Als stil protest tegen de aangekondigde bezuiniging op het hoger onderwijs hadden een stuk of vier wetenschappers een rood vilten vierkantje opgespeld. Ook in verschillende speeches verwezen de sprekers geregeld naar de bezuinigingen en het protest daartegen, aanstaande donderdag in Utrecht.
Maar ook de traditionele onderdelen van het jaarlijkse verjaardagsfeest van de universiteit – die afgelopen vrijdag 111 jaar oud werd – ontbraken niet. Zoals het uitreiken van eredoctoraten aan twee vooraanstaande wetenschappers wiens werk van groot belang is geweest voor de wetenschap, én voor de maatschappij.
Inclusieve filosofie
Beiden staan midden in de samenleving. Zo houdt Alison Wylie, hoogleraar Filosofie aan de University of British Columbia in Canada, zich bezig met het betrekken van de inheemse bevolking bij onder meer archeologisch onderzoek. Recent bijvoorbeeld bij een zoektocht in Canada naar omgebrachte inheemse kinderen op speciale scholen. Haar erepromotor Conrad Heilmann prees de onderzoeker omdat zij door deze samenwerking filosofie-onderzoek meer divers en inclusief maakt. Wylie legt in haar dankwoord uit waarom ze dat doet: “Je komt op vragen die je zelf niet kon stellen en op antwoorden die je zelf niet weet.”
‘Making democratic minds matter’
Ook de eredoctor van de rechtenfaculteit Koen Lenaerts is naast hoogleraar aan de KU Leuven, vooral president van het Europese Hof van Justitie. Hij hield na het ontvangen van het eredoctoraat een vurig betoog voor Europese democratie en dat we ons ‘niet op een dwaalspoor moeten laten brengen door de spookachtige melodie van het populisme’. Lenaerts vindt dat kennis over democratie en Europese waarden een verplicht onderdeel moeten zijn van het onderwijs in Europa. Om daarna van het motto van de universiteit making minds matter om te vormen tot ‘making democratic minds matter’.
Nieuwe rector
De afsluiting van de Dies was in handen van de nieuwe rector magnificus Jantine Schuit, die aan het begin van de viering de ambtsketen omgehangen kreeg door Annelien Bredenoord, hiervoor rector en nu de voorzitter van het College van Bestuur.
Schuit hield in haar eerste diesrede een pleidooi voor meer en beter naar elkaar luisteren. “Hebben we voldoende contact met de samenleving, of moeten we uit onze ivoren toren, uit onze bubbel komen? We moeten meer naar elkaar luisteren, zowel naar de samenleving als binnen de academie. Nieuwsgierig zijn, vragen stellen. Ook voor een gezond werkklimaat op de universiteit.”
Verder kondigde ze aan om de eerste honderd dagen van haar rectorschap te besteden aan gesprekken met honderd mensen binnen de universiteit. “Op deze manier hoop ik een goed beeld te krijgen van wat er speelt op onze universiteit – van jong tot oud, studenten en medewerkers – ik wil jullie mening horen over hoe we dingen beter kunnen maken.”
