Promovendi voeren actie voor salaris

Ongeruste promovendi verzetten tegen het zogeheten ‘bursalenstelsel’. Promovendi moeten geen studiebeurs krijgen, maar een salaris, vinden ze.

De kwaliteit van de Nederlandse wetenschap komt volgens hen in gevaar als universiteiten hun promovendi als studenten gaan beschouwen. Ze hebben een website gelanceerd: www.promovendus.org.

Kenniseconomie

Ook de Erasmus PhD Association Rotterdam (EPAR) is ongerust en sluit zich aan bij de actie en de lobby door het PNN (Promovendi Netwerk Nederland). Het grootste nadeel van het voorgestelde systeem is volgens voorzitter Jeanine Porck dat promovendi geen onderwijs meer zullen mogen geven: “Heel nadelig voor zowel de promovendus als de universiteit.” Ze betwijfelt daarnaast ten zeerste of het bursalenstelsel de kenniseconomie ten goede zal komen: “Er gaan al heel veel talentvolle (toekomstige) onderzoekers naar het bedrijfsleven en het buitenland, vanwege de grote verschillen in hoogte van het salaris en de doorgroei- en carrièremogelijkheden.”

Rechter

Universiteiten proberen al jaren om promovendi in ‘promotiestudenten’ te veranderen. Dan hoeven ze namelijk geen salaris te geven, maar een studiebeurs. Dat scheelt enorm in de kosten. Maar keer op keer haalden ze bakzeil bij de rechter. Promovendi verrichten arbeid, oordeelde de rechtbank telkens, dus moeten ze als werknemers worden behandeld. Onlangs hebben Maastricht en Groningen de ‘bursaal’ weer afgeschaft.

Gevaar

Het kabinet wil de universiteiten te hulp schieten en het arbeidsrecht aanpassen. Er komt waarschijnlijk een uitzondering voor promovendi, waardoor ze niet meer dezelfde rechten hebben als andere werknemers. Universiteiten mogen hen dan als studenten beschouwen. Pas daarmee op, waarschuwen de actievoerders. De huidige promovendi verrichten hoogwaardig wetenschappelijk werk en publiceren in goede tijdschriften. De uitstekende wetenschappelijke reputatie van Nederlandse universiteiten is deels aan hen te danken. Die zou wel eens in gevaar kunnen komen, als promovendi een soort studenten worden.

Vrouwen

Een ander nadeel van het bursalensysteem, vindt Jeanine Porck van de EPAR, is dat het het aantal vrouwen en promovendi met werkervaring in de wetenschap niet ten goede zal komen. “Iemand met een studiebeurs zal namelijk geen recht hebben op zwangerschapsverlof en kinderopvang.” Vreemd vindt ze ook dat volgens de laatste plannen de promovendi die via de eerste geldstroom (vanuit het ministerie) betaald worden geen salaris meer zouden krijgen en promovendi via de tweede en derde geldstroom (van de NWO, bedrijven en stichtingen) wel, terwijl aan beide dezelfde eisen worden gesteld. Zelf doet Porck bij ERIM onderzoek naar samenwerking tussen groepen in organisaties. (TL/ HOP)