Piketty: “Mijn nieuwe boek gaat over lange-termijngeschiedenis en beschrijft het systeem achter inkomensongelijkheid. Als je een van mijn twee boeken leest, laat het dan deze zijn. Hij is veel beter.” Daarna start een presentatie met een overweldigende hoeveelheid informatie. Daarin vallen een aantal zaken op: de inkomensongelijkheid is in de loop van de afgelopen eeuwen kleiner geworden. Sinds de jaren ’80 stijgt deze weer gestaag. Ook legt hij vrij eenvoudig uit dat het communisme niet de oplossing is gebleken. “In Rusland is de belasting voor iedereen dertien procent. Of je nu honderd, of een miljoen roebels verdiend.” En: “Als jullie ooit je geld ergens kwijt willen kun je beter naar communistisch China dan naar vrijemarkteconomieën als Taiwan of Japan.”
Zesentwintig grafieken en vier tabellen later (de korte versie van deze presentatie, leert zijn website), geeft hoogleraar Bas Jacobs het signaal dat Piketty nog een minuut de tijd heeft. Piketty: “Vijf zal genoeg zijn.” “Maar dan is er geen tijd meer voor vragen”, antwoordt een licht wanhopige Jacobs. Piketty: “Jawel hoor, we hebben nog een kwartier. Wees eens aardig.” De zaal grinnikt. Na een concluderend pleidooi voor transnationale richtlijnen voor belasting en rente, progressieve inkomstenbelasting en investeringen in het onderwijs sluit hij af met: “Sorry dat ik hier zo lang ben geweest.”
Flirt met socialisme
De zaal geeft hem een donderend applaus. Ondanks de strakke organisatie functioneert de zogenaamde dobbelsteenmicrofoon, die je door de zaal heen moet mikken, niet. De studenten die Piketty een vraag mogen stellen zijn daarom genoodzaakt dat zo luid mogelijk te doen. Dit verklaart mogelijk waarom een vraag over het ideologische aspect van zijn boek beantwoord wordt met een relaas over investeringen en onderwijs.
Het mag de pret niet drukken en na de derde vraag en applaus drommen studenten en andere bezoekers richting het podium en Piketty. Alumnus Wouter Fontaine (IT-Auditing) heeft zojuist zijn boek laten signeren, maar is weifelend over het zojuist gehoorde verhaal. “Hij heeft interessante ideeën maar ze gaan niet werken. Er zullen altijd belastingparadijzen zijn waar mensen zich aan het systeem kunnen onttrekken.” Hij vond sommige uitspraken neigen naar socialistisch gedachtengoed. “Die flirt met het socialisme vind ik toch wel eng. Socialisme levert te veel lijken op.”
Piketty op het plafond plakken
Student Irving, die zijn achternaam niet genoemd wil, had een andere interpretatie van Piketty’s betoog. “Je hoeft het niet eens te zijn met zijn politieke denkbeelden, maar zijn benadering van het probleem alleen al is interessant.” Een studente naast hem vult aan: “Het is interessant omdat hij een politiek econoom is. Hij kijkt naar de geschiedenis en legt uit wat er gebeurd is.” Ze wijst naar Irving: “Hij vroeg zelfs om een foto!” Irving, lachend: “Die ga ik uitvergroten en op mijn plafond plakken.”
Yanna in ’t Veld, bestuurslid van studievereniging Aeclipse (die samen met de Erasmus School of Economics het debat organiseerde) was voor vandaag nog geen fan. “Maar nu ik vandaag de kans heb gehad om persoonlijk een theetje met hem te doen, ben ik dat wel geworden. Hij is echt een oprecht en geïnteresseerd persoon.” Ze was de hele dag verantwoordelijk voor Piketty. Het hoogtepunt? “In de C-hal hangt een poster van Nobelprijswinnaar Esther Duflo, dat is een goede vriendin van hem, dus toen hebben we een selfie gemaakt. Hij heeft hem meteen naar haar opgestuurd! Dat zijn toch wel life goals.” Maar ze moet er vandoor. “Het is tijd om Piketty op te halen en op de trein te zetten.”
