Het debat werd medegeorganiseerd door EFR, de faculteitsvereniging van de Erasmus School of Economics en werd bijgewoond door zo’n 1800 studenten. Na afloop vertelden zij wat ze van het debat vonden, wat hun stemplannen zijn en of het debat hun keuze heeft beïnvloed.
“Ik ben eigenlijk wel positief verrast door de VVD van Dilan”, vertelt Lotte (19). De student Bedrijfskunde en Rechten weet nog niet zeker waar ze op wil stemmen. “Ik kwam wel redelijk met de gedachte dat ik aan de rechterkant zou stemmen, maar ik twijfelde nog tussen Dilan en het NSC van Pieter Omtzigt.” Lotte kiest voor rechts, omdat ze vindt dat het harde werk voor haar studie mag worden beloond. “Ik doe een dubbele studie en ik heb veel ambitie, dus dan is het fijn om te weten dat je daar niet op bestraft gaat worden.” Bij andere partijen is ze daar wel bang voor. “Ik vind het zonde om zoveel te doen aan een dubbelstudie met het uitzicht dat ik aan het einde van de maand minder over ga houden door bijvoorbeeld de plannen van linkse partijen, zoals van Frans Timmermans.”
Verrast
Ook Jelle (19) staat aan de rechterkant van het politieke spectrum, maar hij weet al zeker waar zijn stem op valt. “Ik was van plan om op JA21 te gaan stemmen. Ik denk niet dat er door het debat iets veranderd is eigenlijk.” Ondanks dat er voor hem niet één thema uitspringt tijdens deze verkiezingen, speelt bij de bedrijfskundestudent de economie altijd een grote rol in zijn overweging. “Ik probeer achter alles te kijken wat voor invloed het heeft op de economie, dus als ik de stemwijzer invul of de partijprogramma’s bekijk dan houd ik dat in m’n achterhoofd. Dat heeft me op deze keuze gebracht.”
Het debat is Jelle goed bevallen. “Ik vond het heel interessant om te zien, ik had nog nooit zo’n debat bijgewoond.” Ook was hij verrast door een lijsttrekker. “Ik moet zeggen dat ik een aantal waar ik nooit op zou stemmen heel erg sterk vond. Bijvoorbeeld Rob Jetten. Ik vond wel dat hij het met veel overtuiging wist te brengen.”
Strategisch stemmen?
Ook Anna-Fien (23) was onder de indruk van de D66-lijsttrekker. “Hij was juist op de inhoud heel sterk en speelde ook heel erg in op het publiek van studenten.” Die inhoud zag de masterstudent Economie niet bij Geert Wilders (PVV). “Ik vond Wilders echt grappig op bepaalde momenten, maar het was wel op het randje allemaal. Hij was ook erg op de man aan het spelen, zoals tegen Jetten: ‘De laatste seconden van je politieke carrière zijn voorbij.’”
Anna-Fien twijfelt of ze wellicht strategisch gaat stemmen. “In principe ben ik voor D66, maar ik vind het lastig als de PVV misschien de grootste wordt. Ik zou willen voorkomen dat Wilders premier wordt, dus dan zou ik misschien de VVD overwegen.” Een strategische stem op een andere grote partij, de combinatie GroenLinks-Partij van de Arbeid ziet ze niet zo zitten. “Die hele strategische stem op GroenLinks, ik weet niet of dat heel realistisch is en of zij dan daadwerkelijk in een kabinet komen, want het is wel duidelijk dat vooral rechtse partijen veel stemmen krijgen en waarschijnlijk een kabinet gaan vormen.”
Ook Gustave (21) houdt de optie voor een strategische stem nog open, maar hij wil eigenlijk Partij voor de Dieren gaan stemmen. “Ik ben niet echt een zwevende kiezer, maar ik wilde zien hoe Frans Timmermans debatteert, welke punten hij brengt.” De Delftse masterstudent Chemical Engineering is naar het debat gekomen om te kijken hoe het bij de andere partijen op links gaat. “De Partij voor de Dieren zoekt een samenwerking met GroenLinks-PvdA en D66, dus het is in mijn belang om te kijken hoe het gaat vandaag.” Gustave is tevreden over de progressieve lijsttrekkers Jetten en Timmermans en ook voorzichtig positief over de peilingen. “Je weet nooit, misschien dat ik toch strategisch stem op Groenlinks-PvdA.”
Lisa Maria (21) is niet van het strategisch stemmen, maar kiest voor een kleinere partij. Ze is vrij zeker over haar stem voor Partij voor de Dieren, omdat ze bang is voor een erg rechts kabinet. “Dan maar extreemlinks stemmen om het rechtse kabinet een beetje af te houden, om het spectrum toch een beetje meer naar links toe te trekken.” Over GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Timmermans is Lisa Maria niet te spreken. “Hij was niet zo sterk in zijn praatje en als je zo’n debat voert is het toch gewoon een poppenkast, je moet gewoon weten wat je wilt vertellen. Ik was het nooit eens met Mark Rutte, maar hij was wel een goede spreker.”
Twijfelen tot het stemhokje
Shanaya (22), die met Lisa Maria bij het debat is, heeft het nog moeilijk met haar keuze. Voor het debat had ze haar oog op meerdere partijen. “Ik wist wel welke richting ik op wil gaan, richting links. Maar ik wist nog niet welke partij, ik twijfelde heel erg tussen vier partijen.” Ook Shanaya was enthousiast over Jetten. “D66 staat nu wel op mijn lijst. Het is niet helemaal links, iets meer in het midden, maar het is wel een grote optie nu.”
Om haar keuze te bepalen gaat de masterstudent Psychologie zich nog meer verdiepen in de partijen. “Ik denk dat ik nog wat stemwijzers ga doen en programma’s ga lezen, want dan krijg je toch het volledige beeld.” Ze wil misschien ook nog debatten terugkijken, maar: “In die debatten krijg je veel oneliners en dingen die ongenuanceerd zijn, dus dan zijn de programma’s wel een goede aanvulling.” Shanaya denkt dat ze tot het laatste moment gaat twijfelen. “Ik ben echt een zwevende kiezer dus misschien dat ik in het stemhokje pas beslis wat ik ga doen.”
