“Wie in deze zaal is heel positief over online onderwijs?” Sam de Fockert, bestuurslid bij het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), staat voor een publiek in de theaterzaal van Erasmus Paviljoen. Samen met een collega presenteert hij resultaten van een onderzoek tijdens het symposium ‘Academisch onderwijs tijdens de Covid-19-pandemie’. Als antwoord op zijn vraag gaan handen de lucht in. “En wie is voornamelijk negatief?” Opnieuw gaan handen omhoog. “Dat zijn vooral de studenten, zo te zien.”
Negatieve ervaringen met online onderwijs
De studenten in de zaal zijn niet de enigen die negatieve ervaringen hebben overgehouden aan online colleges. Dat wordt meteen duidelijk bij de eerste presentatie van het symposium. Daarin vertellen drie onderzoekers van Erasmus School of Health Policy & Management over hun uitgebreide onderzoek naar de ervaringen van studenten tijdens de coronapandemie. Vooral tijdens de lockdowns leden meer studenten aan burn-outs en waren zij ontevreden over het online onderwijs, vertellen de onderzoekers. En dat zorgde voor slechtere cijfers en studievertraging.
Tijdens het symposium worden meerdere onderzoeken naar studentervaringen tijdens de pandemie gepresenteerd, waaronder een onderzoek van belangenorganisatie De Geneeskundestudent en de scriptie van geneeskundestudent Ruben Wissing (Radboudumc).
Eén ding is overduidelijk tijdens het symposium: de meeste studenten willen fysiek onderwijs en dat zou dan ook zoveel mogelijk moeten worden aangeboden, mocht er ooit weer een lockdown komen. Studenten missen vooral de sociale interactie tijdens de online colleges, waardoor zij liever naar de campus komen.
Uitzichtloosheid
Dat herkent Rowen de Jong (25), zesdejaars geneeskundestudent aan het Erasmus MC en commissaris bij De Geneeskundestudent. Samen met medestudent en collega Pim van den Boon presenteert zij het onderzoek van De Geneeskundestudent. “Ik vond online colleges vooral minder gezellig”, vertelt ze tijdens de pauze. “We konden minder ervaringen uitwisselen, dat miste ik heel erg.”
Wel had zij geluk: tijdens de pandemie werd haar onderwijs om de aantal weken ingeruild voor coschappen in het ziekenhuis. “Ik kon altijd uitkijken naar coschappen, naar het moment dat ik weer andere mensen zag.” Dat haar mentale gezondheid en studieresultaten niet verslechterden tijdens de pandemie dankt zij dan ook aan die fysieke coschappen.
Ook Pim (24), medestudent en voorzitter bij De Geneeskundestudent, ontving goede cijfers tijdens de lockdown. Maar vrolijk was hij niet. “De uitzichtloosheid van de situatie zorgde ervoor dat ik meer zorgen had over de toekomst”, zegt hij. “Ik zag mijn vrienden minder en ik miste de vanzelfsprekendheid om naar de faculteit te gaan.”
Interactieve online colleges
Toch hoeven online lessen niet volledig van de kaart geveegd te worden, concluderen meerdere onderzoekers tijdens het symposium. “Ze kunnen een goede aanvulling zijn”, zegt ISO-bestuurslid Sam tijdens de presentatie. Het kan handig zijn voor mensen die ver weg wonen, bijvoorbeeld. “Maar het uitgangspunt moet fysiek onderwijs blijven. En als je kiest voor online, moet het doel zijn om het onderwijs te verbeteren.”
De meeste onderzoekers geven aan dat online onderwijs interactiever moeten worden om sociale interactie te stimuleren. Dat kan bijvoorbeeld door meer gebruik te maken van break-outrooms in Zoom, waarin groepjes studenten kunnen samenwerken en kletsen.
Geneeskundestudent Rowen staat sceptisch tegenover break-outrooms. “In mijn ervaring begon iedereen met de ogen te rollen zodra een docent begon over break-outrooms voor een opdracht”, zegt Rowen. “Maar misschien helpt het wel als een docent studenten in een break-outroom zet om gewoon te kletsen.”
Onderwijs volgen vanuit bed
Inmiddels is al het onderwijs van Rowen en medestudent Pim weer fysiek. Pim was ‘heel blij’ toen de campus weer openging. “Aan de andere kant merkte ik dat ik verwend was, omdat ik een tijd lang vanuit mijn bed onderwijs kon volgen. De stap naar de universiteit is dan best groot”, zegt hij.
Ook Rowen moest weer wennen aan fysiek onderwijs. “Ik heb heel veel reistijd, in totaal drie uur op een dag. Dus wat dat betreft was online onderwijs een groot voordeel voor mij.”
En toch hopen de geneeskundestudenten dat al hun lessen fysiek blijven. Rowen: “Als een deel online is, heb ik de keuze om ze niet te volgen of ondertussen iets anders te doen. Dat voelt fijn, maar dat is het vanuit studieperspectief niet.”
Het symposium ‘Academisch onderwijs tijdens de Covid-19 pandemie’ is onderdeel van Student Wellbeing Week van de EUR, die afgelopen week plaatsvond. Tijdens die week was er extra aandacht voor studentenwelzijn en werden er verschillende activiteiten en evenementen georganiseerd.
