Hoe groot is Taylor Swift inmiddels eigenlijk, als je haar vergelijkt met andere popiconen?

De grootste aller tijden durf ik nog net niet te zeggen, maar ik denk dat je haar zeker kan vergelijken met een Madonna, Beyoncé of Kylie Minogue op hun top. Maar wat er de afgelopen weken gebeurt, is ongekend. Haar wereldtournee is gigantisch en helemaal uitverkocht. En ja, dat lukt Beyoncé ook wel, maar bij Swift is het allemaal nog net iets groter.

Simone Driessen is universitair docent in Media & populaire cultuur bij de Erasmus School of History, Culture and Communication. Ze promoveerde op onderzoek naar de loyaliteit van fans van mainstream popmuziek, waaronder die van de Backstreet Boys. Ze is daarnaast een van de oprichters van een internationaal onderzoeksnetwerk naar Taylor Swift en haar fans.

Ze begon haar carrière als een – met alle respect – vrij doorsnee countryzangeres, hoe is zij zo ontzettend groot geworden?

Door eigenlijk steeds een nieuwe look aan te nemen. Dat is heel letterlijk: per tour nam ze een beetje een andere identiteit aan, of gebruikte een andere kleur. Bij het album Lover gebruikte ze bijvoorbeeld veel pastel en zachte maar sprekende kleuren zoals roze, en lichtblauw. Het album folklore heeft juist veel grijstinten. Zo stond ze steeds in een nieuw daglicht. De fans konden op deze manier met haar meegroeien, en daardoor staat ze nu ook op het podium als een volwassen vrouw, niet als een 34-jarige die een 14-jarige speelt.

Ze gaat ook heel slim om met sociale media. Voor zo’n high profile celebrity heeft ze best een mysterieus privéleven, maar ze laat allerlei easter eggs, verstopte boodschappen, achter die haar fans dan gaan zoeken. Bijvoorbeeld teksten in een nummer die dan weer naar de komst van een volgend album verwijzen, of een gebeurtenis in haar leven. Soms zien fans misschien dingen die er niet zijn, maar sommige boodschappen worden heel bewust door haar achtergelaten.”

Ze lijkt de laatste paar jaar ook ineens veel impact te hebben buiten haar muziek, hoe komt dat?

Ja, dat is heel gek, want dat wilde ze nooit. Ze is politiek gezien heel lang stil geweest, terwijl haar ‘evenbeelden’, zoals Lady Gaga, Katy Perry en Beyoncé, zich al veel langer uitspreken. Je moet ook bedenken dat het best eng was voor haar om zich politiek uit te spreken, je kan er heel veel publiek door kwijtraken. The Chicks (voorheen Dixie Chicks) hebben zich bijvoorbeeld negatief uitgelaten over George Bush aan de vooravond van de Irakoorlog. Dat leidde ertoe dat ze werden geblacklist door verschillende radiostations, dat ze minder tickets verkochten en sponsordeals kwijtraakten.

Pas vanaf 2018 is Swift zich uit gaan spreken. Dat was nog heel voorzichtig: niet eens een oproep aan fans om op een bepaalde kandidaat te gaan stemmen, maar ze maakte toen wel duidelijk dat ze voor bepaalde waarden staat. Ze wenste een meer feministisch perspectief in de Amerikaanse politiek en sprak haar steun uit voor de LHBT-gemeenschap. Dit was in aanloop naar de Amerikaanse midterm elections, toen Trump twee jaar president was. Dus dat zorgde wel voor commotie, vooral in de country-scene.

Was er tot die tijd enige reden om te denken dat ze conservatief was dan?

Nou ja, ze begon natuurlijk als countryzangeres, en haar vader is heel christelijk. Het helpt ook niet dat ze helemaal het ‘girl next door’-type was, met dat leuke blonde haar. Dat werd ook letterlijk gebruikt in memes van de alt-right, om het beeld van de ‘arische prinses’ te benadrukken. Dat heeft haar best wel lang dwarsgezeten.

em-swift travic kelce biden
Beeld door: Bas van der Schot

Is ze daarom zo aantrekkelijk geworden om samenzweringstheorieën omheen te verzinnen?

Ze is inmiddels precies datgene wat conservatieve mensen niet waarderen. Het tegenovergestelde van de trend van trad wives die we nu zien: vrouwen die het moederschap omarmen, vinden dat je als vrouw thuis moet blijven en voor je man en de kinderen moet zorgen. Swift is een vrijgevochten vrouw ‘op leeftijd’, 34 jaar is ze nu, ze heeft geen gezin en ze lijkt ook geen aanstalten te maken. In plaats daarvan staat ze elke avond voor een miljoenenpubliek miljarden dollars te verdienen, en ze doet waar ze zin in heeft. Ondertussen zitten er allerlei easter eggs in haar muziek, dus misschien ook wel geheime politieke boodschappen, zeggen de complotdenkers. Die kiezen haar om mee te liften op haar bekendheid en te zeggen: ze is een pion van Biden en ze wordt gebruikt voor propagandadoeleinden.

