Waarom stemmen mensen op de PVV? In ieder geval niet omdat de partij hoeder zou zijn van homo- en vrouwenrechten, zo concluderen Rotterdamse sociologen.

Wie PVV zegt, zegt ‘tegen een multiculturele samenleving’. Kiezers van nieuw-rechtse partijen als de PVV zijn etnocentrisch, wat betekent dat ze een afkeer hebben van culturele en etnische diversiteit, vertelt socioloog Willem de Koster. Dat is vaak vastgesteld in onderzoek.  

Linksachtige argumenten

Maar de profilering van Wilders, en ook van andere nieuw-rechtse politici en opiniemakers, is breder, zo signaleerden De Koster en zijn collega’s. “Ze maken gebruik van linksachtige, progressieve argumenten.” Zo stellen ze zich op als hoeders van homo- en vrouwenrechten en maken ze zich sterk vóór vrijheid van meningsuiting en tégen publieke inmenging door religieus orthodoxen.

Niet voor de kiezers

Maar voor hun kiezers zijn deze progressieve standpunten nauwelijks relevant, blijkt uit recent onderzoek van het team van sociologen. Mensen die meer de progressieve standpunten aanhangen kiezen niet vaker voor de PVV, ook niet minder vaak overigens. “Dat Wilders op deze punten hamert, heeft niet het effect dat mensen die dat ook vinden op hem stemmen”, legt De Koster uit. “In Nederland is er een redelijke consensus wat betreft waarden als gelijke homo- en vrouwenrechten en vrijheid van meningsuiting. Mensen die dat belangrijk vinden kunnen bij veel partijen terecht.”

One-issue-partij

Alleen mensen die etnocentrisch zijn én sterke voorstander zijn van vrijheid van meningsuiting, kiezen vaker voor de PVV. En omgekeerd: mensen die níet etnocentrisch zijn en sterke voorstander van vrijheid van meningsuiting kiezen juist vaker níet voor de PVV. “De duidelijkste voorspeller voor wie PVV zal stemmen blijft hun afkeer van culturele en etnische diversiteit”, zegt De Koster. De PVV is dan misschien geen one-issue-partij, maar de kiezers stemmen wel op de partij vanwege dat ene standpunt. MF