Ruut Veenhoven was nationaal en internationaal bekend als de eerste geluksprofessor. Hij was de oprichter van het Journal of Happiness Studies en de drijvende kracht achter de World Database of Happiness. Hij was een pionier in het wetenschappelijk onderzoek naar geluk.
Veenhovens belangrijkste intellectuele nalatenschap is de World Database of Happiness. De laatste versie is opgeslagen in de Bibliotheek van de Erasmus Universiteit Rotterdam en blijft toegankelijk op internet. Volgende generaties kunnen voortbouwen op deze bron voor de accumulatie van kennis over geluk of de techniek van een archief gebruiken voor andere onderwerpen.
Pionier
Ruut Veenhoven studeerde sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam in de jaren 1960. Na zijn afstuderen bleef hij verbonden aan die universiteit, eerst als wetenschappelijk docent sociale psychologie en sinds 2001 als hoogleraar sociale condities voor menselijk geluk. Veenhoven was ook bijzonder hoogleraar humanistiek aan de Universiteit Utrecht (1995-2002) en bijzonder hoogleraar aan de North-West Universiteit in Zuid-Afrika (sinds 2011).
Ruut Veenhoven was een pionier in het wetenschappelijk onderzoek naar geluk. Zijn eerste publicatie over dit onderwerp was in 1970. In 1984 promoveerde hij op het proefschrift ‘Conditions of Happiness’ waarin hij het toenmalige onderzoek naar geluk beschreef. Op basis daarvan ontwikkelde hij de World Database of Happiness, die in 1999 op het internet kwam en sindsdien gestaag in omvang en functionaliteit is gegroeid. Veenhoven was founding editor van de Journal of Happiness Studies dat in 2000 voor het eerst verscheen. Na zijn emeritaat in 2007 is Veenhoven actief gebleven in het onderzoek naar geluk, in het kader van de Erasmus Happiness Economics Research Organization EHERO. Zijn wetenschappelijke nalatenschap wordt beheerd door de Stichting Studie Geluk.
Ruut Veenhoven was sterk betrokken bij maatschappelijke veranderingen aan het eind van de vorige eeuw. In de jaren 1970 was hij een van de drijvende krachten achter de Stichting Medisch Verantwoorde Zwangerschaps Onderbreking (STIMEZO), die het heersende verbod op abortus doorbrak met opening van een abortusklinieken en die daarna een succesvolle lobby voerde voor verandering van de wet. In de jaren 1980 was Veenhoven ook pleitbezorger voor acceptatie van vrijwillige kinderloosheid, hoewel zelf enthousiast vader van drie kinderen.
Houvast
In 2007 ging de geluksprofessor met emeritaat, maar hij bleef daarna fanatiek doorwerken. In een interview met EM in 2023 vertelde Veenhoven dat hij niet lang meer te leven had. De wetenschap bood hem toen houvast om daar mee om te gaan. “In de allerlaatse levensjaren daalt het gemiddelde geluk – minder dan je zou denken: gemiddeld een half punt. Bij een gemiddelde van 7,6 in Nederland ben je dan nog gelukkiger dan de gemiddelde Fransman, want daar is het gemiddelde geluk een 6,7.” Veenhoven werd 82 jaar.
