‘Zijn we fokking boos?’
13.00 uur – Ondanks de regen stromen mensen het Malieveld op, sommigen schuilend onder paraplu’s. Ze dragen vlaggen van hun organisaties of protestborden. Op een groot scherm naast het podium staat de tekst: “HO, kabinet sloopt hoger onderwijs.” Aan de rand van het terrein staan kraampjes van verschillende vakbonden, zoals FNV en AOb.
“Zijn we fokking boos of niet?” Met deze woorden opent de Amsterdamse rapper Benjamin Fro het protest. Het publiek juicht en danst mee op zijn muziek, terwijl protestborden in de lucht gaan. De sfeer is gemoedelijk, bijna festivalachtig.
Ook Ellen van Schoten en Annelien Bredenoord, collegeleden van de EUR, staan op het veld. Collegevoorzitter Bredenoord houdt een bord omhoog met het gezicht van Erasmus en onderaan de tekst ‘Doe het niet’. “De bezuinigingen zijn niet alleen slecht voor het hoger onderwijs, maar voor heel Nederland”, zegt ze. Van Schoten voegt toe: “Nederland is een kennisintensieve maatschappij die goed onderwijs en onderzoek nodig heeft om economisch vitaal te blijven.” Ze hopen op veranderingen. “Dat er tegen de begroting van OCW wordt gestemd en dat de bezuinigingen worden teruggedraaid”, zegt Van Schoten.
‘Stop de Eppocalyps!’
13.15 uur – Het publiek is opgewarmd. Het is tijd voor toespraken van diverse organisatoren. Harde woorden vliegen over het veld. “Eppo Bruins is een kille cijferaar”, roept een spreker van de Algemene Onderwijsbond fel in de microfoon. “De langstudeerboete is een ordinair verdienmodel voor dit kabinet. Schandalig. Deze minister zet onze studenten weg als luiwammesen en potverteerders.”
Zijn collega vult aan: “Dit kabinet is tegen gelijke kansen en dus tegen Nederland, want onze samenleving schreeuwt om goed opgeleide mensen. Minister Bruins, we willen niet dat u met ons mee huilt. We willen dat u de langstudeerboete intrekt. Haal alle bezuinigingen van tafel. Of neem een voorbeeld aan uw NSC-collega’s en treed af!”
De boodschap is duidelijk: op kennis moet je niet bezuinigen. “Wij gaan door als deze plannen niet van tafel gaan. En als het moet, gaan we staken”, vervolgt de spreker. Het publiek grinnikt bij de afsluiter: “Stop de Eppocalyps!”
‘Books not bombs’
14.00 uur – Inmiddels is het droog. Onder de demonstranten staan medewerkers van de Erasmus Universiteit. Ook bestuurders zoals decaan Harriët Schelhaas en vice-decaan Maarten Verbrugh van de Erasmus School of Law zijn er.
“Daar staan ook mensen van de RSM, ESSB en ESHCC”, zegt een medewerker van de Erasmus School of Health Policy and Management. Ze wijst naar links en probeert tussen de massa door te kijken. Haar collega wappert onvermoeibaar met een paarse vlag van de faculteit. “Ik weet niet met hoevelen we hier zijn, maar de trein zat vol met onze mensen”, voegt ze toe.
Tien meter verderop wappert het spandoek van het International Institute of Social Studies. Een medewerker slaat ritmisch op een drum. Haar collega’s roept de leuzen na: “Books not bombs!”
‘De groete met je boete’
14.15 uur – Na de toespraken start de mars richting het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Achterin het modderige veld bereidt de Rotterdamse studentenbond STUUR zich voor. Voorzitter en sociologiestudent Jasper Schut plakt een STUUR-sticker op een megafoon. “We moeten zelf actie ondernemen tegen deze maatregelen, want niemand gaat ons helpen”, zegt hij. Naast hem scanderen studenten leuzen: “De groete met je boete!”
‘Drie duizend euro? Op je muil!’
14.30 uur – De stoet trekt vanuit het Malieveld, via de Tweede Kamer, naar het ministerie. Voorop rijdt een auto met een open bak, waarop de organisatoren muziek draaien. Ze zingen strijdliederen tegen bezuinigingen op de melodie van Bella Ciao: “Zeg maar dag, zeg maar dag, zeg maar dag, dag dag!”
‘Studentenstijd is klassenstrijd’ staat op een van de spandoeken van studenten. Ze roepen luidkeels: “Drie duizend euro? Op je muil!”, verwijzend naar de langstudeerboete.
Een internationale student vraagt nieuwsgierig: “Wat betekent ‘op je muil’?” Haar Nederlandse medestudenten lachen. “Dat is een typisch Rotterdamse uitdrukking”, legt iemand uit. “Letterlijk betekent het ‘op je gezicht’, maar het is vergelijkbaar met ‘shove it up your ass.’”
‘Vecht, vecht, vecht. Studeren is een recht!’
15.00 uur – Demonstranten lopen langs het ministerie. De straten voor het gebouw staan vol actievoerders. Twaalf politieagenten houden de wacht. Slogans galmen nog steeds door de straten.
De stoet loopt verder, terug naar het Malieveld. Bij het ministerie van Financiën kijken medewerkers vanachter de transparante gevel nieuwsgierig toe. Een van hen steekt haar duim op. Jasper Schut roept schor in zijn megafoon: “Vecht, vecht, vecht. Studeren is een recht!” Ook studenten keren terug naar het Malieveld. Wat nu? “Verder organiseren”, zegt Schut. “De echte strijd begint pas. Dus ja, we moeten het zelf doen. Nogmaals, niemand gaat dat voor ons doen.”