EUR behaalt streefcijfer vrouwelijke hoogleraren, ‘maar we kijken verder’

Het aantal vrouwelijke hoogleraren op de EUR is afgelopen jaren fors gestegen. “We stonden eerst helemaal onderaan in het rijtje, maar we hebben een historische sprong gemaakt”, zegt Denktaş. Ook Hanneke Takkenberg, voorzitter van het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) en hoogleraar klinische besliskunde in cardiovasculaire interventies aan het Erasmus MC, is blij met de cijfers van de EUR en prijst het harde werk dat daarvoor is verricht. “Ik ben enthousiast over de samenwerking tussen de faculteiten op de universiteit. Denktaş heeft faculteiten verbonden en zorgt ervoor dat zij ervaringen met elkaar uitwisselen. Dat zijn de eerste stappen.”

Landelijk neemt de groei wel af, en dat noemt Takkenberg teleurstellend. “Dit laat zien dat specifieke acties buiten het reguliere benoemingsproces om nodig zijn om versnelling te creëren. We moeten nog lang wachten op evenredigheid.” Naar verwachting zullen er pas in 2041 evenveel vrouwelijke hoogleraren zijn als hun mannelijke tegenspelers. ”We hebben nog een lange weg te gaan.”

Ook Denktaş waarschuwt ervoor om niet te verslappen. “We moeten dit onderwerp onder de aandacht blijven brengen en werken aan een inclusieve cultuur. Het is een continue proces dat je niet kan loslaten.” Daarom neemt ze ook meteen de volgende stappen, nog voor de kerst. “Volgende week overleg ik met het College van Bestuur en daarna ga ik in gesprek met de Raad van Toezicht om toekomstplannen te bespreken.”

De stijging op de EUR komt voor een deel doordat bijzonder hoogleraren vanwege personeelsbeleid aan de universiteit ‘omgekat’ werden tot gewoon hoogleraar. Hiervan was een groot aandeel vrouw. Hoewel geen langetermijnaanpak, wordt deze aanpak gezien als een begin. “Het is wel echt nuttig”, zegt Takkenberg. “ Het is misschien eenmalig, maar de omkatting geeft de bijzonder hoogleraar wel meer erkenning.”

Volgens Denktaş was de maatregel niet de enige oorzaak van de stijging. “We zien echt een trend. We hebben daar hard ons best voor gedaan, integrale programma’s gemaakt en het onderwerp enorm aangejaagd bij decanen en de rest van de organisatie. Dat speelt zeker ook mee.”

Afgelopen januari startte de EUR de 25/25 beleidsmaatregel. Daarmee helpt de universiteit vrouwelijke academici om zich voor te bereiden op de volgende stap in hun professionele carrière. Zo kunnen bijvoorbeeld vrouwelijke universitair docenten die binnen twee tot drie jaar hoofddocent willen worden gebruikmaken van de maatregel. Volgens Denktaş laat dit project zien hoe belangrijk de EUR gendergelijkheid vindt en dus ook hierin investeert. “Zo zorgen we ervoor dat vrouwen niet uit de ‘pijplijn’ vallen.”

Er dienen zich nog meer nieuwe kansen aan. Komende jaren wordt verwacht dat veel mannelijke hoogleraren met emeritaat zullen gaan. Er stromen ook enkele vrouwen uit, maar het merendeel is man. “Dat is een enorm potentieel om meer vrouwen op die plekken te krijgen”, zegt Takkenberg. “ Er is capaciteit om driekwart te vervullen met vrouwelijke hoogleraren.” Toch kan dat in de realiteit anders uitpakken. “De cultuur is weerbarstig. Ik hoop in ieder geval op een versnelling.”

Eerder werd al bekend dat Rutger Engels na tweeëneenhalf jaar zijn functie neerlegt als rector magnificus van de EUR. Zowel Takkenberg als Denktaş zien graag een vrouwelijke opvolger. “We hebben meer vrouwelijke rolmodellen nodig. Ik zou dat van harte ondersteunen”, zegt Denktaş. “Er zijn momenteel maar weinig vrouwelijke decanen en rectoren.”

Toch heeft Engels het als het gaat om diversiteit goed aangepakt, vindt Takkenberg. “Hij is echt een medestander op dit thema”, zegt Takkenberg, die voorheen zelf ook Chief Diversity Officer was aan de universiteit. Toch hoopt zij nu op een vrouw als rector. “Een vrouw met hart voor dit thema. Iemand die het systeem echt wil veranderen.”

Vanuit de politiek komen verschillende initiatieven om gendergelijkheid op universiteiten te bevorderen. Toch is het het vooral aan de universiteiten zelf om iets te veranderen, vindt Takkenberg. ”Je wil niet dat vanuit overheidsoverwegingen dingen worden opgelegd. Universiteiten moeten intrinsiek aan de gang gaan. Anders blijft het iets wat moet. Dan zijn het maatregelen die je niet in het hart meedraagt.”

Het nationaal actieplan voor meer diversiteit en inclusie in het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek werd vorige week in ieder geval door de Tweede Kamer weggestemd. “De maatschappij is er nog niet klaar voor”, concludeert Takkenberg. “Daarom moeten universiteiten de leiding nemen.”