt wanneer alles weer normaal wordt, zal het voor medewerkers moeilijker worden om deze manier van werken vol te houden. Aanhoudende druk is een risico, daar waarschuwen we voor. En ik kan je zeggen dat daar tot in het College van Bestuur aandacht voor is.”
Ook Roel Pieterman, voorzitter van het vakbondsoverleg EUROPA, is bezorgd over het lagere ziekteverzuim. “Ik heb echter geen wetenschappelijke verklaring hiervoor. Wel anekdotisch bewijs: voor wetenschappelijk personeel bestaat soms de optie om in plaats van ziek te melden thuis te gaan ‘werken’. Vermoedelijk zijn ziekteverzuimcijfers dus altijd een onderschatting van de universitaire werkelijkheid. Vanuit dit idee zou de noodzaak tot thuiswerken die optie alleen maar groter en gemakkelijker maken en zou er dan dus nog meer onderrapportage zijn.”