Ingrid Robeyns introduceert in haar oratie ‘Onzichtbare rechtvaardigheden’ op 5 november een nieuwe stroming: het ‘aardse rechtvaardigheidsdenken’. In de nieuwe stroming worden meer factoren meegenomen, met een realistische en concrete analyse van onrechtvaardigheid als gevolg.
Een voorbeeld: In Nederland hebben vrouwen zestien weken zwangerschapsverlof. Mannen hebben slechts twee dagen vrij na de geboorte van hun kind. Deze ongelijkheid is groot, maar leidt niet tot een grote maatschappelijke discussie. Met andere woorden, er is sprake van een onzichtbare onrechtvaardige situatie.
Geboorteverlof
De onzichtbaarheid bij zwangerschapsverlof ontstaat onder meer door de benaming. Vrouwen krijgen voor de bevalling zwangerschapsverlof en daarna zogenoemde bevallingsverlof. Vrouwen hebben echter geen tien weken nodig om te herstellen en daarom zou een deel van deze periode beter kunnen worden opgevat als ‘geboorteverlof’. Met die benaming wordt direct duidelijk dat de regeling onrechtvaardig is voor mannen. Zij hebben immers net zo goed recht op geboorteverlof.
Kijk ook naar gender
Kortom, het ‘oude’ denken binnen de rechtvaardigheidsfilosofie is niet altijd even toepasbaar op concrete sociale onrechtvaardigheden. De nieuwe stroming bekijkt in bijvoorbeeld de analyse van geboorteverlof ook naar het genderverschil en de sturende positie die de overheid inneemt door haar beleid. Hierdoor maakt dit nieuwe denken opties voor een rechtvaardiger beleid inzichtelijk.
Robeyns aanvaardt met deze rede de leerstoel Praktische Filosofie in de Faculteit der Wijsbegeerte. EUR/LJ