Wat doet Filosofie om onvoldoendes weg te werken?

“De kritiek kwam absoluut als een verrassing”, vertelt onderwijsdirecteur Han van Ruler. “De veranderingen die we de afgelopen jaren hadden doorgevoerd, door de Double Degree prioriteit te geven, is de redding van onze faculteit geweest en tegelijkertijd een groot succes geworden. We bieden daarmee Filosofie aan voor de rest van de campus. Het trekt veel studenten, en de opleiding is volgens ons heel mooi ingericht. We hadden juist het idee dat we op de goede weg waren, dus we waren erg verbaasd dat het accreditatierapport zo kritisch was.”

Toch denkt Van Ruler achteraf dat veel van de kritiek terecht is. Een van de belangrijkste problemen in de Double Degree is dat de relatie met de andere wetenschapsgebieden niet duidelijk genoeg aanwezig is, aldus het accreditatierapport. “Dat is een hele goede constatering”, vindt Van Ruler. “Want het dwingt ons om meer samen te werken met andere faculteiten.”

“Het hele idee van dit vakkenpakket is dat je vanuit de filosofievakken kunt reflecteren op je hoofdopleiding”, vult onderwijscoördinator Lena Schots aan. “Bepaalde cursussen werden aan studenten van vier verschillende vakgebieden tegelijk gegeven, daar konden we zeker nog een slag slaan.”

In de Double Degree moeten meer vakken komen die aansluiten op de hoofdopleiding van studenten. “We gaan meer vakken aanbieden die we ‘Philosophy of an EUR-discipline’ noemen”, legt Van Ruler uit. “Die cursussen geven we in samenwerking met docenten van een andere faculteit en zijn specifiek bedoeld voor studenten van die faculteit.” Dat kan niet met elke individuele opleiding, denkt de onderwijsdirecteur, maar wel voor clusters van bepaalde opleidingen binnen iedere faculteit. Denk aan Filosofie van de Economie, Filosofie van de Sociale Wetenschappen, of Filosofie van de Geneeskunde.

De begeleiding van de bachelorthesis is volgens de accreditatiecommissie ‘een groot punt van zorg’. Studenten worden te vrij gelaten bij het kiezen van een onderwerp, en krijgen niet voldoende academische standaarden mee bij het schrijven van hun scriptie. “Wij zagen die vrijheid eigenlijk als iets goeds: dat studenten zelf mogen kiezen waar ze hun scriptie over schrijven. Maar het is terechte kritiek. Want Double Degree-studenten zijn niet gewend om filosofische eindscripties te schrijven. Die moeten daarin veel meer begeleid worden, zodat het duidelijk is wat we precies van ze vragen en zij zelf bovendien de link kunnen leggen met hun eigen hoofdopleiding.”

Dat hoopt de faculteit op te lossen door Double Degree-studenten meer voor filosofen relevante academische vaardigheden aan te leren. “Niet in een aparte cursus”, legt Schots uit, maar verweven in verschillende vakken gedurende de opleiding. Daarnaast is het de bedoeling dat studenten meer werkcolleges gaan bijwonen, dat is volgens de accreditatiecommissie momenteel te marginaal.

Ook op een van de masterspecialisaties was de accreditatiecommissie kritisch. Het masterprogramma Philosophy, Politics and Economics (PPE) zou te weinig van de tweede P bevatten. “De commissie zei: jullie hebben helemaal geen politiek. Daar herkennen we ons eigenlijk helemaal niet in, want alles wat we doen is politiek. Maar we nemen het wel serieus.”

De voorlopige oplossing: Philosophy, Politics and Economics heet vanaf nu Philosophy and Economics, ‘om het misverstand weg te nemen’. “Bovendien zijn we van plan om de master binnenkort anders in te delen”, vervolgt Van Ruler. “We willen er meer nadruk op leggen dat we in Rotterdam filosofie geven die gericht is op de maatschappij. Dus voorlopig kunnen we zonder die tweede P.”

Binnen twee jaar moet de faculteit de problemen oplossen. Dan komt de NVAO nog eens kijken of de verbeterplannen tot het gewenste resultaat hebben geleid.