Vroeg beginnen met roken, omgaan met blowende vrienden en gedragsproblemen zijn sterke indicatoren van cannabisgebruik op jonge leeftijd. Het verband tussen deze risicofactoren en cannabisgebruik hangt wel voor een deel samen met iemands karakter.
Dit concludeert drs. Hanneke Creemers, wetenschappelijk onderzoeker op de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie van het Erasmus MC – Sophia Kinderziekenhuis, in haar proefschrift, waar ze 25 maart op promoveert.
Sensatiezoekers
Eén van de karaktereigenschappen die mee kunnen spelen bij blowen op jonge leeftijd, is een sterk verlangen naar sensatie. Creemers vermoedt dat jongeren die plezier beleven aan spannende dingen, zoals diepzeeduiken of een verre reis maken, eerder de spanning opzoeken van het roken van een joint. Deze ‘sensatiezoekers’ beginnen vaker met blowen voor hun dertiende levensjaar.
Verlegenheid
Aan de andere kant is de kans op regelmatig blowen kleiner bij jongeren die zich in een onbekende situatie verlegen en terughoudend opstellen. Dit geldt ook voor jongeren met meer zelfcontrole: naarmate zij beter in staat zijn hun eigen gedrag en aandacht te sturen, wordt de kans op regelmatig cannabisgebruik kleiner.
Vroeg beginnen met roken
Ook andere voorspellers van cannabisgebruik, zoals vroeg beginnen met roken, omgaan met blowende vrienden en gedragsproblemen komen in het promotieonderzoek aan de orde. Terwijl karaktereigenschappen het risico om vroeg te gaan blowen met zo’n 10 tot 20 procent beïnvloeden, is dit risico een stuk groter bij jongeren die voor hun twaalfde beginnen met het roken van sigaretten, en bij jongeren die meer blowers in hun vriendengroep hebben.
Randstad vormt uitzondering
Voor haar onderzoek bestudeerde Creemers gegevens van ongeveer tweeduizend jongeren die meedoen aan TRAILS, een langlopend bevolkingsonderzoek naar de geestelijke en lichamelijke gezondheid van jongeren in Noord-Nederland. Volgens haar komen de resultaten overeen met het landelijke gemiddelde. De Randstad vormt hierop een uitzondering. “In de Randstad blowen jongeren vaker, omdat ze makkelijker aan het spul kunnen komen”, verduidelijkt ze.
Jongens blowen vaker
De factoren die cannabisgebruik voorspellen, gelden voor zowel jongens als meisjes. Ook is er geen verschil in geslacht wat betreft licht gebruik; op 17-jarige leeftijd hebben evenveel jongens als meiden wel eens geblowd, aldus Creemers. Jongens zijn echter wel oververtegenwoordigd in de groep regelmatige gebruikers. LJ/EMC