Ingenieurs over Polak: ‘Een scheur is een waarschuwing’

Het Polakgebouw op campus Woudestein werd twee weken geleden gesloten toen er scheuren werden ontdekt in de vloer. De scheuren zijn opmerkelijk omdat het gebouw ook al in 2017 dicht moest wegens een onveilige vloerconstructie. Volgens Nijsse bestaat er een goede kans dat de nieuwe scheuren het gevolg zijn van de constructiefouten en de trillingen die zijn ontstaan door bouwwerkzaamheden naast Polak, waar een soortgelijk onderwijsgebouw gerealiseerd wordt. Simon Wijte, hoogleraar Betonconstructies bij de TU Eindhoven en de Vereniging van Constructeurs durven trekken nog geen conclusies en wachten liever het officiële onderzoek af.

Het Polakgebouw werd in 2015 in gebruik genomen, twee jaar later moest het alweer dicht. Uit onderzoek bleek dat het gebouw dezelfde vloerconstructie had als in de parkeergarage van Eindhoven Airport, die nog tijdens de bouw in elkaar gestort was. Royal HaskoningDHV, adviseur van de Erasmus Universiteit, stelde een plan op met versterkingsmaatregelen. Na uitvoering hiervan werd in maart 2018 het gebouw weer opengesteld en mochten studenten weer hun favoriete studieplekje opzoeken.

Toen twee weken geleden op meerdere verdiepingen scheuren werden ontdekt in de plafonds, is het gebouw meteen weer ontruimd. Royal HaskoningDHV is opnieuw aangetrokken, nu om de oorzaak van de scheuren te onderzoeken. Op vragen over het verloop van dat onderzoek verwijst het bedrijf naar de universiteit, die op haar beurt zegt voorlopig geen informatie te kunnen verstrekken.

Gevraagd om zijn professionele inschatting over de scheuren in het Polakgebouw, zegt de Delftse hoogleraar Rob Nijsse dat er wellicht een verband bestaat tussen de fouten in de vloerconstructie en de gevonden scheuren. Ook dat er naast Polak een nieuw gebouw wordt neergezet, zou weleens een rol kunnen spelen, denkt Nijsse. “Mijn theorie, die is nog niet bewezen, is dat het Polakgebouw na de versterkingsmaatregelen in 2018 net veilig genoeg was om gebruikt te kunnen worden. Trillingen die zijn ontstaan door de heiwerkzaamheden naast het gebouw, hebben wellicht gezorgd voor de scheuren in de vloeren en nu is de veiligheid niet gegarandeerd.” Intussen zitten de heipalen van het tweede multifunctioneel onderwijscentrum in de grond en zijn de bouwwerkzaamheden nog in volle gang.

Simon Wijte (TU  Eindhoven) is wat voorzichtiger in zijn uitspraken. Volgens hem is het nu aan Royal HaskoningDHV om te onderzoeken wat er precies aan de hand is in het gebouw en wat daar de oorzaak van is. “De eerdere versterkingsmaatregelen  waren conform de inzichten die op dat moment beschikbaar waren. Voor zover ik dat weet, is dat op de juiste manier gebeurd, zodat het gebouw weer open kon.” Wijte kent bovendien geen gevallen van andere gebouwen met breedplaatvloeren waar er na versterkingsmaatregelen nog problemen zijn ontstaan met de constructie. Maar ook in het geval van Polak wil Wijte nog niks zeggen over een eventueel verband tussen de gevonden scheuren en de specifieke vloerconstructie. “Zolang je niet weet wat voor scheuren het zijn, kun je geen enkel verband trekken. Daar moet je voorzichtig mee zijn.”

Bob Gieskens, directeur van de Vereniging Nederlandse Constructeurs, sluit zich aan bij de woorden van Wijte. Er zijn volgens hem veel verklaringen mogelijk voor de scheuren. “Een scheur moet je zien als waarschuwing”, zegt hij. “Je moet dan gaan onderzoeken of er sprake is van een ernstig constructieprobleem of dat er bijvoorbeeld een oppervlakkige krimpscheur zit.”

Vanuit de vereniging wordt de zaak rondom Polak nauwgezet gevolgd, maar Gieskens gelooft niet dat er vanuit de bouwwereld enorme consternatie is ontstaan door de tweede sluiting van het gebouw. “Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat gebouwen na versterking nog problemen kunnen ervaren van de breedplaatvloerconstructie.” Door heel Nederland loopt nog steeds onderzoek naar het type constructie en de gebouwen die daarmee zijn neergezet. Volgens Gieskens is er de laatste drie jaar veel geïnvesteerd in onderzoek naar de productiemethode en de ontwerpen van deze gebouwen, zodat nieuwe ontwerpen niet met dezelfde problemen worden opgescheept.