Veel mensen werken inmiddels een jaar thuis. Hoe staat het momenteel met de mentale gezondheid van medewerkers?
“Laten we beginnen bij de EUR. Als je naar het algemene beeld kijkt dan lijkt het goed te gaan met de medewerkers. Toch zegt in onze eerste medewerkersenquête meer dan de helft (55 procent) van de werknemers een erg hoge werkdruk te ervaren. Vooral de mensen die hun onderwijs ineens online moesten geven en alles hebben moeten omgooien. Bijna de helft van de werknemers (48 procent) zegt ook sociaal geïsoleerd te zijn. Zij hebben nauwelijks contact met leidinggevenden en andere medewerkers. Dat is toch wel zorgwekkend want dat komt de mentale gezondheid niet ten goede.”
Hoe verhouden deze resultaten zich tot de rest van het land?
“Landelijk zie je een vergelijkbare trend. Qua werkdruk maken we allemaal hetzelfde mee. Utrecht, Amsterdam of Groningen: we zitten allemaal veel te veel te Zoomen in de woonkamer. Mijn vrouw is bijvoorbeeld hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven. We werken allebei thuis en maken eigenlijk precies dezelfde dingen mee. Zelfs aan een technische universiteit hebben ze te maken met technische issues die op den duur weer voor stress zorgen.”
Hoe ga je dat tegen, een te hoge werkdruk?
Het is belangrijk om als medewerker begeleiding op maat te krijgen en daar zijn we met de hr-afdeling op de EUR ook mee bezig. Er worden al interventies aangeboden op het gebied van vitaliteit. Dat gaat over meer bewegen en minder schermtijd bijvoorbeeld.
“Daarnaast moeten werknemers zelf ook proberen proactief te zijn. Samen met mijn promovendus Yuri Scharp heb ik de afgelopen jaren bijvoorbeeld meerdere studies gedaan naar playful work design. Door deze gedragsstrategie ga je tijdens je werk een soort uitdaging aan met jezelf. Als je je eenzaam voelt of als het werk dat je doet heel repetitief is kunnen dit soort ‘hacks’ je werk leuker en betekenisvoller maken.
“Een voorbeeld: een vergadering kan soms erg saai zijn. Maar je kan jezelf alert houden door je ten doel te stellen om drie opmerkelijke vragen te stellen. Dat is speels maar ook echt functioneel, want als je een vraag stelt aan een meer introverte collega dan betrek je diegene ook veel meer bij een vergadering.”
De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen is net binnen. Hoe moet de politiek komende jaren bijdragen aan het oplossen van het werkdrukprobleem?
“Ik vind dat er een minister moet komen die psychologisch geschoold is en kan nadenken over hoe mensen functioneren binnen organisaties. Ik ben heel blij dat D66 er bij deze verkiezingen uitkomt als grote winnaar. Die partij heeft tenminste oog voor educatie en richten zich op de omstandigheden van het lesgeven.
“Er moet namelijk veel meer aandacht komen voor het onderwerp werkdruk. En niet alleen dat, maar ook voor hoe mensen zich kunnen ontplooien binnen een organisatie. Dat gebeurt nu veel te veel door consultancybureaus die er helemaal niet op gericht zijn om dat in detail uit te zoeken. Er moet veel meer oog komen voor het talent van werknemers en het beleid moet zijn dat er een goede balans komt tussen bijvoorbeeld werkdruk en de hulpbronnen die daar tegenover staan, zoals sociale steun, autonomie, en afwisselend werk.”
Mensen werken misschien nog wel voor lange tijd thuis. Heb je tips voor degenen die hier tegenop zien?
“Zorg ervoor dat je werkplek goed ingericht is. Kijk bijvoorbeeld naar een goede bureaustoel. Ga niet aan de keukentafel zitten want dat is ergonomisch gezien niet goed. Maar ook dingen als regelmatig opstaan en genoeg bewegen zijn erg goed tegen de werkstress, en bevorderen de lichamelijke en mentale vitaliteit. Zoek actief contact met je leidinggevende en collega’s, en zorg ervoor dat je jezelf ook in deze crisissituatie blijft ontplooien.”