Noordereiland EM 25
De Prins Hendrikkade op het Noordereiland. Beeld door: Sanne van der Most

Ansichtkaartachtige taferelen wanneer Marina Boer (27) op de kade staat. De zon gaat onder, het water glinstert en De Hef schittert. Vijf minuten verder wacht de Erasmusbrug en puik uitzicht op de Boompjes. Veel mooier wordt het niet, zo middenin de stad. ,,Best rustgevend hè,’’ merkt de masterstudente bestuurskunde op.

Rustig en vredig

Want dat zou je bijna vergeten: het Noordereiland is een stadsdeel. Maar het is er rustig, vredig bijna. De straten zijn grotendeels leeg en auto’s nemen probleemloos de kortere busbaan vanaf de Willemsbrug. Niemand die het ziet, niemand die het deert. De slogan ‘Noordereiland, een dorp op zich’ lijkt niet eens zo slecht gekozen. In de woorden van Marina: ,,Je hebt hier weinig te zoeken als je er niet woont.’’

Rick Tuin (24) ervaart het dorpse dagelijks. Met een aantal vrienden bewoont hij sinds 2014 een appartement op het eiland. Heel wat anders dan het drukke Groningen dat hij gewend was. ,,Hier groeten de mensen je,’’ vertelt de studiegenoot van Marina. ,,In de Spar is het bijvoorbeeld heel normaal dat je elkaar even aankijkt. Een soort ons-kent-ons.’’ Veilig ook: ,,In Groningen moest ik mijn fiets aan een dik kettingslot vastzetten en werd ‘ie nog steeds gestolen. Hier is dat allemaal niet nodig. Hij kan gewoon voor de deur blijven staan.’’

Een op de twaalf is student

‘Het is Zuid, maar dan zonder de klassieke vooroordelen over Zuid’

Rick Tuin

Het Noordereiland ligt in de Nieuwe Maas: ingeklemd tussen het centrum en Zuid, vlak naast de Erasmusbrug. De Willemsbrug verbindt de centrumkade met het eiland. Om Zuid te bereiken gebruiken eilanders De Hef en de Koninginnebrug. Het eiland weekte in de negentiende eeuw los van Zuid toen de Koningshaven werd uitgegraven.

Op het Noordereiland wonen zo’n 3.300 Rotterdammers, onder wie veel schippers. Volgens gemeentecijfers is 8 procent student. Het is onduidelijk om hoeveel Erasmianen het gaat: de gemeente telt enkel individuen die studiefinanciering ontvangen. Het eiland, bijgenaamd Montmartre aan de Maas, staat bekend als cultureel – veel kunstenaars en ateliers – en is een trekpleister voor studenten van onder meer de Willem de Koning Academie. Erasmianen zijn zeldzamer.

(verhaal gaat hieronder verder)

'Geweldige lui, die studenten'

Noordereiland EM 11

Menig student verdween van het eiland toen begin 2015 tientallen anti-kraakwoningen aan de Van der Takstraat tegen de vlakte gingen. Omwonende Henk de Heer (79) vindt het nog altijd jammer. ,,Als je niet van hier bent en je past je niet aan dan heb je het moeilijk. Maar studenten, die doen dat wel. Geweldige lui, echt geweldig. Ze groeten je, maken een praatje. En dan doe je ook eens wat terug. Een lekke fietsband plakken bijvoorbeeld. Van mij mogen er meer komen. Het klikt geweldig.’’

Ook Nel Noel, voorzitter van de gebiedscommissie Feyenoord, signaleert dat er niet al teveel studenten op het Noordereiland meer wonen. ,,Ze zijn wat onzichtbaar geworden.’’ Ze vallen nauwelijks op tussen de eilanders, een uitgesproken volk op zich. ,,De sociale cohesie is groot. Er zijn veel actieve bewoners die bijvoorbeeld aan buurtpreventie doen. Ze voelen zich met geen enkel stadsdeel verbonden. Wat dat betreft is het echt hun eiland. Bewoners zijn erg trots.’’

