Ook universitair hoofddocenten mogen voortaan toga dragen bij promotieplechtigheid

Tot voor kort was het dragen van een toga tijdens promotieceremonies voorbehouden aan hoogleraren. Maar in de praktijk zijn het vaak ook universitair hoofddocenten die promovendi intensief begeleiden tijdens het promotietraject.

Daarom mogen zij vanaf dit jaar ook een toga dragen tijdens deze academische plechtigheid. Met deze aanpassing sluit de EUR zich aan bij andere universiteiten, zoals de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden en Universiteit Utrecht, waar deze wijziging al eerder is ingevoerd.

Pedel Marleen van Kester merkt op dat de EUR niet achter kon blijven. “Doordat andere universiteiten deze verandering al hadden doorgevoerd, groeide ook hier de behoefte aan aanpassing.” Toch verliep de invoering niet zonder discussie. “Binnen het College van Promoties was er eerst wat weerstand. Traditioneel was de toga exclusief voor hoogleraren en veranderingen in academische tradities zijn altijd ingewikkeld.”

Het loslaten van de strikte tradities rondom promoties past binnen de bredere trend in de academische wereld om het werk van wetenschappers eerlijker te erkennen en waarderen. Onderdeel daarvan is een wetswijziging van enkele jaren geleden, die het mogelijk maakt om het ius promovendi – het recht om promovendi officieel te laten promoveren – ook toe te kennen aan academici die geen hoogleraar zijn.

Aan de EUR blijft dit recht vooralsnog beperkt tot universitair hoofddocenten, die aan strikte criteria moeten voldoen, zoals aantoonbare ervaring in promotiebegeleiding en het verwerven van onderzoekssubsidies. In de Universiteitsraad gaan stemmen op voor een nog bredere toekenning van het promotierecht en toga’s voor alle leden van de promotiecommissie.

Hoewel de toga traditioneel wordt gezien als een symbool van de hoogste academische status, wil de universiteit met deze wijziging laten zien dat de bijdrage van verschillende begeleiders gelijkwaardig en essentieel is. Voor andere universitaire ceremonies, zoals de Opening Academisch jaar en de Dies Natalis, blijft de toga nog exclusief voor hoogleraren.

Nu het beleid al een aantal maanden is gewijzigd, merkt Marleen van Kester dat er wisselende reacties zijn. “Sommige universitair hoofddocenten met het ius promovendi voelen niet de behoefte om een toga te dragen, terwijl anderen het heel leuk vinden.” De verandering brengt ook praktische uitdagingen met zich mee. “Er zijn extra toga’s nodig voor uitlening, maar die zijn kostbaar en dat wringt met de bezuinigingen binnen het hoger onderwijs”, aldus Van Kester.