Nederlandse studenten zonder eerdere internationale ervaring profiteren het meest van diverse leeromgevingen. “Reguliere Nederlandse studenten die op Nederlandse scholen hebben gezeten en in Nederland zijn opgegroeid, beginnen hun eerste jaar aan de universiteit meestal met minder interculturele competenties dan buitenlandse studenten en Nederlandse studenten met eerdere internationale ervaring”, aldus Joep Hofhuis, onderzoeker aan de Erasmus School of History, Culture and Communication (ESHCC).
Eén jaar
Maar al na een jaar in een internationale klas bereiken deze studenten vaak hetzelfde niveau van interculturele competenties als hun medestudenten die in het buitenland hebben gestudeerd of gewoond. Studenten met eerdere internationale ervaring zien weinig verbetering, omdat zij ‘al hoger scoorden op deze competenties’.
Het ontwikkelen van deze competenties is belangrijk, legt Hofhuis uit. Groepsopdrachten kunnen lastig zijn als studenten een verschillende culturele achtergrond hebben, vooral in het eerste jaar van de universiteit, zegt hij. “Studenten hebben culturele empathie en ruimdenkendheid nodig om elkaar in een groep te begrijpen.” Het ontwikkelen van interculturele vaardigheden helpt studenten om goed met deze situaties om te gaan. Dat is niet alleen nuttig op de universiteit, maar bijvoorbeeld ook op je werk.
Belasting op kritisch denken
Maar met de wet die onderwijsminister Eppo Bruins wil invoeren, zal het aantal buitenlandse studenten waarschijnlijk aanzienlijk dalen en zullen er minder Engelstalige bacheloropleidingen zijn. Volgens Hofhuis belast de overheid op deze manier kritisch denken.
Hofhuis vermoedt dat buitenlandse studenten al minder geneigd om naar Nederlandse universiteiten te komen door wat ze in het nieuws lezen. De grenzen sluiten voor buitenlandse studenten zou betekenen ‘dat we waardevolle vaardigheden mislopen en dat de kwaliteit van ons onderzoek afneemt’, aldus Hofhuis. Hij voegt eraan toe dat ‘het naïef is om te denken dat we door de grenzen te sluiten hetzelfde academische niveau kunnen behouden’. “Internationale talenten voegen veel toe aan onze academische wereld.” Door dergelijke beperkingen zouden Nederlandse studenten ook minder mogelijkheden hebben om interculturele vaardigheden te ontwikkelen in college.
Onhoudbaar
Internationalisering heeft ook nadelen, ziet Hofhuis. Volgens Hofhuis is het op de lange termijn niet houdbaar om studenten een semester naar het buitenland te sturen. “Het vergroot ook de ongelijkheid, omdat vooral rijkere studenten het zich kunnen veroorloven om te gaan, zelfs als je rekening houdt met beurzen.” Daarnaast merkt hij op dat de komst van buitenlandse studenten een aanslag kan betekenen op lokale voorzieningen, zoals huisvesting.
Nederlandse universiteiten proberen een internationale omgeving te creëren en bieden studenten daarmee de voordelen van een culturele omgeving, zonder de financiële en logistieke last van studeren in het buitenland. “Er is al veel diversiteit in dit land waar we van kunnen profiteren”, zegt Hofhuis. Naar zijn mening is het mogelijk om echt internationaal onderwijs te volgen en toch thuis te blijven. Hoewel er geen volledig alternatief is voor studeren in het buitenland, erkent Hofhuis dat een selectievere aanpak interessant kan zijn. Volgens hem zou het bijvoorbeeld goed zijn om hooggekwalificeerde buitenlandse studenten aan te trekken die een bijdrage willen leveren aan de Nederlandse samenleving.
