Het opkomstpercentage was de afgelopen jaren over het algemeen lager dan bij de andere universiteiten: meestal tussen de 10 en 15 procent op de faculteiten waar iets te kiezen viel, maar vaak genoeg waren er ook zo weinig kandidaten dat ze automatisch een zetel toegewezen kregen. Om de opkomst te verhogen begon de Universiteitsraad vorig jaar aan een twee jaar durend experiment: studenten zijn niet kandidaat per faculteit maar voor de hele universiteit. Maar dat ging meteen mis: er waren maar acht studentkandidaten voor twaalf zetels en dus waren er helemaal geen verkiezingen voor studentleden. Onder medewerkers wordt nog steeds per faculteit gestemd.
Waarom ging het vorig jaar zo mis?
“Bij de verkiezingen in mei waren er te weinig kandidaten. Daardoor gingen de verkiezingen helemaal niet door. Toen er in juni een tweede ronde werd gehouden, waren er plotseling zestien kandidaten voor vier zetels. Wij hebben het idee dat de eerste ronde te vroeg kwam. Studenten weten in maart nog niet goed wat ze in september gaan doen, dus is het lastig om zich dan al kandidaat te stellen. Daar komt bij dat de Universiteitsraad erg onbekend is. Raadsleden krijgen regelmatig de vraag wat ze nou eigenlijk doen. Ik heb het idee dat faculteitsraden iets bekender zijn, omdat die dichter bij de student staan. Op deze gedecentraliseerde universiteit is het moeilijk om ons op centraal niveau te profileren.”
Wat doet de Universiteitsraad aan dit probleem?
“Ik heb namens de raad een bedrijf in de arm genomen die ons helpt bij het verbeteren van onze naamsbekendheid. Dat bureau zei: ‘Voordat je over jezelf gaat communiceren, moet je eerst weten wat je identiteit is.’ Elke uiting moet een relatie met die identiteit hebben. Dus die hebben we eerst bepaald. We focussen dit jaar op drie thema’s: community building, sustainability en policy. Voor het thema community building nodigen we bijvoorbeeld een spreker uit die iets kan vertellen over stress. Dat is iets waar veel studenten mee bezig zijn. En over al die dingen willen we zoveel mogelijk communiceren via sociale media en onze website. Daarmee proberen we onze naamsbekendheid te vergroten.”
Vorig jaar konden studenten voor het eerst universiteitsbreed stemmen in plaats van alleen voor hun eigen faculteitskandidaten. Dat was onderdeel van een tweejarig experiment. Maar die verkiezingen gingen niet door wegens gebrek aan belangstelling. Blijft de opzet van de verkiezingen dit jaar toch hetzelfde?
“Het experiment loopt nog een jaar, dus de opzet blijft hetzelfde. Wel hebben we geprobeerd het moment van aanmelden op te schuiven. De verkiezingen blijven echter op hetzelfde moment als vorig jaar: 18 tot 25 mei, want anders komen de medewerkers die de uitslag moeten verwerken in de problemen met vakanties. Op 30 maart kondigen we de verkiezingen aan, en dan kunnen de kandidaten zich van 3 tot en met 11 mei aanmelden. In tegenstelling tot voorgaande jaren hoeven de kandidaten geen handtekeningen in te zamelen. Wel kunnen anderen in zwaarwegende gevallen bezwaar indienen tegen een kandidaatstelling.”
(tekst gaat verder onder het kader)
De Universiteitsraad organiseert de komende maanden evenementen rondom de thema’s community building, sustainability en policy, vertelt raadslid Dolly Vellanki, die zich bezighoudt met de pr van de raad. “De afgelopen jaren gaven we vaak goodies weg bij kraampjes met de vraag om mensen ons feedback wilde geven op wat wij doen. Maar die mensen wisten helemaal niet wat we deden. Daarom gaan we nu veel meer activiteiten organiseren die gaan over wat wij doen. Daarvoor nodigen we dan ook specifieke groepen uit, zoals leden van faculteitsraden en opleidingscommissies: studenten die al meer dan gemiddeld geïnteresseerd zijn in medezeggenschap. We gaan potentiële kandidaten ook trainen in campagnevoeren, want dat is voor veel studenten iets heel spannends. Ze vinden het vaak heel Amerikaans om zo over jezelf te praten, dat zijn ze niet gewend.” De inhoudelijke workshops zijn nog niet allemaal gepland maar Vellanki verwacht evenementen over persoonlijk leiderschap, greenwashing en mindfulness.
Wat gebeurt er als er bezwaar wordt ingediend tegen een kandidaat?
“Dan beoordeelt het Centraal Stembureau aan de hand van het universiteitsraadsreglement of de kandidatuur moet worden ingetrokken. Het instellen van een bezwaarprocedure was een vereiste als de handtekeningenvereiste zou vervallen.”
Op basis waarvan bepaalt zo’n commissie of een klacht terecht is? Wat zijn legitieme redenen om iemands kandidatuur te ontzeggen?
“Er is op dit moment nog geen reglement opgesteld, dat is wel een probleem. Voor ons was het belangrijk om de voorwaarde te laten vallen dat studenten handtekeningen moeten verzamelen. Dat was erg tijdrovend, en moest bovendien weer gecontroleerd worden door het stembureau. Maar de universiteit stond erop dat er wel een failsafe-mechanisme was om aan te geven dat een kandidaat niet oké is, en dat is die klachtenprocedure geworden.”
Vorige jaren was het al moeilijk om als kiezer te ontdekken wie de kandidaten waren: die zaten verstopt in een ingescand pdf-document op het intranet. Gaat daar ook wat aan veranderen?
“Jazeker. We geven een workshop over campagne voeren aan de kandidaten. En vanaf 12 mei gaan we de kandidaten één voor één presenteren op onze sociale media. We zijn nu ook in staat om de pagina over de raad op de website van de universiteit zelf aan te passen, dat kon tot voor kort niet. Daarop verschijnen blogs van raadsleden en onepagers, documenten waarin op één pagina een raadsonderwerp wordt uitgelegd.
Hoe meet je straks of alle inspanningen gewerkt hebben?
“Ten eerste kunnen we natuurlijk kijken of het aantal bezoekers op onze webpagina en onze sociale media toegenomen is, maar de belangrijkste indicator is natuurlijk het aantal kandidaten voor de raad en de opkomst bij de verkiezingen.
Opkomende evenementen van de Universiteitsraad:
31 maart – Aankondiging verkiezingen
6 april – Workshop persoonlijk leiderschap
14 april – Raadsvergadering bij het International Institute for Social Studies (ISS) in Den Haag
30 april en 7 mei – Campagnetrainingen
18 – 25 mei – Verkiezingen
29 mei – Election party