Met de nieuwe regels slaat de gemeente Rotterdam de plank volledig mis, aldus Nathaniel Germain van de kersverse studentenvakbond STUUR Rotterdam. De regels houden in dat als er meer dan drie personen in één pand wonen, sinds 1 juli een vergunning nodig is. Verder worden er in dit academisch jaar geen vergunningen afgegeven voor nieuwe situaties. Het doel is om overlast van studenten tegen te gaan en de wildgroei aan slechte woningen in de private sector enigszins te remmen, aldus de gemeente.
Terwijl ook Germain problemen ziet met slechte woonsituaties op de private markt, denkt hij dat de verkameringsregel doorslaat. “Dit zet nog meer druk op studentenhuisvesting, terwijl er al een tekort is. Als de politiek dan geen toereikende oplossing tegenover zo’n beperking zet, komen studenten in het gedrang.”
Wanpraktijken
Germain benoemt twee grote problemen voor Rotterdamse studenten. Allereerst, de wachtlijsten voor sociale huisvesting. Bij Stadswonen Rotterdam is de gemiddelde inschrijfduur voor iemand een kamer kan huren maar liefst 15 maanden, voor een studio of appartement bedraagt dit zelfs 47 maanden. Als je niet zo lang kan wachten, kom je al snel uit bij het tweede probleem: de private sector.
“Met alle wanpraktijken van dien”, vertelt Germain. “Ik hoor zo veel afgrijselijke verhalen van medestudenten. Huisbazen die claimen dat ongedierte maar geaccepteerd moet worden omdat het ‘toch niet weg te krijgen is’, en zelfs een student die geen slot op de voordeur had en er dus maar bierkratjes achter zette als provisorische inbraakpreventie.”
Germain vervolgt dat hier al lang en breed wetten tegen zijn, maar studenten hun weg naar de huurcommissie niet weten te vinden. “Het is begrijpelijkerwijs doodeng om tegen je huurbaas in te gaan of diegene aan te klagen, want je vreest dat je zomaar op straat komt te staan. Maar daar ben je in de praktijk tegen beschermd. Deze vergunningsplicht doet niet genoeg tegen de wanpraktijken in de private sector, want als jouw huisbaas nu geen vergunning weet te bemachtigen, kan je opeens wél zomaar op straat staan.”
Kamertekort neemt toe
Ook Stadswonen, onderdeel van corporatie Woonstad Rotterdam, verwacht dat de vergunningsplicht en de tijdelijke stop op vergunningen voor nog meer woonvraag zorgen aan hun adres. De studentenhuisvester merkt al jaren dat het tekort aan studentenwoningen toeneemt, aldus een woordvoerder. Daarnaast is de verwachting dat er de komende jaren steeds meer studenten op zoek zijn naar kamers. Anderzijds ziet Stadswonen dat het verkameren van appartementen op veel plekken voor overlast zorgde, ‘dus het is logisch dat de gemeente hier zorgvuldig mee omgaat op verzoek van veel Rotterdammers’.
Ook in de gemeentelijke politiek is men zich bewust van de ontoereikende studentenhuisvesting. “Het is een nijpende situatie”, vertelt VVD-raadslid Jan-Willem Verheij. “We hebben in het coalitieakkoord van 2018 vastgelegd dat er tweeduizend studentenwoningen bij moesten komen, maar we moeten eigenlijk nog een tandje harder.”
Verheij denkt dat de nieuwe regels rond verkamering een complexe afweging laten zien, aangezien meer studentenhuisvesting ten koste gaat van het huisvesten en woongenot van bijvoorbeeld jonge gezinnen. Verheij: “Het is steeds zoeken naar de balans. Als we voor de ene groep iets doen, klaagt de ander en vice versa. Ook al doen we ons best, het is onmogelijk iedereen tevreden te houden.”
Zicht houden
Deze visie wordt van links tot rechts gedeeld in de gemeenteraad. Ook GroenLinks-raadslid Astrid Kockelkoren vindt dat de nieuwe regels rond verkamering goed van pas komen. Ze zouden volgens haar helpen met het vinden van de balans tussen studentenbelangen en de belangen van andere groepen: “Zo kunnen we zicht houden op de kwaliteit van huisvesting, en goed kijken waar huizen verkamerd kunnen worden en waar niet.”
Zij maakt zich ook zorgen over te dure, krappe en schaarse kamers voor studenten, maar denkt niet dat vergunningsplicht voor veel problemen zal zorgen. Als groot probleem benoemt zij dat het om een verdienmodel draait, waarmee de beschikbaarheid en betaalbaarheid van wonen voor jongeren onder druk komt te staan. “Daarom hebben we ons hard gemaakt om bij nieuwbouw, zoals het nieuwe bestemmingsplan voor campus Woudestein ervoor te zorgen dat de huisvesting niet naar commerciële partijen is gegaan. Dat gebeurde in het verleden wel.”
Kwetsbare groep
Prioriteit geven aan woningcorporaties is één van de oplossingen, ziet ook Nathaniel Germain van STUUR Rotterdam. Maar toch denkt hij dat er meer nodig is. Zo zouden huisjesmelkers meer via bestaande regelgeving moeten worden aangepakt, en moeten studenten nog meer ondersteund worden in de gang naar de huurcommissie. “Dat zou stukken beter zijn dan deze nieuwe regels die het onaantrekkelijk maken om studenten te huisvesten. De student wordt als kwetsbare groep steevast vergeten in het beleidsproces. Met oog op de aankomende gemeenteraadsverkiezingen is onze oproep heel simpel: dat moet veranderen.”