Eilandbus

Zie de eilander die laatst over de Willemsbrug naar een bushalte liep. Een 63-jarige ‘buitenstaander’ zag het tafereel. ,,Je hebt op het eiland twee bussen: 32 en 47. Die laatste is de eilandbus en gaat aan de overkant niet verder dan Blaak, de andere rijdt verder door. Hij zag 32 aankomen en vlak daarachter 47. Wat die man deed: hij liet 32 gaan en stapte in 47. Want dát was de eilandbus. Voor die ene kuthalte. Ik heb er hard om gelachen.’’

Dat trotse, het geldt net zo goed voor Marina. Ze is een Rotterdamse in hart en nieren, groeide op in Zuid en woont – na een tussenstop in Utrecht – sinds de zomer van 2013 op het Noordereiland. Geen opzet: het is dat ze via Woonstad Rotterdam aan een appartement kon komen. ,,Wel dacht ik direct: het Noordereiland, wat leuk.’’

Prachtige uitzichten

Neem de ligging. Perfect, oordeelt Marina. ,,Aan de ene kant Zuid, aan de andere kant het centrum. Alles ligt praktisch om de hoek. Ik ben binnen een kwartiertje op de universiteit, maar ga net zo makkelijk naar een markt op Zuid toe. En het Nieuwe Luxor Theater natuurlijk. Ben er gek op.’’

Ander voordeel van de ligging: het levert prachtige uitzichten op. ,,In de zomer lig je heerlijk op de kade naar de Erasmusbrug en bootjes te kijken. Kleedje, wijntje: perfect. En tijdens Oudejaarsnacht kunnen we het vuurwerk hartstikke goed zien.’’ Op voetbaldagen is het extra genieten. ,,Als Feyenoord speelt zie ik vanuit mijn appartement de lichtjes van de Kuip. Mooi hoor.’’

Rick vult aan. ,,Vanaf het eiland  kijk je uit op de Boompjes. De skyline is prachtig. Uniek ook: volgens mij heb je verder in Nederland alleen op de Zuidas zoiets. Het inspireert me om uit te kijken op logo’s van grote bedrijven als EY. Het zal met mijn studie te maken hebben.’’

Ideaal voor de 'oudere student'

Noordereiland EM 21

Via-via kwam hij op het Noordereiland terecht. Daarvoor woonde Rick jarenlang in hartje Groningen. ,,In een echt studentenhuis. Toen ik verhuisde wilde ik per se niet wéér in zo’n huis wonen. Ik was wel toe aan wat schoners en rustigers.’’ Hij noemt het eiland ideaal voor de ‘wat oudere student’: stadse faciliteiten binnen handbereik, maar geen drukte om je heen. Marina roemt de ‘hele relaxte sfeer’. ,,Je hebt hier geen juppen zitten. Wel een ideale mix van allerlei mensen. Het is Zuid, maar dan zonder de klassieke vooroordelen over Zuid.’’

Hoewel er volgens eilanders zelden problemen zijn, is de mix tussen autochtoon en allochtoon ‘niet optimaal’. Tekenend zijn de woorden die in café De Willemsbrug klinken. Of de twee groepen wel mixen. ,,Allochtonen wonen aan de binnenring, wij erbuiten.’’ Bulderlachend: ,,Heb je dat grote hek niet gezien?’’ Ook hier luidt het motto: integreren is alles. ,,Maar dat moet overal, toch?’’

'Jammer van de sloop'

Noordereiland EM 17

Eigenaresse Fadime van de Turkse broodjeszaak Fadi’s krijgt ‘nauwelijks’ eilanders over de vloer en op straat zegt ‘niemand’ haar gedag. Ze moet het hebben van kantoorlui die in de zaak komen lunchen. En studenten, natuurlijk. ,,Ik blijf het jammer vinden dat de anti-kraakwoningen zijn gesloopt. In die tijd kwamen er véél studenten langs. Met sommigen heb ik nog steeds contact via Facebook.’’

Ze vertelt het verhaal van een student die een eigen bed & breakfast begon in het anti-kraakpand. Nog steeds moet ze er hartelijk om lachen. Of die jongen die zijn kamer voor 300 euro onder wist te verhuren. ,,En zelf betaalde hij maar 100 euro.’’

Beschermd stadsgezicht

Noordereiland EM 22
Stamgasten van café ’t Buissie genieten op het terras van de zon. Beeld door: Sanne van der Most

Het eiland heeft de status van beschermd stadsgezicht, De Hef is een monument. In de wijken staan veelal oude, statige panden. Studenten wonen verspreid, verenigingspanden ontbreken. Het buitenleven speelt zich voornamelijk af op de het Burgemeester Hoffmanplein: een lange Ramblas-achtige strook waar nu wat kinderen spelen, maar waar het in de zomer tjokvol is.

