EUR-studenten op tournee met het Nederlands Studenten Orkest: ‘We doen het gewoon omdat we het leuk vinden’

Het backstagegedeelte van Amare, de prestigieuze zaal in Den Haag, wordt gevuld met het geluid van 84 studentmuzikanten uit heel Nederland die zich tegelijkertijd opwarmen met hun instrument. Het resultaat is een dissonante muur van geluid die verwachting en tegelijkertijd vertrouwdheid uitstraalt met wat er komt kijken bij een optreden in een prominente zaal zoals deze.

Mensen lopen hun kleedkamer binnen gekleed als doorsnee universiteitsstudenten in Nikes en hoodies en verlaten deze weer gekleed als elegante orkestleden in zwarte blouses en jasjes. Sommige studenten oefenen hun partijen terwijl anderen zich al vastberaden richting het podium begeven. Daar worden ze opgewacht door de duidelijk oudere concertbezoekers die de eerste rijen stoelen in de zaal al in beslag hebben genomen.

Onder de studenten die zich voorbereiden op hun optreden zijn Frederique Hemler, Laura Havik en Rosa Burger, drie studenten van de Erasmus Universiteit die respectievelijk viool, cello en viool spelen. Hoewel ze alle drie al eerder met orkesten op tournee zijn geweest, bracht de huidige tournee in februari/maart met het Nederlands Studenten Orkest hen ook nieuwe ervaringen. De repetities in de aanloop naar de tournee waren intens, want alle 84 orkestleden repeteerden meerdere dagen van ’s morgens 10 tot ’s avonds 21 uur. De tournee zelf bestond uit twaalf data met weinig vrije dagen ertussen. “Tijdens deze tournee stap je een maand uit je normale leven, dus je wilt echt alles uit elke dag halen”, vertelt Rosa Burger, de 23-jarige violiste die Geneeskunde studeert aan het Erasmus MC.

De tournee van het studentenorkest deed ook verschillende wereldbekende zalen aan door heel Nederland, zoals het Concertgebouw in Amsterdam en Tivoli Vredenburg in Utrecht. “Het geeft me een super verwend gevoel om als amateurmuzikant op zulke prestigieuze podia te spelen, ik weet dat dit een unieke kans is”, geeft Laura Havik toe, de 24-jarige celliste die daarnaast ook Geneeskunde studeert aan het Erasmus MC.

De drie studentmuzikanten beseften ook hoe vermoeiend zo’n tournee kan zijn. Laura: “Het meest uitdagende aan op tournee zijn is om je energie goed te verdelen. Het is belangrijk om de balans te vinden tussen borrelen na afloop en een goede nachtrust en goed voor jezelf zorgen. Voor mij persoonlijk geldt dat als ik te moe ben, ik niet meer van de concerten kan genieten.”

Frederique, 24 jaar oud en student Econometrie, is eerlijk over wat je mist als je als muzikant op tournee bent. “Als ik op tournee ben, mis ik soms om tijd voor mezelf te hebben. We hebben een strak schema en je hebt voortdurend contact met andere mensen.” Alle drie de muzikanten zeiden ook dat ze op tournee vaak slaap missen.

Voor de drie muzikanten wegen de positieve ervaringen van op tournee zijn echter op tegen de uitdagingen ervan. Twee dagen voor hun concert in Den Haag gaf het orkest een speciaal concert voor vluchtelingenkinderen in Nijmegen. Frederique: “Dat was voor mij het mooiste moment van de hele tournee. Iedereen heeft het er altijd over dat muziek mensen verbindt, maar toen we voor die kinderen optraden, voelden we het pas echt. De kinderen begonnen te dansen op de muziek zodra we begonnen te spelen, en daarna mochten ze onze instrumenten uitproberen, wat ze erg leuk vonden. Ik hoop dat sommige kinderen na het concert geïnspireerd zijn geraakt om zelf een instrument te gaan bespelen.”

Hoewel de stukken die het orkest speelt zeer complex en verfijnd zijn, zoals de beroemde Symphonie Fantastique van Hector Berlioz, is er ook ruimte voor wat vermaak aan het einde van de concerten. Rosa: “We doen altijd een humoristische toegift met kostuums en andere verrassingen, dat moet je gewoon zelf zien.”

Dit gaat over het moment aan het einde van het concert waarop alle orkestleden even het podium verlaten en terugkeren volledig verkleed, inclusief handgemaakte spandoeken en rekwisieten. Voor elk concert kiest iedere sectie van het orkest een specifiek kostuumthema. Voor de verrassende toegift van het concert in Den Haag verkleedde de slagwerksectie zich als personages uit de Wizard of Oz, terwijl de vioolsectie gekleed was als Olympische turners.

Het orkest begon hun toegift met een klassieke vertolking van Bohemian Rhapsody van Queen, waarbij het op de een of andere manier lukte om het nummer uit te voeren terwijl enkele cellisten met pingpongballen gooiden en een orkestlid verkleed als groene kikker tussen de rijen muzikanten door sprong. Deze toegift werd beantwoord met gelach en applaus van het publiek dat tot dan toe ingetogen had geluisterd.

Wat betreft een toekomstige carrière in de muziek zeggen alle drie de studentmuzikanten dat ze, ondanks de positieve ervaringen die ze hebben opgedaan als muzikanten op tournee, geen fulltime professionele muzikanten willen worden. Laura: “Ik heb lang overwogen om beroepsmuzikant te worden, maar ik heb de keuze gemaakt om dat niet te doen. Ik ben nu aan het studeren en ambieer een carrière op dat gebied. Soms spreek ik mijn vrienden die van muziek hun beroep hebben gemaakt en dan worden ze een beetje jaloers op ons die het niet voor ons werk doen. We doen dit gewoon voor de lol zonder zoveel druk als zij. We hoeven dit niet te doen, we kunnen het doen gewoon omdat we het leuk vinden.”

Frederique: “Deze tournee geeft je de kans om een maand lang het leven van een professionele muzikant te ervaren, en dat is echt leuk. Maar tegelijkertijd laat het me ook zien dat ik dit niet mijn hele leven wil blijven doen.”

Rosa: “Mijn studie of toekomstige baan kunnen combineren met een leven als rondreizende muzikant zou voor mij ideaal zijn. Ik ben blij dat ik maar parttime met muziek bezig ben, want dan heb ik het beste wat beide te bieden hebben.”