Net als een groot deel van Zuid- en Midden-Amerika gaat ook Suriname gebukt onder een epidemie van het zikavirus. Artsen en onderzoekers van het Erasmus MC werken in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) samen met Surinaamse onderzoekers om te ontdekken wat de gevolgen zijn van het door muggen verspreide virus. Deze week is viroloog Eric van Gorp in Suriname.

“Tot nu toe was het zikavirus, in vergelijking met andere ziektes als dengue en chikungunya, een relatief onschuldig verschijnsel”, vertelt Van Gorp vanuit Paramaribo. Bijna iedereen in Suriname loopt de ziekte vroeg of laat op, meestal zonder ernstige gevolgen. Nu wordt zika echter in verband gebracht met verlammingsverschijnselen (Guillain-Barré) en geboorteafwijkingen (microcefalie). De onderzoekers van het Erasmus MC en het AZP gaan uitzoeken of dat verband ook echt bestaat.

Geen paniek

“Bij dit soort zaken zie je vaak dat er één melding in de media terecht komt, en dat wordt dan verheven tot de ‘waarheid’”, zegt Van Gorp. De beelden van baby’s met te klein uitgevallen hoofdjes, een verschijnsel dat microcefalie heet, gingen enkele weken geleden de wereld over. “De uitzonderingen bepalen het beeld”, zegt Van Gorp. Toch is in Suriname niemand in paniek. “Het verband moet allemaal nog bewezen worden. In Suriname zijn wel vaker gevallen van Guillain-Barré maar of dat dan afkomstig is van het zikavirus, dat is nog onzeker”. Ook de 75-jarige Nederlandse toerist die overleed, had weliswaar zika onder de leden, maar of dat ook de doodsoorzaak was staat nog niet vast.

Het onderzoek in het AZP is onderdeel van een al langer lopende samenwerking tussen Suriname en het Erasmus MC. “Onze onderzoekers zijn vaker in Suriname, om onderzoek te doen naar wat zika-achtige virussen doen met het centraal zenuwstelsel”, zegt Van Gorp. Toch vindt hij het ‘terecht’ dat de Wereldgezondheidsorganisatie WHO aan de bel trekt en een wereldwijde noodtoestand voor de gezondheidszorg heeft uitgeroepen. “Het is belangrijk dat er aandacht komt voor het virus. Tachtig procent krijgt het zikavirus zonder iets te merken, de gevallen van microcefalie en Guillain-Barré zijn het topje van de ijsberg.”

Honderden patiënten

In Suriname komt volgens Van Gorp alle expertise bij elkaar. “We doen op veel niveau’s onderzoek: er zijn behalve virologen bijvoorbeeld ook entomologen uit Wageningen, die onderzoek doen naar de muggen. En ik kijk zelf ook veel op patiëntenniveau. Hier zijn honderden patiënten, en de artsen hier hebben veel ervaring met het ziektebeeld. In Nederland zijn dan weer gespecialiseerde labs die onderzoek kunnen doen, en die ontwikkelen dan weer dingen voor hier in Suriname.”

Intensive care

Bij het onderzoek zijn drie afdelingen van het Erasmus MC betrokken: virologie, neurologie en de intensive care. “Neurologie is betrokken vanwege het onderzoek naar Guillain-Barré en de intensive care kan eventueel extra beademingscapaciteit leveren aan Paramaribo. Die staan nu al op ‘afroep’, dus mocht dat nodig zijn, dan is dat snel te regelen”, besluit Van Gorp.