De straat mondt uit bij de Spar, de enige supermarkt op het eiland. Ernaast café ’t Buissie. Beide zaken worden zelden bezocht door studenten. De Spar is te duur, ’t Buissie trekt ‘vreemde oude types’: veel ouderen, vaak schippers. Types als Jan den Haan (71) bijvoorbeeld. ,,Ik zie wel eens van die bossen fietsen aan lantaarnpalen staan. Van studenten, vermoed ik. Ik denk dan altijd: de eerste fiets zal maar de jouwe zijn. Dan heb je mooi pech als je weg moet.’’

'Aboutaleb komt ook weleens eten'

Noordereiland EM 24

Wat betreft uitgaan heeft de ‘overkant’ voor jongeren de voorkeur. Daar wacht de Oude Haven of de Witte de Withstraat. Marina moet er de ‘wekelijkse uitnodigingen’ van de tegenover haar gevestigde kroeg Rijnvaart voor afslaan. ,,Dan zegt de eigenaar: hee schat, kom je vanavond wat drinken? Maar nee, doe mij maar het centrum. Daar is het levendiger. Je bent er binnen een paar minuten, óók dronken.’’

Drukbezocht zijn wel pizzeria La Gaetano en snackbar Smily. De pizzeria is vooral geliefd vanwege de pizza’s en pasta’s die op maandag en dinsdag slechts een paar euro kosten. Marina: ,,De verleiding is dan groot om niet te koken.’’ Rick knikt: ,,Alles is er lekker. Burgemeester Aboutaleb is ook eens komen eten. Zijn foto hangt in het restaurant.’’

'Smile Lee'

Smily is een minstens zo befaamde als foute – ‘service with a smiley’ is de slogan – zaak. Zo gaat het gerucht dat de bazin continue ‘smile Lee’ tegen haar Chinese medewerker zegt. Verder is het er goedkoop, weet Marina. ,,Eén van de twee dames achter de toonbank kan niet rekenen. Altijd doet ze het verkeerd. Scheelt zo 60 cent per bestelling.’’

Medewerkster Anita is zich van geen kwaad bewust. Ze noemt het Noordereiland ‘één groot dorp’. ,,Iedereen kent elkaar. Klanten vertellen hun hele levensverhaal aan me. Op dit moment is de glazenwasser ziek. Het hele eiland heeft het erover.’’

‘Je moet het maar durven, wonen op het Noordereiland.’

Noordereiland EM 13
Marina Boer

Handtekeningenactie levert niets op

Opvallend nadeel van pizzeria La Gaetano: je kan er niet pinnen. Het blijkt geen uitzondering op het eiland. In 2009 kwamen op het Noordereiland woonachtige studenten in actie voor een pinautomaat. Ze vonden het maar vreemd dat eilanders de brug over moeten om contanten te halen. De actie leverde, los van vierduizend handtekeningen, niets op.

Achterhaald is overdreven, gevaarlijk niet per se. Marina herinnert zich hoe de kades eind 2014 overstroomden na noodweer. ,,Best even schrikken,’’ vertelt ze. Dan lachend: ,,Je moet het maar durven, wonen op het Noordereiland.’’

Tokkelen vanaf De Hef

Maar als je het durft, wacht een rustige stek. Marina: ,,Dus geen centrumcentrum: H&M zit niet om de hoek.’’ Voor haar fijn, voor onderneemster Fadime soms lastig. Ze vindt dat het eiland meer trekpleisters nodig heeft, zoals het zomerrestaurant A La Plancha. ,,Dan komen er weer hordes mensen deze kant op.’’ Goed voor de handel, lacht ze.

Maar och, die rust. Laat het Noordereiland alsjeblieft zo blijven, zegt Marina. Zo waren er eens plannen om toeristen van De Hef te laten tokkelen. Ze vond het maar niks. ,,Dan wordt het in één klap super druk hier. Ik ben blij dat dat plan is afgeschoten. Het Noordereiland is charmant zoals het nu is. Onbekend en misschien wel onbemind. Prima.’’

Lees één reactie