Het publiek, al aanwezig in de grootste collegezaal van Theil, zit geduldig te wachten op de komst van Ould Slahi. Hun blik is gericht op de ingang van de zaal. Elke keer als er iemand anders dan Ould Slahi door de deur komt, klinkt er een zucht.
Ould Slahi werd in 2002 gevangen gezet in Guantánamo Bay, waar hij in zijn cel van één bij twee meter veertien jaar lang mentale en fysieke martelingen zou ondergaan. In 2016 werd hij zonder aanklacht vrijgelaten. Tijdens zijn detentie schreef Ould Slahi een autobiografie, die in 2015 werd gepubliceerd onder de titel Guantánamo Diary. Het boek werd een bestseller en in 2021 verfilmd als The Mauritanian.
‘Het is mijn plicht om van jullie te houden’
Dan arriveert Mohamedou Ould Slahi toch. “Ik hou van jullie allemaal, het is mijn plicht om van jullie te houden”, begint hij de sessie met een aanstekelijke glimlach. Wat volgt is een twee uur durend gesprek met Nourdin El Ouali van het Platform Islamitische Organisaties Rijnmond. Tussen glimlachen, grappen en ingehouden tranen door verdiept het publiek zich in het verhaal en de levenslessen van Ould Slahi.
“Mijn leven schoot aan mijn ogen voorbij”, herinnert Ould Slahi zich toen hij in 2002 door zijn blinddoek de blonde haren op de armen van de persoon die hem meenam zag. “Ik wist meteen dat ik naar een veel ergere plek zou gaan dan mijn huidige gevangenis in Jordanië.” De reis naar Guantanamo Bay was voor Ould Slahi een periode van introspectie. “Ik begon spijt te krijgen van de slechte dingen die ik in mijn leven heb gedaan. Maar ik zal je vertellen waar ik geen spijt van heb gehad”, richt hij zich tot het publiek, “ik had geen spijt van een gebrek aan geld, een luxe appartement of een Zwitserse bankrekening. Ik had spijt van maar één ding: elke gemene opmerking die ik ooit had gemaakt tegen mijn moeder, mijn zus, mijn vader, mijn vrienden… Ik wilde dat ik dat nooit had gedaan.”
Geen Nederlands!
“Onze broeder hier draagt de last van zoveel dat er mis is met de wereld, en doet dat tot op de dag van vandaag met een glimlach. Zo weet je dat hij authentiek is”, onderbreekt de Amerikaanse wetenschapper Altaf Husain de sessie voordat de vraag-en-antwoordsessie begint. Ould Slahi staat op en omhelst de hoogleraar. “Ik wil de vernedering niet vergroten, daarom ben ik blij”, zegt hij later.
Ondanks dat hij pas een half jaar in Nederland woont, als writer in residence, beantwoordt Ould Slahi elke vraag uit het publiek in het Nederlands. Dit veroorzaakt wat kopzorgen bij de organisatoren die hem er tevergeefs aan herinneren om terug te schakelen naar het Engels. De vrijheid en het plezier achter elke ‘leuk’, ‘klopt’ en ‘absoluut’ is niet in te tomen.
Niet te bevatten ervaring
Zodra de bijeenkomst is afgelopen, stormt een menigte het podium op om met Ould Slahi op de foto te gaan. Daarna moet hij weg, om het vliegtuig te pakken naar Brussel voor een ontmoeting met het Europees Parlement. “Ik kan niet eens bevatten hoe het is om zo’n gruwelijke situatie te ondergaan en dan de extreme genade, de totale menselijkheid te hebben om mensen te kunnen vergeven die je volstrekt onmenselijk behandeld hebben”, blikt student Sociologie Felicia terug, terwijl ze wacht tot de massa mensen weer wat ruimte maakt.
“De acteur heeft zijn best gedaan, dat geloof ik zeker, maar je kunt Mohamedou Ould Slahi gewoon niet spelen. Zijn glimlach, zijn aanwezigheid zijn zo mooi en uniek”, vergelijkt de Maastrichtse student Financiën Khalid het interview van vandaag met de film.
De lezing kwam hard binnen bij student Islam en Arabisch Mersel, “Deze gebeurtenis had een impact op mij op spiritueel, menselijk en psychologisch niveau, in elk domein van het leven.”