“Hoe was school?” vraagt mentor N.Q. aan Rami op campus Woudestein. Meestal spreken ze af in de Starbucks, maar vandaag maken ze een uitzondering. Rami begon deze maand aan de opleiding Civiele Techniek op de Hogeschool Rotterdam. Samen hebben ze tot in de details uitgeplozen wat de beste route is naar een mooie toekomst voor Rami. N.Q. ging mee naar open dagen, struinde websites met hem af en sparde over alle plussen en minnen. Uiteindelijk koos Rami voor deze opleiding. Hij is heel blij, maar het is ook gek, nu met corona: “Alle praktijklessen doen we in één dag van 8.00 tot 18.00 uur.”
Rami: “Ik volgde op de universiteit in Damascus de studie Werktuigbouwkunde en wilde hier verder met een soortgelijke opleiding.” Daarvoor volgde hij het schakelprogramma op de Erasmus Universiteit. Om hem tijdens dat programma te helpen met praktische zaken, koppelde het UAF hem aan N.Q., die zelf Fiscale Economie studeert. Rami is inmiddels statushouder, woont op kamers in Rotterdam en kan studeren, maar de weg naar Nederland en de juiste papieren was ingewikkeld. Daarover wil hij weinig kwijt. Hij zucht: “Het is een lang verhaal.”
Groepsopdrachten
Rami vindt het belangrijker om te vertellen hoe N.Q. hem helpt. “Dat is echt fijn”, zegt Rami. Het is de bedoeling dat de mentor en mentee elkaar minstens een half jaar zien. Dat is gelukt: deze twee spreken elkaar nog steeds. Hij ziet haar als een soort grote zus: “Ik kan alles bij haar kwijt. Praktische dingen over school zoals de aanmeldprocedure, woorden die ik niet begrijp, maar ook andere zaken.” Met corona werd het moeilijker om elkaar te blijven zien, maar via WhatsApp hielden ze contact. N.Q.: “Mijn rol was vooral coachen, adviseren en motiveren. Ik vertelde bijvoorbeeld welke opties en mogelijkheden er zijn bij zijn studie. Het zijn ook cultuurzaken waar hij soms vragen over heeft. In Nederland gaat samenwerken bij groepsopdrachten bijvoorbeeld net anders. Rami had bijvoorbeeld te maken met iemand die geen bijdrage leverde aan een groepsopdracht. Ik vertelde hem over hoe diegene aan te spreken en dat het heel normaal is in Nederland om het te zeggen als je het ergens niet mee eens bent.”
Het schakeljaar waar Rami aan meedeed is een programma van het Language & Training Centre (LTC) van de Erasmus Universiteit genaamd ‘Voorbereidend Jaar Erasmus’. Het LTC ontwikkelde dit om statushouders klaar te stomen voor hoger onderwijs in Nederland. Het UAF betaalt de opleiding voor de statushouders, vertelt woordvoerder Jasper Vink. “DUO dekt zo’n schakeljaar namelijk niet, terwijl het wel de kansen aanzienlijk vergroot voor vluchtelingen om toegang te krijgen tot de reguliere vervolgopleidingen in Nederland.”
De stichting koppelt de vluchtelingstudenten aan mentoren: leeftijdsgenoten met, als het even kan, ongeveer dezelfde interesses. “Inmiddels koppelden we in vijf jaar al meer dan 750 vluchtelingen aan een student. Het was in eerste instantie een aflopend project, maar vanwege het succes hebben we het een vast onderdeel van ons programma gemaakt. Een mentor is namelijk vaak van grote waarde om de taal te leren, om te wennen aan het Nederlandse onderwijs en om te leren over de Nederlandse onderwijsinstellingen zelf. Het is bovenal een maatje om je op weg te helpen in de eerste fase van de studieperiode,” zegt Vink.
Een echte vechter
Mentor N.Q., zelf op latere leeftijd van Azerbeidzjan naar Nederland gekomen, zag op het intranet van de universiteit een oproep en wilde graag meedoen aan het UAF-project. “Ik weet hoe het is om in een nieuwe cultuur te integreren en een nieuwe taal te leren en wil anderen daar graag bij helpen. Dus schreef ik me in.” Het bevalt goed: “Ik kan het iedereen aanraden. Het is een misvatting dat het eenrichtingsverkeer is: ik zie het meer als een uitwisseling van gedachten, daarbij leer ik ook veel van hém en zijn levenshouding.”
Wat dan? “Hij is echt een vechter, hij geeft niet op. Op zijn leeftijd moest hij zijn sociale, persoonlijke en professionele leven helemaal opnieuw opbouwen in een vreemd land. Het is ongelooflijk hoe snel hij dat doet en hoe hij ondanks tegenslagen doorzet.” Rami glimlacht. Zachtjes: “Dank je wel.”
Het UAF is op zoek naar nieuwe mentoren, aanmelden kan via hun website.
*14-4-2022: In overleg met de hoofdredactie is op verzoek de naam geanonimiseerd wegens persoonlijke omstandigheden.
