Het leenstelsel hoeft niet schadelijk te zijn voor eerstegeneratiestudenten, zo stelt Mary Tupan-Wenno, voorzitter van expertisecentrum diversiteitsbeleid ECHO. “Wat studenten echt tegenhoudt om te gaan studeren is het gebrek aan informatie over het leenstelsel.”

Bij de invoer van het leenstelsel was er veel verzet bij de oppositiepartijen en studentenbelangenorganisaties. De partijen vreesden dat de invoering van het leenstelsel slecht zou uitpakken voor eerstegeneratiestudenten (studenten met laag- of ongeschoolde ouders). Onderwijsminister Jet Bussemaker liet daarom een onderzoek uitvoeren. Daaruit blijkt dat de directe toestroom vanuit het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs naar het hoger onderwijs in 2015 is gedaald van 71 naar 64 procent. Ook blijkt dat het percentage eerstegeneratiestudenten is gedaald van 43 procent naar 38 procent.

'In de VS is het leenstelsel ook geen probleem voor eerstegeneratiestudenten'

Met de daling is volgens de tegenstanders het bewijs geleverd dat het leenstelsel studenten tegenhoudt om te gaan studeren. Daar is Mary Tupan-Wenno niet van overtuigd. “Kijk naar de Verenigde Staten. Ook daar heb je studenten met ouders die niet in de VS geboren zijn en studenten wiens ouders niet hebben gestudeerd. Toch weet ook deze groep de weg naar de universiteit te vinden.”

Het echte probleem ligt volgens Tupan-Wenno aan het gebrek aan informatie over het lenen. “In Nederland worden vooral de nadelen van de lening benadrukt terwijl je het juist zou moeten hebben over de mogelijkheden die een studie je biedt. Laat potentiële studenten weten welke kansen ze hebben als ze gaan studeren.” Het gebrek aan informatie is ook een reden waarom eerstegeneratiestudenten moeilijker door selecties komen. “De selecties in de Verenigde Staten zijn niet makkelijker dan in Nederland. Het verschil zit in de manier waarop studenten worden geïnformeerd.”

'EUR geeft positief signaal'

Over de informatievoorziening van de Erasmus Universiteit Rotterdam is Tupan-Wenno positief. “De EUR stuurt regelmatig voorlichters naar middelbare scholen. Je geeft daarmee het signaal af dat studeren een mogelijkheid is voor iedereen. Dat is belangrijk, vooral voor eerstegeneratiestudenten. Zij krijgen van thuis niet altijd mee dat studeren een optie is. Als je alles zelf moet gaan uitzoeken, is dat voor een tiener best pittig.”

Dat de EUR potentiële studenten motiveert is goed, maar het stimuleren om te gaan studeren moet al van jongs af aan gebeuren volgens Tupan-Wenno. “Het is een kwestie van opvoeding, niet alleen door de ouders, maar door iedereen in de omgeving.”

 

Vandaag organiseert ECHO in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam het seminar: Gelijke kansen voor een inclusief hoger onderwijs. Meer informatie vind je in onze agenda.

Meer over het onderzoek naar het leenstelsel lees je in het onderzoeksverhaal in EM.