Het irriteerde internationale student Daniel Cerceja toen hij de vacature voor nieuwe bestuursleden van de studievereniging MAEUR las. ‘Dutch speaking students only’ stond in hoofdletters bovenaan de vacature. “Ik vind dat discriminerend”, zegt de masterstudent Marketing Management. “Ik ken deze vereniging sinds mijn bachelor bij Communicatie en Media. Ze is internationaal georiënteerd en promoot evenementen onder internationals. Dus het is pijnlijk om te zien dat we niet welkom zijn in het bestuur.”
Dat is een ‘big deal’, vindt Daniel. “Studenten met ervaring in een bestuur maken meer kans bij grote bedrijven.”
Gangbare taal
MAEUR is niet de enige vereniging die alleen Nederlandstalige studenten in het bestuur aanneemt. Maar de meeste verenigingen geven dit op een andere manier aan in vacatures en brochures. Zo vermeldt faculteitsvereniging Cedo Nulli dat ‘een bepaald niveau van Nederlands’ vereist is. En sommige faculteitsverenigingen – MFVR, JFR en ERA – noemen de beheersing van het Nederlands niet, maar hebben enkel Nederlandse vacatureteksten.
Erasmus Magazine bekeek naar aanleiding van de vacature van MAEUR de brochures en vacatures voor bestuursleden van alle faculteitsverenigingen van de universiteit. Dat zijn Cedo Nulli (Erasmus School of Social and Behavioural Studies) MFVR (Erasmus MC), JFR (Erasmus School of Law), ERA (Erasmus School of Philosophy), EFR (Erasmus School of Economics), SHARE (Erasmus School of Health Policy and Management), STAR (Rotterdam School of Management) en ACE (Erasmus School of History, Culture and Communication). Hier is voor gekozen omdat faculteitsverenigingen voor alle studenten van een faculteit toegankelijk zouden moeten zijn. Daarna is met alle acht de verenigingen contact opgenomen. Alleen de MFVR heeft geen reactie gegeven.
De verenigingen hebben verschillende redenen om alleen Nederlandstalige studenten aan te nemen. Bij MAEUR is bijvoorbeeld alle interne communicatie, zoals beleid en statuten, volledig in het Nederlands. “Het is enorm veel werk om dat te vertalen, vooral omdat we een parttime bestuur hebben”, zegt voorzitter Caroliene Roelofsen.
Daarnaast geven meerdere verenigingen – MAEUR, Cedo Nulli en ERA – aan dat het Nederlands vaak de gangbare taal is onder externe contacten. Zo komen er bij Cedo Nulli volgens de secretaris veel Nederlandse mails binnen, waardoor de secretaris in ieder geval Nederlands moet kunnen lezen. Bovendien vereisen sommige fondsen Nederlandstalige documentatie, vertelt ERA-secretaris Sanne Roordink. “Wij zijn als non-profitorganisatie deels afhankelijk van fondsen en bijbehorende eisen om als organisatie te kunnen bestaan.”
Ook op de rechtenfaculteit is Nederlands de gangbare taal, zegt Joshua Kruithof, voorzitter van de JFR. De voertaal bij alle bachelors is Nederlands. “Daarom hebben wij gekozen om onze organisatie en interne communicatie in het Nederlands te houden”, zegt Kruithof. In de disputen van JFR – verenigingen die gericht zijn op de masterstudenten van de faculteit – is er wel plek in het bestuur voor niet-Nederlandssprekende studenten.
Internationaal bestuur
MAEUR en Cedo Nulli willen in de toekomst wel graag een internationaal bestuur. “Het doel is absoluut om het hoofd van de vereniging zo divers mogelijk te maken, iets wat wij het liefst al eerder waargemaakt hadden”, zegt MAEUR-voorzitter Roelofsen. “MAEUR heeft het afgelopen jaar al veel ondernomen om in de toekomst een internationaal bestuur te verwezenlijken, maar helaas gaat dit niet over één nacht ijs. Het advies voor het aankomende bestuur luidt dan ook om hiermee verder te gaan.” Het doel is om binnen twee jaar internationals aan te nemen. In het meerjarenplan van Cedo Nulli staat dat de vereniging alle bestuursfuncties binnen vijf jaar wil internationaliseren, vertelt secretaris Carlijn Bodegom.
De bestuursfuncties van sommige faculteitsverenigingen – STAR, EFR, SHARE en ACE – zijn al wel toegankelijk voor internationale studenten. “Een groot deel van onze leden zijn internationaal”, zegt Caroline Janse, projectmanager bachelor bij STAR. “We willen daarom een representatief bestuur bieden.”
Desondanks zijn ook de besturen waar internationale studenten welkom zijn vaak Nederlandstalig. “Weinig internationale studenten melden zich aan”, legt Janse uit. “Veel mensen gaan een bestuursjaar doen tussen hun bachelor en master in. Internationale studenten gaan dan vaak weg of starten gelijk met een master.”
De enige faculteitsvereniging die een volledig internationaal bestuur heeft is ACE. Dat bestuur bestaat uit vijf leden met verschillende nationaliteiten. “Wij vertegenwoordigen drie grote opleidingen waar veel internationale studenten zijn”, vertelt Maxime Beller, marketingmanager van ACE. “We willen een omgeving creëren waarin deze studenten zich thuis voelen. Wij horen van studenten dat ons diverse, internationale bestuur voor een gevoel van verbondenheid zorgt.”
Handvatten
Het universiteitsbestuur kan niet bepalen hoe verenigingen hun besturen en commissies samenstellen, vertelt Jacqueline Onyenze, student engagement officer bij het IDEA Center. Daarom geeft het centrum handvatten om besturen en commissies samen te stellen die passen bij de diverse studentenpopulatie. “Dit doen we met verschillende toolkits, beleidsadvies en trainingen en workshops”, zegt Onyenze. In een brochure raadt het centrum bijvoorbeeld aan om inclusieve vacatureteksten op te stellen en bij ieder sollicitatiegesprek dezelfde structuur aan te houden.
Studentenorganisaties op de universiteit moeten zich ook houden aan de brede gedragscode, zegt Onyenze. Daarin staat dat de organisaties niet mogen discrimineren, maar niets over de werving van bestuursleden.
Student Daniel zou graag zien dat er harder beleid komt vanuit de universiteit. “Ik snap dat het moeilijk is voor verenigingen om het patroon te doorbreken, maar ze moeten dezelfde kansen geven aan alle studenten”, zegt hij. “Internationals zijn net zo capabel als Nederlandse studenten.”
Ik vind dat als je selecteren op taalvaardigheid laakbare “discriminatie” vindt, je wel wat boter op je hoofd hebt. Niemand spreekt Nederlands bij zijn geboorte, het is aangeleerd. Dan kan je nog zo “internationaal georiënteerd” zijn, maar KvK formulieren alsmede bankcommunicatie en zoals vermeldt interne statuten zijn meestal Nederlands. Als je bestuurservaring wil opdoen binnen een Nederlandse vereniging, kan je beter eerst Nederlands leren. Dat is discriminatie op kunde en niet op afkomst. Anders is het geven van een onvoldoende aan mensen die de stof niet afdoende beheersen ook “discriminatie”.
Niemand weerhoudt je ervan om Nederlands te leren.