Woensdagmiddag presenteerden D66, GroenLinks, VVD en PvdA hun akkoord over het leenstelsel. Ze noemen het zelf een ‘studievoorschot’. Maar wat verandert er nu precies voor jou als student? Acht vragen en antwoorden over het leenstelsel.
Krijg ik nu geen studiefinanciering meer?
De basisbeurs verdwijnt per 1 september 2015. Daarvoor in de plaats kunnen studenten geld lenen, tot maximaal 986 euro per maand. Volgens het akkoord komt daar eventueel nog het bedrag van de huidige basisbeurs bovenop.
Ik studeer al. Geldt dit ook voor mij?
Het leenstelsel geldt voor alle studenten die per 1 september 2015 (of later) beginnen met een bachelor- of masterstudie. Als je nu dus bachelorstudent bent en niet komend collegejaar maar het jaar daarna begint aan je master heb je vanaf dat moment geen recht meer op studiefinanciering.
Zit ik straks met een enorme schuld opgezadeld?
Dat ligt helemaal aan hoeveel je zelf leent. Momenteel hebben afgestudeerden een gemiddelde schuld van bijna 16.000 euro. Als je de basisbeurs ook zou gaan lenen, komt daar jaarlijks ruim 3.000 euro bij. Als je vier jaar lang studeert en maximaal leent zit je na je afstuderen wel met een schuld van bijna 50.000 euro (maar dat is nu ook al zo).
Hoe moet ik dat terugbetalen?
De terugbetalingstermijn wordt verlengd van 15 naar 35 jaar, zodat de maandelijkse lasten lager worden. Als je tijdelijk zonder werk zit na je studie en in de bijstand terechtkomt hoef je je niet meteen zorgen te maken. Aflossen hoeft pas als je tenminste minimumloon verdient. Boven minimumloon betaal je maximaal 4 procent (en minimaal 1 procent) van je maandelijkse inkomsten aan de aflossing van je lening. In het huidige stelsel is dat maximaal 12 procent van het maandinkomen vanaf bijstandsniveau.
Krijg ik wel een aanvullende beurs als mijn ouders niet kunnen of willen meebetalen?
Ja, de aanvullende beurs blijft behouden. Momenteel is die maximaal 260 euro, bovenop de basisbeurs. Studenten met ouders die een inkomen onder de 46.000 euro per jaar, hebben recht op die aanvullende beurs. Ligt het inkomen van je ouders onder de 30.000 euro op jaarbasis, krijg je 365 euro per maand. Dat is een gift bij het behalen van het diploma. Als je je diploma niet haalt, moet je het terugbetalen, maar dat was nu ook al.
En als ik buiten mijn schuld vertraging oploop?
Studenten met een handicap of een chronische ziekte worden – net als nu – gecompenseerd. In het huidige systeem krijgen ze een jaar extra basisbeurs. In het nieuwe leenstelsel krijgen ze een kwijtschelding van 1200 euro bij een afgeronde bachelor of master.
Mag ik nog wel gratis reizen?
Jazeker, aan de ov-studentenkaart verandert helemaal niets. Alhoewel, mbo’ers onder de 18 krijgen er ook eentje. Maar het reisrecht blijft voorlopig behouden. Wel spreekt het akkoord van een ‘beter-benutten-strategie’ om het reisgedrag van studenten beter te spreiden. Vervoerbedrijven hebben liever niet dat er veel studenten in de spits reizen, dus waarschijnlijk gaat de minister universiteiten vragen om colleges wat meer te verspreiden over de dag.
Krijg ik ook nog iets voor terug voor dat geld dat ik nu moet gaan lenen?
Als je nu al studeert en per 1 september 2015 of daarna aan een master begint, verlies je je studiefinanciering. Daar krijg je niets voor in de plaats. Aankomend bachelorstudenten krijgen er wel iets voor terug. Het idee is dat het leenstelsel op termijn 800 miljoen tot 1 miljard euro oplevert om te investeren in het hoger onderwijs. De maatregelen gaan zich alleen pas terugbetalen zodra de eerste leenstudenten afstuderen en hun schuld gaan aflossen. Daarom krijgen studenten die een bachelor beginnen in het collegejaar 2015/16 tot en met 2018/19 een tegemoetkoming. Met vouchers ter waarde van 2.000 euro kunnen ze vijf tot tien jaar na hun afstuderen bijscholing betalen. TF
