Hoeveel er de komende jaren precies bezuinigd moet worden, is niet bekend. “Het verhaal is vooral dat er nog erg veel onduidelijk is”, verzucht Van Schoten. De grote dark horse blijft de Wet internationalisering in balans, de Wib. De gevolgen daarvan zijn nog niet verwerkt in de begroting van de universiteit, en het effect ervan is nog verre van duidelijk.
Enkele dagen geleden nog werd het kabinetsvoorstel aangepast, omdat op verzoek van het CDA de krimpregio’s moesten worden ontzien. Rotterdam is volgens het nieuwe voorstel hoogstwaarschijnlijk geen krimpregio, en dat zou betekenen dat de EUR een nog grotere last zal moeten dragen.
‘Taaltoets moet van tafel’
De universiteiten willen dat de Toets Anderstalig Onderwijs voor bestaande opleidingen helemaal van tafel gaat, zegt Van Schoten. “Geef de universiteiten zelfregie over welke opleidingen blijven en welke verdwijnen, dat kan helpen om de effecten van de Wib voor de universiteiten te beperken.” De EUR heeft een aantal grote, volledig Engelstalige opleidingen, zoals International Business Administration, de International Bachelor Economics & Business Economics en International Bachelor of Psychology.
“Zoals het er nu uitziet, valt de verwachte tegenvaller nog binnen de bandbreedtes die we voorzien hadden”, blijft Van Schoten toch optimistisch. Die bandbreedte ligt in totaal tussen de 15 en 75 miljoen euro, de vicevoorzitter verwacht zelf dat die 75 miljoen aan de hoge kant is. “Daar komt bij dat de piek van de financiële impact van de Wib pas rond 2029 ligt, dus we hebben tijd om maatregelen te nemen.”
Al 25 miljoen bespaard
Voor 2025 is er al zo’n 25 miljoen euro bespaard, met het stoppen van een aantal strategische projecten en andere maatregelen. Zo zorgde de afdeling IT ervoor dat er minder softwarelicenties zijn, is de externe inhuur ‘flink beperkt’ en is de Eurekaweek ingekort. De faculteiten en ondersteunende diensten zijn stuk voor stuk bezig met bezuinigen. “Voor 2026 zullen we waarschijnlijk nog iets extra’s moeten doen”, verwacht Van Schoten.
Gebouwen dicht
Als er dan pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden, dan gaan voor Van Schoten de medewerkers voor op de faciliteiten. “Dan kiezen we nadrukkelijk voor onze mensen, niet voor stenen.”
Een van de consequenties daarvan is het voornemen om vijf gebouwen op campus Woudestein eerder dan gepland te sluiten. Het F-, G- en Q-gebouw, waarin onder andere studentenhuisvesting, collegezalen, de stilteruimte, Erasmus Enterprise, Erasmus Magazine en faculteitsvereniging EFR gevestigd zijn, gaat eind 2025 dicht en wordt daarna gesloopt. Het N-gebouw, dat ook door Erasmus Enterprise gebruikt wordt, zal eveneens verdwijnen.
Het ooit als tijdelijk bedoelde V-gebouw (tussen Polak en Van der Goot) gaat als eerste dicht: na de sluiting in augustus gaat het tegen de vlakte. De vervroegde sluiting van de vijf gebouwen moet 5 miljoen euro opleveren, bijvoorbeeld omdat onderhoud, schoonmaak en nutsvoorzieningen niet meer nodig zijn.
Ondernemender universiteit
Verder hoopt Van Schoten winst te boeken aan de inkomenszijde van de balans. “We willen niet zo afhankelijk zijn van het ministerie van OCW. We moeten onze inkomsten diversifiëren.” Zo ziet ze mogelijkheden tot meer contractonderzoek. “We zijn al een ondernemende universiteit, maar we kunnen best nog wat ondernemender worden. Er liggen kansen op het gebied van AI. Rotterdam wil AI-stad worden, en wij hebben veel te bieden op het gebied van ethiek. Ook kunnen we bijvoorbeeld op dat gebied goed samenwerken met het Erasmus MC en de TU Delft of andere instellingen.”
Van Schoten hoopt ook nieuwe doelgroepen aan te boren voor extra inkomsten, zoals alumni en professionals. “We kijken hoe we ‘leven lang ontwikkelen’ (bijvoorbeeld onderwijs voor werkenden, red.) kunnen uitbreiden. En we kunnen nog meer halen uit het netwerk van onze alumni, door bijvoorbeeld al onze oud-studenten een kleine jaarlijkse bijdrage te vragen. Er zijn universiteiten die dat al doen, zoals Utrecht.”
Daarnaast hoopt ze op de medewerking van de hele academische gemeenschap. “We moeten het écht samen doen. Niet meer denken: ‘Ik heb bij mijn afdeling mijn eigen reserve.’ Maar denken vanuit de universiteit als een geheel. Bouw je relaties verder uit. Stel, je krijgt een opdracht voor een onderzoek, maar je hebt geen mogelijkheden of tijd, geef een seintje aan collega’s, zodat zij de opdracht kunnen oppakken. We moeten aan de bak met z’n allen.”
EM zoekt een motto en jij mag ’t bedenken!
Ieder zichzelf respecterende organisatie vindt zichzelf elke paar jaar weer opnieuw uit.…