‘Een Erasmus MC voor alle Rotterdammers’

“Wij hadden niet per se direct een klik”, vertelt Nizar El Manouzi heel eerlijk over zijn samenwerking met Bo van den Berg. “We zijn heel anders opgevoed, we hebben een hele andere achtergrond.” Maar na maanden praten, discussiëren en sleutelen aan een visie voor een meer inclusief zorgsysteem zijn de twee geneeskundestudenten een team geworden. Samen zijn ze de drijvende kracht achter de ‘Studenten Werkgroep Inclusie & Diversiteit van het Erasmus MC.

Dat studenten meer met elkaar praten is een van de zaken waar El Manouzi (21, studeert Geneeskunde en Filosofie) en Van den Berg (23, Geneeskunde) op willen inzetten. Over verschillende culturen, geloofsovertuigingen, thuissituaties, seksuele voorkeuren en meer verschillen die er tussen mensen kunnen zijn. Denken over en omgaan met diversiteit zou een wezenlijk onderdeel van de opleiding moeten zijn, maar dat is zeker niet het geval, beschrijven de twee.

“Studenten moeten wel onderzoek doen op elkaar, maar spreken over onderliggende verschillen is nog eng”, stelt El Manouzi. “Hoe kun je dan omgaan met patiënten die een andere achtergrond hebben? Een diverse artsengroep is een vereiste in deze stad.” Rotterdam is een stad met veel culturen, achtergronden en andere verschillen, maar het zorgsysteem en het ziekenhuispersoneel weerspiegelen dat niet, vinden Van den Berg en El Manouzi.

“We leren nu vaak één behandelmethode, maar dat is niet altijd de beste manier”, vertelt Van den Berg. Daarmee doelt ze bijvoorbeeld op de manier van communiceren met patiënten. Informatie wordt vaak heel direct verteld, maar bij veel groepen hoeft dit niet de beste manier te zijn. Het is toch vooral gericht op witte, hoogopgeleide hetero’s die ver boven het minimumloon verdienen. Die dominante methode is dus te beperkt en sluit mensen uit, zeggen de twee studenten. “Mijn opa en oma met een Marokkaanse achtergrond moet je zaken juist niet te direct uitleggen”, vult El Manouzi aan. “Het is een hele andere manier van informatie overbrengen.”

Het gaat de twee studenten er niet om dat alleen de behandelmethodes inclusiever worden, eigenlijk moet het hele Erasmus MC dat worden. Daarvoor is het van belang dat het personeelsbestand diverser wordt. Alle medewerkers en ook alle studenten zouden zich gewaardeerd en gerespecteerd moeten voelen.

En dat is lang niet het geval, vertelt El Manouzi uit eigen ervaring. “Ik heb me in mijn eerste studiejaar nooit aangemeld bij een vereniging hier. Ik voelde me nergens helemaal comfortabel. Het zijn allemaal eilandjes binnen de geneeskundebubbel. Veel studenten voelen zich hier nergens bij thuis.” Van den Berg vult aan: “Een ‘borrel’ organiseren is bijvoorbeeld minder inclusief dan een ‘welkomstmoment’, want dan komen sneller mensen die geen alcohol drinken. Zoiets aankaarten kan al belangrijk zijn.”

In het voorjaar van 2017 organiseerde Van den Berg vanuit studievereniging MFVR de student-docentdagen. Het thema was diversiteit, op verzoek van de decaan. “Daarvoor stond ik helemaal niet stil bij diversiteit. Je ziet hier toch vooral een bepaald soort student en, nou ja, in dat plaatje pas ik helemaal”, zegt de geneeskundestudente – wit, blond. In aanloop naar de student-docentdagen hoorde en las Van den Berg allerlei verhalen van bijvoorbeeld studenten met een migratieachtergrond die zich niet thuis voelden in het ziekenhuis. “Het opende mijn ogen.”

Samen hoopt het duo iets te kunnen doen aan het gevoel van onbehangen bij die studenten. “Als je hoort dat studenten met een migratieachtergrond relatief gezien slechtere beoordelingen krijgen tijdens de coschappen, dan weet je wel dat het geen verandering is die je binnen een paar jaar voor elkaar hebt”, zegt Van den Berg over het huidige systeem.

Met de subsidie willen El Manouzi en Van den Berg werkbezoeken afleggen, cursussen aanbieden en uiteindelijk een groot symposium organiseren met alle medische faculteiten van Nederland en Vlaanderen. “We hebben twee jaar om iets op te zetten”, vertelt El Manouzi. “Dan moet er iets staan dat het Erasmus MC niet kan laten gaan. Zij zouden dan de kosten moeten dragen.”

Van den Berg en El Manouzi weten heel goed dat een omslag tijd nodig heeft, maar ze hebben vertrouwen in hun plannen. “Het zal ooit echt doordringen”, zegt El Manouzi. “Wij kunnen zoveel betekenen voor de toekomst van de zorg. Dat is ook belangrijk. Het risico is dat we anders kennis en vaardigheden verliezen aan het buitenland, terwijl het voor de eigen stad juist zo belangrijk is. Het Erasmus MC is de grootste werkgever van Rotterdam. Die moet zeker meegaan met de tijd.”