De vluchtigheid van voetbalgeluk

Hoewel de meesten van ons vandaag nog in een overwinningsroes zitten, zal het geluk na eventuele winst van de finale maar van korte duur zijn.

De trauma’s van ’74 en ’78 zitten diep. Zelfs mensen die toen nog niet geboren waren, weten dat ‘wij’ in ’74 eigenlijk de besten waren en dat het schot tegen de paal van Rensenbrink in ’78 een andere draai aan onze met minderwaardigheidscomplexen én zelfoverschatting gelauwerde voetbalgeschiedenis had kunnen geven.

Vervlogen geluk

Maar hoewel die voetbaltrauma’s dus behoorlijk lang in het collectieve geheugen blijven nazingen, is eventueel geluk na de finale oneerlijk genoeg binnen de kortste tijd alweer vervlogen. “De euforie duurt niet lang”, vertelde emiritus hoogleraar Ruut Veenhoven gisteren aan persbureau ANP, nog voor de halve finale gespeeld werd.

Carillon

De wereld ziet er op de dag na de overwinning op Uruguay, en de eerste finaleplaats in 32 jaar, voorlopig nog heel anders uit. De zon lijkt harder te schijnen, vogels fluiten mooier en het carillon op de campus speelt het vrolijke ‘hup Holland hup’. Toch duurt volgens Veenhoven een dergelijk geluksgevoel niet heel veel langer dan één dag. Zelfs niet na eventuele winst in de finale.

Opsteker

“Mensen zullen denken: ‘ik heb een leuke dag gehad’”, zei Veenhoven in hetzelfde interview. En hoewel winst wel degelijk een leuke opsteker vormt, zal het desondanks ons leven op langere termijn nauwelijks gelukkiger maken.

Kracht

Natuurlijk doorbreekt een collectieve vreugdeuitbarsting zoals gisteren wel heel lekker de sleur. De dansende internationals en fans in het stadion en de uitzinnige menigten in verschillende Nederlandse steden illustreren de kracht van het tijdelijke effect van één enkele voetbalwedstrijd.

Verbindend

Want dat we dit met voetbal doen en niet met – pak ‘m beet – een potje vissen, is best logisch. Voetbal is volgens Veenhoven meer dan veel andere sporten bij uitstek geschikt voor zo’n massale beleving. Veel mensen spelen het spelletje tenslotte zelf en rond de wedstrijden kan zich heel makkelijk ‘een cultuur ontwikkelen met een carnavalskarakter’.

Bovendien werkt zo’n gemeenschappelijke ervaring verbindend. Het is daarin niet anders dan bijvoorbeeld Sinterklaas of Bevrijdingsdag. “Het is even een bevestiging dat we er zijn.” Hopelijk volgt zondag om 20:30 uur weer zo’n bevestiging én zo’n spontane vreugdeuitbarsting. Of dat nou tijdelijk is, of niet. GH