Dus daarom zit conservatief Amerika nu, met de presidentsverkiezingen in november, zo paniekerig af te wachten of ze weer wat gaat zeggen, zoals laatst bij de Superbowl. Waarom dacht men eigenlijk dat ze daar wat ging zeggen?

Ik denk omdat dat het moment leek om een campagnespot van Biden te lanceren, maar dat is niet gebeurd. Daarnaast heeft ze nu een relatie met American footballer Travis Kelce, die in de Superbowl meedeed. Die blijkt ook vrij progressief te zijn in een verder vrij conservatieve sport. Hij is daardoor het mikpunt van allerlei samenzweringstheorieën. Hij heeft zich bijvoorbeeld laten vaccineren tegen corona en zat ook in een spotje van Pfizer. Dat viel niet goed bij de vaak conservatieve football-fans. Die waren bang dat Taylor en Travis hun status als ‘powerkoppel’ gingen gebruiken om een politiek statement te maken. Wat natuurlijk best een goed moment zou zijn, want tijdens de Superbowl heb je tientallen miljoenen kijkers.

Er werd ook gezegd dat steun van Swift voor Biden desastreus zou zijn voor Trump. Hoezo eigenlijk, als iedereen al weet dat ze meer aan de Democratische kant zit?

Het is niet te meten in hoeverre haar steun effect heeft op de verkiezingen. Maar bij de vorige verkiezingen was er wel een verschuiving te zien toen zij opriep om te gaan stemmen. Er zijn toen meer mensen dan verwacht naar de stembus gegaan. Dus als zij swing states (staten die zowel naar Trump als naar Biden zouden kunnen gaan, red.) oproept om te gaan stemmen, dan kan dat leiden tot een overwinning van de Democraten, vreest men op rechts. Dat maakt zo’n bezoekje van Swift aan de Super Bowl heel eng voor hen.

Het lijkt me vooral heel eng voor haar, dat haar zoveel invloed wordt toegedicht.

Mij lijkt het vooral heel intens. Ik denk ook dat ik dit soort dingen zou negeren als ik haar was, maar dat kan ze natuurlijk niet. Ze laat soms blijken dat de publieke opinie haar kan beïnvloeden. Voordat ze met Travis ging daten was ze heel kort met de zanger van de band The 1975, Matty Healy. Die was controversieel omdat hij racistische en vrouwonvriendelijke uitspraken had gedaan in een podcast. Swifties doken er gelijk bovenop en zeiden: Taylor kan niet met hem zijn, want dan betekent dat dat ze ook achter die uitspraken staat. Toen leek er toch een moment van paniek te zijn bij Swift: ze werd daarna niet meer met hem gezien en de cd’s van hun samenwerking werden uit de winkels gehaald. Ze heeft nooit bevestigd of ontkend dat dit de reden was, de relatie kan ook gewoon uitgegaan zijn.

em-taylor swift daddie
Beeld door: Bas van der Schot

Zijn de samenzweringstheorieën eigenlijk vooral afkomstig van haar tegenstanders?

Nee, je hebt bijvoorbeeld ook de Gaylors, dat zijn fans van Swift die denken dat ze allerminst queer, maar misschien wel gay is. Dat zit volgens hen verborgen in de bepaalde nummers. Het nummer Lavender Haze zou een outreach naar de lesbische gemeenschap zijn. Dan zingt ze bijvoorbeeld in het nummer Dress over een jurk, en daar zou je volgens de Gaylors niet zo over zingen als je het niet eigenlijk over het vrouwelijk lichaam hebt.

I don’t want you like a best friend
Only bought this dress
So you could take it off

Uit het nummer Dress

De Gaylors geloven het ook omdat Taylor een tijdlang veel omging met een vriendin, het model Karlie Kloss. Daarmee maakte ze road trips en woonde ze ook een tijd mee in huis. Dat is echter ontkend door haar management naar aanleiding van een artikel in de New York Times. Karlie is inmiddels getrouwd met een man, maar dat maakt de Gaylors allemaal niks uit.

Wat is eigenlijk je favoriete samenzweringstheorie rondom Swift?

Ik vind ze eigenlijk allemaal wel mooi, maar één die ik heel erg leuk vind, is dat er wordt gedacht dat ze nu met Travis samen is om juist wel kinderen op aarde te zetten, en dat ze dan de antichrist zal baren. Dat klinkt ons absurd in de oren, maar je moet niet onderschatten hoe groot de ruk naar rechts in Amerika de afgelopen jaren geweest is en hoe erg sommige mensen nu in hun eigen wereld zitten. Als je eenmaal in zo’n bubbel zit is het moeilijk om daar uit te breken. Als je bijvoorbeeld al gelooft dat er een pedonetwerk onder een pizzeria zit (een bekende samenzweringstheorie van QAnon, red.), dan is geloven dat Taylor Swift de antichrist zal baren niet zo’n grote stap meer.

em-aboutaleb sheriff leefbaar

Lees meer Kwesties

Onder Aboutaleb kwam Rotterdam in de toplijstjes, maar er zijn ook om de haverklap explosies

Ahmed Aboutaleb vertrekt na vijftien jaar als burgemeester van Rotterdam. Op 15 januari,…

Lees één reactie