Lesvrij om te demonstreren: Barcelona door de ogen van studenten

IBCoM-studenten Patricia Wahren en Lisa Stam zijn op uitwisseling in Barcelona en vertrokken met de gedachte dat ze  naast het studeren konden genieten van zon, zee en strand. Ze kwamen terecht in politiegeweld en politiek tumult. RSM-student Pol Prats is geboren en getogen Catalaan en groot voorstander van de onafhankelijkheid.

“De stad is in rep en roer. Laatst kon ik zelfs mijn deur niet meer uit: honderden Catalanen waren op weg naar een plein dat bij mij om de hoek ligt. Op de dag van het referendum zijn we daar uit nieuwsgierigheid gaan kijken. Iedereen wappert er met de Catalaanse vlaggen en maakt lawaai om gehoord te worden. Veel van hen zijn studenten, en dat merk je ook op mijn universiteit. We krijgen lesvrij om te protesteren, tijdens colleges gaan petities rond voor pro-onafhankelijkheidsinitiatieven. De dag na het politiegeweld bleef de universiteit uit protest zelfs gesloten.

“Als buitenstaander is het ontzettend moeilijk om de ernst van de toestand te begrijpen – wat het betekent voor de mensen hier. Veel uitwisselingsstudenten kiezen daarom ook geen kant in het conflict. Maar niet alleen de buitenlanders hoor, er zijn ook Catalaanse studenten die de onafhankelijkheidsbeweging niet steunen. In tegenstelling tot de berichtgeving in de media heb ik juist het gevoel dat de stad, docenten en studenten erg verdeeld zijn. Ik studeer hier nog tot eind januari, dus ik zal wel zien of Catalonië zich weet te verenigen. Ik kan het me niet voorstellen.”

“Hoewel ik probeer de demonstraties te ontlopen, maak ik de onrust wel van erg dichtbij mee. Politiehelikopters cirkelen dag in dag uit boven de stad. Rond etenstijd maken de Barcelonezen herrie vanaf hun balkonnetjes om hun woede over het Madrileense ingrijpen te uiten. Dat doen ze door het op elkaar slaan van keukengerei: het zal me verbazen als ze daar in Madrid iets van mee krijgen.

“Ik studeer hier aan een kleine privé-universiteit waar iedereen ‘independentista’ lijkt te zijn. De universiteit doet er dan ook weinig aan om daar verandering in te brengen. Op de dag van de onafhankelijkheid hoefden we niet naar college te komen, maar als Duitse heb ik weinig te zoeken tussen alle demonstranten. Ik ben gewoon naar de universiteit gegaan. Bij een college waar normaal gesproken honderd studenten aanwezig zijn, waren nu amper dertig mensen. Dat is hetgeen dat mij het meest verbaast: zoveel studenten zijn pro-onafhankelijkheid. Ik begrijp het patriottisme dat er mee gepaard gaat gewoon niet. Na het Brexit-referendum moeten de jongeren hier toch ook hebben gezien hoe complex dit soort beslissingen eigenlijk zijn?”

“Ik ben overtuigd ‘independendista’.  Als geboren en getogen Barcelonees, volg ik vanuit Rotterdam de laatste ontwikkelingen op de voet. Mijn Catalaanse familie is radicaal voorstander van een autonome regio, ze gaan dan ook allemaal de straat op om te protesteren voor gerechtigheid. Voor het referendum waren veel van mijn vrienden geen groot voorstander, maar na het zien van de reactie uit Madrid zijn ze net als veel Catalanen van mening veranderd. Het politiegeweld en de manier waarop ons stemrecht is ontnomen heeft ertoe geleid dat ze de onafhankelijkheidsbeweging zijn gaan steunen.”

“Men raakt wel steeds wanhopiger over het lot van de Catalanen, want wat gaat de toekomst brengen? Een toekomst in Spanje zien veel van mijn leeftijdsgenoten niet zitten. De jeugdwerkloosheid is er enorm hoog, het politieke stelsel erg corrupt. We houden geloof in de toekomst. De afgelopen maanden hebben het Catalaanse volk echt samengebracht. Maar dat geloof is er vooral in een toekomst in Catalonië, niet in een toekomst in Spanje.”